Στο 114 φύλλο της εφημερίδας ΑΡΤΟΖΗΝΟΣ έχει δημοσιευθεί ομιλία του Σερβαίου ιστοριοδίφη κ. Νίκου Παπαγεωργίου, σε εκδήλωση που οργάνωσε ο Σύνδεσμος του χωριού μας στις 16 Αυγούστου 1997, κατά την οποία έγινε αποκάλυψη αναμνηστικής πλάκας στου “Παπά το Λιθάρι”.
Αντιγράφουμε από την ομιλία το κείμενο που αναφέρεται στο Θαύμα της Αγίας Παρασκευής.
“…Με αισθήματα υπερηφάνειας και ευγνωμοσύνης συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ στου «Παπά το λιθά­ρι» για να εκπληρώσουμε με καθυ­στέρηση ένα μεγάλο χρέος. Συγκεντρωθήκαμε να τιμήσουμε κυρίως ένα προγονό μας, τον παπα-Γιώργη Δάρα για τη θρη­σκευτική και εθνική του προσφορά και ν’ αποτίσουμε φόρο τιμής στους Σερβαίους αγωνιστές της Παλιγγενεσίας μας.
Πριν από λίγο έγινε αποκάλυψη της μαρμάρινης πλάκας που γρά­φει:
«ΤΟΠΟΣ ΕΠΙΚΛΗΣΕΩΣ ΑΝΩ­ΘΕΝ ΒΟΗΘΕΙΑΝ ΥΠΟ ΙΕΡΕΩΣ Γ. ΔΑΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΒΕΒΗΛΩΣΑΝΤΟΣ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΝΑΟΝ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΟΘΩΜΑΝΟΥ ΚΑΤΑΚΤΗΤΟΥ (ΤΟΥΡΚΩΝ ΚΡΑΤΟΥΝΤΩΝ) ΕΙΣΑΚΟΥΣΘΕΙΣΗΣ ΤΗΣ ΔΕΗΣΕΩΣ».

Ο παπα-Γιώργης Δάρας, γνή­σιος και αντάξιος απόγονος γε­νιάς αγωνιστών, που όταν αργότερα εξερράγη η επανάσταση άλλαξε το θυμιατό με το καριοφύλι. βρισκόταν προεπαναστατικά μια μέρα εδώ.Αγναντεύοντας προς του “Ντάρδα Κλώνη” (αχλάδια του Κλώνη αρβανίτικα), βλέπει να κα­τηφορίζει έφιππος ένας Τούρκος ερχόμενος από το μέρος των Λαγκαδίων. Σταμάτησε ο Τούρκος στη βρύση, πότισε τ’ άλογο του και στη συνέχεια φτάνοντας στην εκ­κλησία της Αγίας Παρασκευής δί­νει μια κλοτσιά στην πόρτα, την άνοιξε κι έβαλε μέσα τ’ άλογο του. Το αίμα του παπα-Γιώργη ανέβηκε στο κεφάλι. Αποκαλύφθηκε, γονά­τισε και προσευχήθηκε.
-Αγία μου Παρασκευή, αν δεν κάνεις το θαύμα σου, δεν θα σου ξα­νανάψω το καντήλι.
Επεκτείνοντας μάλιστα την απειλή του, πρόσθεσε:
-Θα σε κλείσω με παλιούρια, (είδος αγκαθωτού θάμνου).
Ο Τούρκος γύρισε το απόγευμα, πήρε τ’ άλογο του, το καβάλησε και πήγε στη βρύση να το ποτίσει (τότε δεν ήταν πλακόστρωτο αλλά βούρκος}. Ενώ πότιζε το άλογο, έπαθε επιληψία και έπεσε μέσα στο βούρκο. Οι πρόγονοι μας που τον είδαν, τρομοκρατήθηκαν (περιγράψαμε προηγουμένως τις συνέπειες που είχε για τους Έλληνες ο θάνατος ενός Τούρκου, 99 Έλληνες έπρεπε να σκοτωθούν). Έτρεξαν να του προσφέρουν τη βοήθειά τους. Ταυτόχρονα μερικοί ταχύποδες έφυγαν για τα Λαγκάδια προκειμέ­νου ν’ αναφέρουν το περιστατικό στην οικογένειά του. Ήρθε η οικο­γένεια του και τον μετέφερε με φορείο στα Λαγκάδια. Ενώ ο ασθε­νής ήταν στο σπίτι του και η οικο­γένεια του προσπαθούσε να τον γιατρέψει, η μητέρα του είδε στ’ όνειρο της μια μαυροφορεμένη γυ­ναίκα, που της είπε:
-Είμαι η Αγία Παρασκευή.
Έντρομη και αισθανόμενη ένα παράξενο συναίσθημα ρώτησε τις Ρωμιές τι έπρεπε να κάνει. Εκείνες της συνέστησαν να στείλει αφιε­ρώματα στην εκκλησία. Ακολούθη­σαν δώρα προς την εκκλησία, μεταξύ των οποίων και ένα φόρτωμα λιβάνι και ένα φόρτωμα κερί. Στη συνέχεια οι Ελληνίδες όταν την είδαν να ενδίδει και να ζητά τις συμβουλές τους, της συνέστησαν ν’ αλλάξει πίστη.
Η Οθωμανίδα άλλαξε πίστη και βαπτίσθηκε χριστιανή, με τ’ όνομα Παρασκευή και το παιδί της γιατρεύτηκε”…
Νίκος Γ. Παπαγεωργίου
https://proskynitis.blogspot.com/2024/07/blog-post_708.html#more