Ὅπως κάθε χρόνο, ἔτσι καί φέτος, πλησιάζοντας τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα, πρώτου Ἀρχιεπισκόπου Σερβίας, πού τιμᾶται στίς 27 Ἰανουαρίου, ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Νικολάου στό Κοτόρ πραγματοποιήθηκε ἡ ἐκδήλωση τῆς παραδοσιακῆς Ἀκαδημίας τοῦ Ἁγίου Σάββα.
Φυσικά, λόγῳ τῶν μέτρων γιά τήν ἀποφυγή περαιτέρω διασπορᾶς,διασποράς τοῦ κορωνοϊοῦ, ὁ ἀριθμός τῶν ἐπισκεπτῶν ἦταν μειωμένος, ἐνῶ, λόγῳ τῆς ἀσθένειας τοῦ μαέστρου Μιχάϊλο Λαζάρεβιτς, τή νεανική χορωδία διηύθυνε χθές τό βράδυ… ὁ μαέστρος Ἰβάν Κριβοκάπιτς.
Ἡ χορωδία ἔψαλλε τόν περίφημο ὕμνο τῆς ἕνωσης τοῦ Κότορ, πού συνέθεσε ὁ Giovanni Salgeti (1814-1865), καί ἀκολούθως ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μαυροβουνίου καί Παραθαλασσίας ἀπευθύνθηκε στό ποίμνιο, τονίζοντας ὅτι ὅσοι δέν ἐπιθυμοῦν νά ἐπιστρέψει ἡ θρησκευτική ἐκπαίδευση στά σχολεῖα καί νά διδάσκουν καί κληρικοί, ἁπλά δέν γνωρίζουν τό πόσο ἔχει προσφέρει ἡ Ὀρθοδοξία καί ὁ ἴδιος ὁ Ἅγιος Σάββας στόν πολιτισμό καί τήν ἀνάπτυξη.
«Ἑορτάζουμε τόν Ἅγιο Σάββα καί ὡς ἕνα σπουδαῖο πρόσωπο τοῦ Μεσαίωνα (στίς χῶρες μᾶς κατά το Μεσαίωνα ὑπῆρξε ἡ Βυζαντινή Αὐτοκρατορία), πού εἶχε μεγάλη ἐπιρροή σέ ὅλα τά στρώματα τῆς κοινωνίας, ἀλλά καί στή λογοτεχνία, τήν τέχνη καί τή δημιουργικότητά μας. Τόν γιορτάζουμε ὡς ἕνα ἄτομο πού καθιέρωσε τήν τάξη καί ἐμπλούτισε τό σερβικό μεσαιωνικό κράτος μέ τά μεγαλύτερα ἐπιτεύγματα τοῦ πνεύματος ἐκείνης τῆς ἐποχῆς. Τόν γιορτάζουμε ὡς μεγάλο ἱδρυτή, κληροδότη, ἀλλά κυρίως ὡς ἱδρυτῆ,ἱδρυτή τῆς Σερβικῆς Αὐτοκέφαλης Ἀρχιεπισκοπῆς στή Ζίτσα, ἐντός τῆς ὁποίας ἵδρυσε τήν Ἐπισκοπή Ζέτας, ἡ ὁποία ἀργότερα ἔγινε μητροπολιτική καί ἀπό τήν ὁποία προέκυψε ἡ σημερινή Μητρόπολη Μαυροβουνίου καί Παραθαλασσίας», εἶπε ὁ Μητροπολίτης Ἰωαννίκιος.
Ἀναφερόμενος στούς ὀκτώ αἰῶνες καρποφόρου ἔργου, πού ἀπέφερε ἡ Μητρόπολη Μαυροβουνίου καί Παραθαλασσίας στή Σερβική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὁ Μητροπολίτης μίλησε, ἐπίσης, γιά τό πῶς φαίνεται καί «πόσο σημαντικό εἶναι τό ἔργο τοῦ Ἁγίου Σάββα· πόσο διορατικό ἦταν καί πῶς τά ξεκίνησε καί τά τακτοποίησε ὅλα αὐτός, ὡς ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ· πῶς ὅλα μετατράπηκαν σέ ζωή, ἐπειδή εἶχε τή δύναμη νά τά εὐημερήσει, νά τά κάνει νά ἀνθίσουν καί νά ἀποδώσουν μεγάλους καρπούς».
«Ἀκούσατε αὐτές τίς μέρες ὅτι ἡ θρησκευτική ἐκπαίδευση δέν πρέπει νά ἐπιστρέψει στά σχολεῖα μέ ὁποιοδήποτε κόστος, γιατί ἡ θρησκευτική ἐκπαίδευση εἶναι δόγμα καί δέν ὑπάρχει κριτική σκέψη. Ὁμοίως, εἶπαν, οἱ κληρικοί, ὅσους ἐπιστημονικούς τίτλους κι ἄν ἔχουν, δέν πρέπει νά διδάσκουν σέ κανένα ἐκπαιδευτικό ἵδρυμα, «γιατί κηρύττουν δόγματα» καί ἡ ἐπιστήμη -δῆθεν- πρέπει νά ἀσχολεῖται μέ τήν κριτική σκέψη πάσῃ θυσίᾳ. Καί εἶναι αὐτοί πού τό λένε, ἀγαπητοί ἐκπρόσωποι τοῦ Θεοῦ, τῆς… κριτικῆς σκέψης. Ἄς δοῦμε, ὅμως, ἄν μπορεῖ κάποιος πού δέν γνωρίζει τόν Χριστιανισμό, πού δέν γνωρίζει τήν πίστη μας, πού δέν γνωρίζει καί δέν σέβεται τήν τεράστια πολιτιστική προσφορά πού ἔχει δώσει ἡ πίστη μας στόν λαό μας σέ ὅλους τούς τομεῖς τῆς ζωῆς, ἀπό τήν τέχνη μέχρι τά ἔθιμα καί τήν ἠθική, νά κατανοήσει τή λογοτεχνία, τήν παράδοση, τήν πολιτιστική μας κληρονομιά, χωρίς νά γνωρίζει τήν πίστη; Αὐτό εἶναι ἁπλά ἀδύνατο. Φυσικά, τέτοιες ἀπόψεις καί κριτικές, πού βιώνουμε αὐτές τίς μέρες, ὅτι ἡ θρησκευτική ἐκπαίδευση εἶναι δόγμα, ὅτι ὁ ἱερέας κηρύττει δόγμα, διαστρεβλώνουν τήν ἴδια τήν ἔννοια τοῦ δόγματος. «Τό δόγμα δέν εἶναι καθόλου κάτι ἀρνητικό στήν ἀρχική του σημασία», εἶπε ὁ Μητροπολίτης.
Αὐτή ἡ στάση, πρόσθεσε, εἶναι ἕνα σκοτεινό δόγμα πού κληρονομήθηκε ἀπό τήν κομμουνιστική ἐποχή, ἀπό μιά τερατώδη ἰδεολογία πού ἔχει κάνει μεγάλη ζημιά καί ἀπό τήν ὁποία ὁ λαός μας δέν μπορεῖ ποτέ νά ἀπαλλαγεῖ.
«Ἐφόσον ὁ Ἅγιος Σάββας εἶναι ἄνθρωπος πίστης, ἄνθρωπος πνεύματος, πολιτισμοῦ, τέχνης, σπουδαῖος δημιουργός καί ἄν σεβόμαστε τό ἔργο του, τότε εἶναι φυσιολογικό νά σεβόμαστε τή θρησκευτική παιδεία καί τόν κλῆρο, τά ὁποῖα «κουβαλοῦσε» ὁ Ἅγιος Σάββας, ὡς ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ὡς ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ καί ὡς δημιουργός τῆς Ἐκκλησίας μας. Λοιπόν, δέν μποροῦμε νά πᾶμε πουθενά στά σερβικά ἐδάφη, καί εἰδικά στό Μαυροβούνιο, χωρίς νά συναντήσουμε παντοῦ κάποια σημάδια, εἰδικά στίς ἐκκλησίες μας, ἀλλά καί σέ πολλά τοπωνύμια ἤ ἔθιμα, πού νά μαρτυροῦν πόσο αὐξήθηκε ὁ Σερβικός Ὀρθόδοξος λαός, ὁ λαός μας μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γι’ αὐτό εἶναι σημαντικό κάθε χρόνο τήν παραμονή τοῦ Ἁγίου Σάββα καί μετά τή γιορτή του νά συγκεντρωνόμαστε στό ὄνομά του, νά ἀκοῦμε τά παιδιά μας, νά ἀκοῦμε σοφά καί ἔξυπνα λόγια ἀπό τούς ἐπιστήμονες μᾶς, ὅπως καί σέ ὅλες τίς περιοχές μας, ὅπου γιορτάζουμε τόν Ἅγιο Σάββα. Χρόνια πολλά σέ ὅλους καί χαρούμενη γιορτή!, κατέληξε ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Ἰωαννίκιος.
Ἐπιμέλεια-Μετάφραση: Εὐγενία Δίτσα
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2022/01/blog-post_576.html#more