Μεταξὺ τῶν ἁγιασμένων μορφῶν τοῦ 20ου αἰῶνα ἐξέχουσα θέση κατέχει ὁ εὐλαβέστατος καὶ ὅσιος ἐφημέριος τοῦ χωριοῦ Πλάτανος παπα‐Δημήτρης Γκαγκαστάθης.
Πρόκειται γιὰ μιὰ ὁσιακὴ μορφή, καίτοι ἔζησε ὡς ἔγγαμος στὸν κόσμο.
Ὑπῆρξε προικισμένος μὲ πολλὰ χαρίσματα, μὲ πολλὴ ἐπιμέλεια, καθαρότητα συνειδήσεως, ἄλαλο πίστη, βαθειὰ ταπείνωση καὶ μὲ πληρότητα ἀγάπης στὸ Θεὸ καὶ τὸν πλησίον.
Γεννήθηκε στὶς ἀρχὲς τοῦ αἰῶνος μας, καὶ συγκεκριμένα γεννήθηκε τὸ 1902 στὸ χωριὸ Πλάτανος, ὅπου ἀργότερα, ἐπὶ 42 συναπτὰ ἔτη,εχρημάτισε ὁ καλὸς ποιμὴν τῶν λογικῶν προβάτων.
Ἐκοιμήθη τὸ 1975, στὶς 29 Ἰανουαρίου ἐν εἰρήνῃ.
Ὁ Πλάτανος εἶναι μιὰ μικρὴ κωμόπολη, ἕνα μεγάλο χωριό,15 χιλιόμετραδεξιά ἀπὸ τὴν πόλη τῶν Τρικάλων, στὴ Θεσσαλία.
Ὁ πατὴρ Δημήτριος εἶχε σημεῖα θαυμαστὰ ἀπὸ τὰ πρῶτα χρόνια τῆς ζωῆς του. Κι αὐτὰ ποὺ παρέλαβε ἀπὸ τὸ Θεὸ τὰ καλλιέργησε μὲ φιλότιμο, τὰ αὔξησε καὶ πάντοτε ταπεινὰ καὶ γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ μόνον.
Ὅταν ὁ Θεὸς βρεῖ τέτοια σκεύη τὰ ἀξιοποιεῖ, τὰ πλουτίζει καὶ χαριτώνεται ἡ ζωή τους καὶ κοντὰ σ’ αὐτοὺς καὶ ὅσοι πλησιάζουν σ’ αὐτὲς τὶς πνευματικὲς θερμάστρες, σ’ αὐτὰ τὰ λιμάνια.
Ὁ παπα-Δημήτρης δὲν ἔτυχε σπουδῶν. Μὲ δυσκολίες τελείωσε τὸ δημοτικὸ στὸ χωριό του. Ἦταν βοσκὸς προβάτων. Ὅπου κι ἂν βρισκόταν εἶχε μνήμη Θεοῦ, μνήμη θανάτου καὶ ἔκλεινε τὰ πρόβατα στὴ στάνη καὶ πήγαινε μὲ δάκρυα καὶ ἐκκλησιαζόταν. Ὅταν αὐτὸ δὲν μποροῦσε νὰ τὸ κάνει, γονάτιζε ἐκεῖ ποὺ ἦταν στὰ βουνὰ καὶ ἔκλαιγε, ζητῶντας τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, διότι βρισκόταν μακρὰν τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ. Διάβαζε μὲ πολλὴ κατάνυξη βίους ἁγίων καὶ τοὺς αἰσθανόταν φύλακες, εὐεργέτες καὶ προστάτες. Εἶχε αἴσθηση ζῶσα τῆς παρουσίας των. Τοὺς κρατοῦσε κοντά του ἡ καθαρότητα τοῦ βίου του. Καὶ ὅπως τόνιζε ἡ ἐργασία φέρνει τὴν ἀξία. Αἰσθανόταν πῶς θὰ πρέπει νὰ τὸν προστατεύουν οἱ ἅγιοι καὶ δὲν ἔκανε τίποτε ἐὰν δὲν ξεκινοῦσε ἀπὸ τὸ Θεὸ κι ἐὰν δὲν κατέληγε στὸ Θεό. Δηλαδή, ἂν ἔφευγε τὸ πρωὶ γιὰ νὰ φυλάξει τὰ πρόβατα, θὰ περνοῦσε πρῶτα ἀπὸ τοὺς Ταξιάρχες, ἕνα ναὸ τοῦ 1600, κατανυκτικό, μὲ τοιχογραφίες, ποὺ βρισκόταν κοντὰ στὸ σπίτι του.
Ἐκεῖ, ἔμαθε γιὰ τὸ Θεὸ καὶ ἀπὸ τὴν εὐλαβέστατη γιαγιά του καὶ τοὺς εὐσεβεῖς γονεῖς του τὰ ἱερὰ γράμματα .
Ἔλεγε: «νὰ μὲ προστατεύετε, νὰ μὲ φυλάξετε, νὰ γυρίσω καὶ πάλιν στὸν οἶκο σας, νὰ σᾶς πῶ τὸ εὐχαριστῶ». Πρῶτα στὸν οἶκο τοῦ Θεοῦ καὶ μετὰ στὶς δουλειὲς καὶ πάλιν στὸν οἶκο τοῦ Θεοῦ καὶ μετὰ στὸ σπίτι. Αὐτὸ ἦταν τὸ πρόγραμμα τῆς ζωῆς του.
Βασικὸς σταθμὸς στὴν ζωή του παπα-Δημήτρη ἦταν ἡ γνωριμία του μὲ τὸν Γέροντα Αἰμιλιανό τον Σιμωνοπετρίτη.
Ὁ σεβάσμιος λευίτης ἀποτελοῦσε πρόσωπο ἀξιοσέβαστο καὶ ἱερὸ γιὰ τὸν Γέροντα ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἀδελφότητα τοῦ Μεγάλου Μετεώρου καὶ κατόπιν τῆς Σιμωνόπετρας καὶ τῆς Ὀρμύλιας.
Ἡ γνωριμία τῶν δύο πατέρων ξεκινᾶ ἀπὸ τὴν ἐγκαταβίωση τοῦ π.Αιμιλιανού στὰ Μετέωρα ,ἕναν χῶρο οἰκεῖο γιὰ τὸν π.Δημήτριο ,καθὼς ἐκεῖ ἐξομολογοῦνταν ἀπὸ τὰ πρῶτα κιόλας χρόνια τῆς πολυκύμαντης καὶ περιπετειώδους ζωῆς του.
Τὸν νεαρὸ ἱερομόναχο Αἰμιλιανὸ ἐντυπωσίασε βαθύτατα ἡ εὐλάβεια τοῦ παπα Δημήτρη πρὸς τοὺς Ταξιάρχες ,προστάτες ἁγίους τοῦ χωριοῦ του, ἡ ἁπλότητα, ἡ οἰκείωσή του πρὸς τὰ «ἱερῶς τελούμενα»,η ἄσκηση καὶ ἡ ταπείνωσή του.
Ὅταν μετὰ ἀπὸ λίγο αὐτὸς ὁ ἐνάρετος ἱερέας ἄρχισε νὰ ἐξομολογεῖται στὸν Γέροντα,διατηρώντας αὐτὸν τὸν πνευματικὸ δεσμὸ μέχρι τὸ ὁσιακό του τέλος ,ἀποκάλυψε σὲ ἐκεῖνον τα ἐσώτατα τῶν νηπτικῶν,προσευχητικών καὶ λατρευτικῶν βιωμάτων του.
Ἡ ζωὴ τοῦ ,ὅπως γράφει ὁ ἴδιος ὁ Γέροντας γι΄αυτόν ,ἦταν μιὰ χειραγωγία ἀπὸ τὴν Θεία Χάρη ,ὥστε νὰ ἀναδεικνύεται ὄργανο ἔκφρασης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. (Κατηχήσεις Τόμος 1ος)
Ὁ παπα‐Δημήτρης ἐκφράζει ἀπόλυτα ἕναν νηπτικὸ ἐγκόσμιο ἀσκητισμὸ ἂν καὶ ἔγγαμος ἐφημέριος μὲ πλεῖστες ἐνοριακὲς καὶ οἰκογενειακὲς ὑποχρεώσεις.
Πρόκειται γιὰ μιὰ πνευματικότητα μὲ κέντρο τὴν μικρὴ ἐνορία ,ἡ ὁποία δὲν ἐμποδίζει τὴν ἐσωτερική –μυστικὴ ἐμπειρία καὶ κινεῖται σὲ δύο ἐπίπεδα,
Τὸ πρῶτο ἀφορᾶ τὴν συνεπῆ καὶ ἀκριβέστατη λειτουργικὴ ζωή ,παράλληλα μὲ μιὰ κοινωνικότητα ποὺ ἀποδείκνυαν τὰ ἔργα φιλανθρωπίας (οἰκονομικὲς ἐνισχύσεις,ἐνοριακή βιβλιοθήκη κ.τ.τ. ),ἡ μέριμνα γιὰ τὸ ποίμνιό του καὶ ἡ ἐνασχόλησή του γιὰ τὴν λύση τῶν ποικίλων προβλημάτων τῶν ἐνοριτῶν
Τὸ δεύτερο ἀφορᾶ στὴν προσωπική του πνευματικὴ καλλιέργεια μέσῳ τῆς πολύωρης καὶ ὁλονύκτιας προσευχῆς καὶ τῆς ἄσκησης .
Ὁ Γέροντας δὲ διστάζει νὰ χαρακτηρίσει τὸν παπα‐Δημήτρη σὰν ζωντανὸ καὶ ἐνεργὸ μυστήριο ,σὰν νέο Μωϋσή ,ποὺ ζοῦσε μέσα στὸ θειο γνόφο, πάντοτε «ἀκέραιος, ἀνέλικτος, ἀσυγκατάβατος, σταθερός».(Kατηχήσεις –Τόμος 1ος)
Σημαντικὸ ἐπίσης στοιχεῖο τῆς προσωπικότητας τοῦ π.Δημητρίου Γκαγκαστάθη ,πέρα ἀπὸ τὴν προσωπικὴ βίωση τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ, ἦταν καὶ οἱ σχέσεις φιλίας καὶ ἀδελφοσύνης ποὺ ἀνέπτυξε μὲ σπουδαῖες καὶ ἐξέχουσες προσωπικότητες ,ὅπως οἱ « ὁσίως βιώσαντες» π. Φιλόθεος Ζερβάκος, π. Ἐφραὶμ Κατουνακιώτης καὶ π. Ιουστῖνος Πόποβιτς(μέσω τῶν πνευματικῶν του τέκνων π. Ἀθανασίου καὶ π. Ἀμφιλοχίου) μὲ τοὺς ὁποίους διατηροῦσε ἐπαφὴ εἴτε ἐπισκεπτόμενος, εἴτε δι’ ἀλληλογραφίας, ζητῶντας συμβουλές , πνευματικὴ ἐνίσχυση ἀκόμα καὶ ἔλεγχο τῶν πνευματικῶν του εμπειριῶν.
Ἰδιαιτέρως ἀγαποῦσε τὰ ἱερὰ προσκυνήματα καὶ τὶς ἰεραποδημίες, ἐμπέδωνε γνωριμίες μὲ πρόσωπα ἱεραποστολικῆς δράσης, καὶ ἐνίσχυε κάθε προσπάθεια διαδόσεως τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ.
Θὰ ἔλεγε κανεὶς πὼς μὲ τὸν τρόπο του συγκροτοῦσε ἕνα πνευματικὸ δίκτυο μεταδόσεως βιωμάτων καὶ ἀλληλοενισχύσεως, διαβλέποντας προφητικὰ τὴ ματαιότητα , τὴ σύγχυση καὶ τὰ ἀδιέξοδα τῆς σύγχρονης κοινωνίας.
Πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Ἀθανασίου/πηγή
https://proskynitis.blogspot.com/2024/01/blog-post_605.html#more