Μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
– Τι θυμάσθε, Γέροντα Σεραφείμ, από τη ζωή των Γεροντάδων σας στην παρούσα Καλύβη των Αγίων Πάντων;
– Ήσαν ασκητικοί και αγωνιστές μοναχοί. Ήσαν αυστηροί. Επέμεναν περισσότερο στους σωματικούς κόπους και στην υπακοή. Μουλάρια αγοράσαμε το 1967 και μέχρι τότε, δηλαδή επί 20 περίπου χρόνια, μεταφέραμε τα πάντα στις πλάτες μας από την παραλία. Ο πρώτος Γέροντας, ο π. Σεραφείμ, πέθανε δυο χρόνια μετά την άφιξή μου, δηλαδή το 1943, από κάποια αρρώστια σε ηλικία 79 ετών. Ο παπα-Χρυσόστομος εκοιμήθη το 1963 σε ηλικία 78 ετών, και το 1974 πέθανε ο τρίτος Γέροντας ο π. Γρηγόριος σε ηλικία 84 ετών.
– Πέστε μας κάτι, Γέροντα, από τη μοναχική σας εμπειρία τόσα χρόνια που είσθε εδώ στο Περιβόλι της Παναγίας μας.
– Το φρόνημά μου και η ευχή μου είναι ό,τι παραλάβαμε από τους Γεροντάδες μας να τα κρατήσουμε. Δηλαδή, να μη τα αλλοιώσουμε.
– Πώς μπορούμε, Γέροντα, να κρατήσουμε τη θεία Χάρη; Διότι ενίοτε για διαφόρους λόγους αναχωρεί και δεν την αισθανόμαστε.
– Όλα τα έργα του Θεού ευλογούνται και αφήνουν επάνω μας τη χάρη τους μόνο με την ταπείνωση. Όταν όμως έχουμε εγωισμό και υπερηφάνεια, τότε δεν υπάρχει αρμονία και αγαθές σχέσεις στην αδελφότητα.
– Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε για να παραμένει επάνω μας η θεία Χάρη;
– Ο καθένας να κοιτάζει τον εαυτό του. Να μην εξετάζει τι κάνει ο άλλος. Να μη κατηγορεί τις πράξεις του άλλου.
– Ποια είναι η αξία της μετάνοιας για τον μοναχό;
– Αν δεν υπάρχει μετάνοια, δεν υπάρχει σωτηρία. Κι αν σε κάτι σφάλουμε, να μη απελπιζόμαστε, αλλά να κάνουμε αμέσως εξομολόγηση. Ο άνθρωπος της μετανοίας έχει αγάπη με τους αδελφούς του, έχει ταπείνωση και μισεί τον εγωισμό και την υπερηφάνεια. Τότε είναι αγαπητός στον Θεό.
– Όταν πληγώσουμε τον Θεό, πώς μπορούμε πάλι να συμφιλιωθούμε μαζί Του;
– Μόνο με την ταπείνωση.
– Όταν έχουμε λογισμούς με τον Γέροντα, τι κάνουμε;
– Τότε αυτό μοιάζει σαν να τσακώνεσαι με τον Ίδιο τον Χριστό. Έτσι μας λέει ο άγιος Ιωάννης ο Κλίμακας.
– Πέστε μας, Γέροντα, ένα τελευταίο λόγο σαν πνευματική διαθήκη στη ζωή μας.
– Να προσέχετε πάρα πολύ να μη διαβάλλει ο ένας τον άλλον. Και να ξέρετε και κάτι, με κάθε τρόπο να σκεπάζετε το σφάλμα του αδελφού σας. Αυτή είναι η μεγαλύτερη αρετή, το πώς να σκεπάζει ο ένας το σφάλμα του αδελφού του.
– Τι άλλο πρέπει να προσέξουμε;
– Να προσέξεις κι αυτό: Αν έχεις λογισμούς, να τους εξομολογείσαι. Η εξομολόγηση είναι απαραίτητη για τον κάθε μοναχό.
– Ποιους Αγίους ευλαβείσθε ιδιαίτερα, Γέροντα;
– Εγώ έχω μεγάλη ευλάβεια στον άγιο Αντώνιο και στον άγιο Ιωάννη της Κλίμακος. Τον πρώτο τον ευλαβούμαι διότι είναι ο καθηγητής της ερήμου και ο αρχηγός του ορθοδόξου Μοναχισμού, ενώ τον δεύτερο ευλαβούμαι διότι το πρώτο βιβλίο που μου έδωσαν να διαβάσω οι Γεροντάδες μου ήταν η Κλίμακα, την οποία διάβαζα δυο φορές τον χρόνο.
– Ποια διδαχή περισσότερο σας ευχαριστούσε;
– Η φυγή του κόσμου.
– Πώς είναι δυνατόν να αισθανόμαστε την ευχή στο κομποσχοίνι μας;
– Να προσέχεις στα λόγια της ευχής. Τον κάθε κόμπο να μην τον λες άσκοπα και αδιάφορα. Να είναι ο νους σου συγκεντρωμένος στον Θεό.
– Τι έχετε να πείτε, Γέροντα, για τη σημερινή κατάσταση του κόσμου;
– Περιμένουμε μόνο την καταστροφή. Ο κόσμος δεν μετανοεί. Ο κόσμος βαδίζει στην αμαρτία. Αφού εγκαταλείψαμε τον Θεό, τελευταία θα μας εγκαταλείψει και ο Θεός. Ο κόσμος συνήθισε στην αμαρτία και στην πολυτέλεια. Θα έλθει ο Χριστός να κρίνει τον κόσμο με τη δευτέρα Του παρουσία, αλλά πότε; Όταν θα γίνουν οι ημέρες μας όμοιες με τις ημέρες των κατοίκων της εποχής του Νώε, όπου πάντες είχαν αρνηθεί τον Θεό με τις αμαρτίες τους. Λοιπόν, δεν υπάρχει μετάνοια και τώρα να περιμένουμε την καταστροφή.
Από το βιβλίο: Μοναχού Δαμασκηνού Γρηγοριάτου, «Σύγχρονοι Γεροντάδες του Άθωνος», Ιερομόναχος Βασίλειος Αγιαννανίτης (1928-2005) (αποσπάσματα). Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου 2005.