Πρωτ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑ
Ή ΠΑΝΘΡΗΣΚΕΙΑΚΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΤΗΤΑ
Κριτικὲς τοποθετήσεις στό βιβλίο
«Παγκοσμιότητα καί Ορθοδοξία»
Ἀρχιεπ. Αλβανίας κ. Αναστασίου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ
γ) Στάση καὶ ρόλος τῆς Ὀρθοδοξίας ἔναντί της παγκοσμιοποιήσεως. Οἱ θέσεις τὸν συγγραφέως καὶ οἱ ἐνστάσεις μας.
Ὄχι μόνο στὴ σύνοψη τῆς μελέτης “Παγκοσμιοποίηση καὶ θρησκευτικὸ βίωμα” ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλο σημεῖο τῆς ἐν λόγω μελέτης διαβάζουμε: «Οἱ χριστιανοὶ καὶ μάλιστα οἱ Ὀρθόδοξοι, δὲν αἰφνιδιαζόμαστε ἀπὸ τὴ διαδικασία τῆς παγκοσμιοποιήσεως. Ἡ οἰκουμενικότητα ὑπῆρξε ὁ αὐτονόητος πνευματικός μας χῶρος» (σ. 262). Ε, ὄχι! Αὐτὸ πάει πολύ! Ἡ ταύτιση τῆς διαδικασίας τῆς πολτοποιήσεως τῆς ἀνθρωπότητος μὲ τὴν οἰκουμενικότητα τῆς Ἐκκλησίας στ’ ἀλήθεια μᾶς αἰφνιδιάζει. Ὁ οἰκεῖος σ’ ἐμᾶς πνευματικὸς χῶρος εἶναι ἡ Καθολική, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἀνοιχτὴ στὴν οἰκουμένη, ἀνοιχτὴ ὄχι σὲ συνεργασία καὶ συνδιαλλαγὴ μὲ τὶς θρησκεῖες καὶ τὸ φρόνημα τοῦ κόσμου, ἀλλὰ ἀνοιχτὴ γιὰ νὰ δεχτεῖ στὴν καθολικότητα τῆς ἀληθείας, τῆς ζωῆς, τῆς χαρᾶς τῆς «πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον» (Ἰωάν. 1,9).Ἀντιθέτως ὁ χῶρος τῆς παγκοσμιοποιήσεως, ὅπου ἐνεργοῦνται οἱ μεθοδεῖες τῆς Παγκόσμιας Τάξεως μᾶς εἶναι παντελῶς ξένος καὶ ἀλλότριος.
Πάντως ἔχοντας δεδομένη τὴ θετικὴ στάση τοῦ συγγραφέως ἔναντί της …μοιραίας διαδικασίας τῆς παγκοσμιοποιήσεως ἂς δοῦμε καὶ ἄλλες συγκεκριμένες τοποθετήσεις του γιὰ τὴ στάση καὶ τὸ ρόλο τῆς Ὀρθοδοξίας.
1) Στὴν πρώτη μελέτη του “Πρὸς παγκόσμια κοινότητα” προτρέπει τοὺς ἀκροατές του: «Τὸ πρῶτο… ποῦ ἐπιβάλλεται εἶναι νὰ τοποθετηθοῦμε σωστὰ μέσα στὶς νέες δυνάμεις ἐνοποιήσεως τῆς ἀνθρωπότητος, χωρὶς συμπλέγματα ἀνωτερότητος ἢ κατωτερότητος» (σ. 26). Ποιοὶ εἶναι οἱ ἀποδέκτες τῶν ἀπόψεών του; Ἐκπρόσωποι τῶν πέντε μεγάλων θρησκευμάτων! Τοὺς ζητεῖ νὰ λάβουν σωστὴ θέση ἔναντι τῶν νέων δυνάμεων ἐνοποιήσεως τῆς ἀνθρωπότητος, δηλ. ἔναντι τῶν παγκοσμιοποιητικῶν μηχανισμῶν τῆς Νέας Τάξεως Πραγμάτων. Ὅλες οἱ θρησκεῖες (μαζί τους καὶ ἡ Ἐκκλησία) πρέπει νὰ τοποθετηθοῦν, λέει, ἔναντί της παγκοσμιοποιήσεως χωρὶς συμπλέγματα ἀνωτερότητος ἢ κατωτερότητος. Ἑπομένως καὶ ἡ Ἐκκλησία δὲν πρέπει νὰ τοποθετηθεῖ σὲ κάθε πρόκληση τῆς παγκοσμιοποιήσεως, σὲ κάθε συνάντηση μὲ τοὺς ἐκπροσώπους της μὲ αἴσθημα ἀνωτερότητος, πολὺ περισσότερο μὲ συναίσθηση τῆς μοναδικότητος τῆς Ἀληθείας ποὺ κατέχει. Τέτοιου εἴδους τοποθέτηση, ὅπως συνάγεται ἀπὸ τοὺς λόγους τοῦ Ἀρχιεπισκόπου κ. Ἀναστασίου, εἶναι συμπλεγματική, κομπλεξικὴ καὶ ἐξομοιώνεται μὲ τὰ συμπλέγματα κατωτερότητος.
Καμμιὰ λοιπὸν θρησκεία οὔτε βέβαια ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι ὑπεράνω τῶν ἄλλων.«…Οἱ θρησκεῖες δὲν ἐπιτρέπεται νὰ παρασυρθοῦν στὴν προβληματικὴ καὶ τὸν μεσσιανισμὸ τῶν κοσμικῶν δυνάμεων… τὸ χρέος τοὺς εἶναι… ἡ ἐπισήμανση τῆς ἐπαπειλούμενης δημιουργίας ἑνὸς ἄμορφου κοινωνικοῦ συνονθυλεύματος καὶ συγχρόνως ἡ προσφορὰ λύσεων γιὰ ἑνότητα ἄλλης ποιότητος καὶ τάξεως». Ὅλες μαζὶ οἱ θρησκεῖες θὰ ἐπισημάνουν τὰ κακά της παγκοσμιοποιήσεως καὶ θὰ προσφέρουν λύσεις γιὰ «ἑνότητα ἄλλης ποιότητος». Βέβαια γιὰ νὰ κατορθωθεῖ ἡ ἑνότητα αὐτὴ θὰ πρέπει νὰ χρησιμοποιηθοῦν οἱ «χριστιανικὲς ἀρχές», ὥστε νὰ «ὁδηγηθοῦμε σὲ κοινωνία ἀγάπης μὲ τοὺς συνανθρώπους μας, μὲ τὸ σύμπαν, μὲ τὴν ὑπέρτατη πραγματικότητα» (σ. 31). Ὄχι λοιπὸν ἡ Ἐκκλησία μόνη της ἀλλὰ ἡ συνεργασία ὅλων τῶν θρησκειῶν μὲ ἀφετηρία τὶς χριστιανικὲς ἀρχὲς θὰ ὁδηγήσει σὲ κοινωνία ἀγάπης μὲ τοὺς ἄλλους, μὲ τὸ σύμπαν καὶ μὲ μία ἀκαθόριστη, ἄγνωστου ταυτότητος «ὑπέρτατη πραγματικότητα», σὲ μία συμπαντικὴ ἑνότητα!
Τὸ ἰδιαίτερο χρέος τῶν χριστιανῶν, πάντοτε κατὰ τὸν συγγραφέα, εἶναι «νὰ προσφέρουμε γνήσια ἀγάπη, ἡ ὁποία εἶναι φανέρωση τῆς ζωῆς τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ», ἐνῶ «ἡ χριστιανικὴ Ἐκκλησία ὑποχρεοῦται νὰ προσφέρει ὅ,τι ἔχει, ὅ,τι εἶναι, μὲ ταπείνωση, εἰλικρίνεια, βαθὺ σεβασμὸ πρὸς πάντες, ὄχι μόνο γιὰ νὰ βοηθήσει τὴν ἀνθρωπότητα σὲ μία παγκόσμια προσέγγιση ἀλλὰ κυρίως γιὰ νὰ τὴν προσανατολίσει πρὸς ἕνα ὑψηλότερο ἐπίπεδο: τὴν παγκόσμια Κοινωνία Ἀγάπης» (σ. 64).
Τὴ συμβολὴ τῆς λοιπόν, τὸν ταπεινό της ὀβολὸ θὰ προσφέρει ἡ Ἐκκλησία στὸ κοινὸ ταμεῖο τῶν θρησκειῶν γιὰ νὰ βοηθήσει στὴν παγκόσμια προσέγγιση καὶ τὴν παγκόσμια κοινωνία ἀγάπης! Εἶναι αὐτὸ ἄραγε τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ; Ἔχει αὐτὴ ἡ διδασκαλία καμμία σχέση μὲ τὸ «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη βαπτίζοντες αὐτούς…»; Εἶναι αὐτὴ ἡ ἐργασία, ἡ διακονία τῆς Ἐκκλησίας, τῶν ἐπισκόπων καὶ λοιπῶν κληρικῶν νὰ ὑπηρετοῦν δηλ. παγκόσμιες προσεγγίσεις, νὰ ὁδηγοῦν τοὺς ἀνθρώπους σὲ ἑνότητα μὲ τὸ σύμπαν καὶ τὴν ὑπέρτατη πραγματικότητα καὶ μάλιστα συντροφιὰ μὲ τὶς δαιμονικὲς θρησκεῖες; Κι ἀκόμα νὰ ἐντάσσονται στὰ σχέδια τῶν «νέων δυνάμεων ἐνοποιήσεως τῆς ἀνθρωπότητος»;
2) Χρησιμοποιώντας τὴ φράση «ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω τὸ θέλημά σου ὡς ἐν οὐρανῶ καὶ ἐπὶ τῆς γὴς» ὁ συγγραφεὺς ὁμιλεῖ γιὰ τοὺς «ὁρίζοντες τῆς παγκοσμιότητος» ποὺ ἀνοίγουν οἱ μεγάλες ὀρθόδοξες ἑορτὲς καὶ γιὰ τὸ «παγκόσμιο ὅραμα» τὸ ὁποῖο «παραμένει ἡ δυναμικὴ προοπτική της ὀρθοδόξου διδασκαλίας καὶ λατρείας» (σ. 264). Δεδομένου τοῦ τίτλου τῆς παραγράφου, «Οἰκουμενικότητα, ὁ πνευματικὸς χῶρος τῆς Ὀρθοδοξίας», τί θὰ περίμενε κανεὶς νὰ γράψει στὴ συνέχεια ὁ συγγραφεύς; Ἀσφαλῶς θὰ περίμενε νὰ καταδείξει τὴν Ὀρθόδοξη λατρεία καὶ ἰδιαίτερα τὴ Θεία Λειτουργία ὡς τὸν μοναδικὸ τρόπο ἑνότητος τῶν λαῶν, ὡς ὑπαρκτὸ τόπο συναγωγῆς τῆς ἀνθρωπότητος καὶ ἀναγωγῆς της στὸν ἐν Τριάδι Θεό. Καὶ τὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία ἀδιαφιλονίκητο σχολεῖο φωτισμοῦ τοῦ κάθε ἀνθρώπου, ὁδοδείκτη καὶ πυξίδα πρὸς τὴν αἰώνιο ζωή. Ὅμως ὄχι! Γιὰ τὸν συγγραφέα, τὸ «παγκόσμιο ὅραμα» τῶν Ὀρθοδόξων κατὰ ἕνα περίεργο τρόπο περνάει ἀπὸ «τὴν ὀρθὴ ἀντιμετώπιση τοῦ φαινομένου τῆς παγκοσμιοποιήσεως».
Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ τεχνηέντως μετακινεῖται ἀπὸ τὸ ἐπίπεδό της Ὀρθοδόξου λατρείας καὶ διδασκαλίας, γιὰ νὰ μᾶς πεῖ ὅτι αὐτὴ ἡ ἀντιμετώπιση «δὲν εἶναι ἀποκλειστικὸ ζήτημα τοῦ κλήρου ἢ ὁρισμένων λαϊκῶν θεολόγων. Ἀπαιτεῖ ἐνασχόληση καὶ ὑπεύθυνη στάση ὅλων τῶν λαϊκῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας, μὲ σοβαρὴ μελέτη, ἀνάλυση καὶ προτάσεις σχετικὰ μὲ τὰ ἐπιστημονικὰ πολιτικά, πολιτιστικὰ καὶ οἰκονομικὰ δεδομένα. Θὰ χρειαστεῖ συνεχὴς δημιουργικὸς στοχασμὸς σὲ ὅλους τους τομεῖς τῶν ἀνθρωπιστικῶν, πολιτικῶν καὶ οἰκονομικῶν ἐπιστημῶν» (σ. 264).
Ἡ πρόταση δηλ. ποῦ γίνεται πρὸς τοὺς Ὀρθοδόξους εἶναι κάπως ἔτσι: Θέλετε παγκόσμιο ὅραμα; θέλετε οἰκουμενικότητα; Πρέπει νὰ πέσετε μὲ τὰ μοῦτρα στὴ μελέτη τοῦ φαινομένου τῆς παγκοσμιοποιήσεως. Νὰ στοχασθεῖτε, νὰ μελετήσετε, νὰ ἀναλύσετε ὅλα τὰ πολιτικὰ οἰκονομικὰ καὶ πολιτιστικὰ δεδομένα. Κι ὄχι γιὰ λίγο, ἀλλὰ συνεχῶς! Κι ὕστερα νὰ κάμετε προτάσεις.
Ἀλήθεια, ποιὸς θὰ συντονίσει ὅλα αὐτὰ τὰ λαϊκὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας; Μήπως θὰ συγκροτηθοῦν ἐπιτροπές, ὑποεπιτροπές, ὁμάδες ἐργασίας ὑπὸ τὴν ἐποπτεία ἐπισκόπου ἢ ὁμάδος ἐπισκόπων ἢ συνοδικῆς ἐπιτροπῆς; Καὶ ποιὰ θὰ εἶναι ἡ δαιδαλώδης διαδικασία ποῦ θὰ ἀκολουθηθεῖ; Καὶ τί περιεχομένου θὰ εἶναι αὐτὲς οἱ προτάσεις; Καὶ πρὸς τὰ ποῦ θὰ ἀπευθυνθοῦν; Ποιὸς θὰ εἶναι ὁ ἀποδέκτης τους; Τὸ κράτος, οἱ πολυεθνικὲς ἑταιρεῖες ποὺ καθορίζουν τὸ οἰκονομικὸ γίγνεσθαι —καὶ ὄχι μόνον!— οἱ διεθνεῖς ἀθλητικοὶ ὀργανισμοί, τὰ μεγάλα μουσεία112 τὸ Ν.Α.Τ.Ο, ἡ Εὐρωπαϊκὴ Τράπεζα;
Ἀπ’ αὐτὴ τὴν προσπάθεια κατανοήσεως τῆς προτάσεως τοῦ ἁγίου Ἀλβανίας ἀντιλαμβάνεται κανεὶς ὅτι ἐδῶ πρόκειται γιὰ μία περιπέτεια στὴν ὁποία ρίχνονται οἱ Ὀρθόδοξοι στὴν περίπτωση ποὺ υἱοθετηθοῦν τέτοιες, οὐτοπικὲς στὴ βάση τους, σκέψεις. Μία περιπέτεια μέσα στὸ πέλαγος τοῦ κόσμου, τοῦ κοσμικοῦ φρονήματος τὸ ὁποῖο λόγω ἀπουσίας τῆς Χάριτος ἔχει ἔχθρα πρὸς τὸν Θεό. «Τὸ φρόνημα τῆς σαρκὸς ἔχθρα εἰς Θεόν», μᾶς λέγει ὁ Ἀπόστολος (Ρωμ. 8, 7). Ἡ συνεχὴς ἐνασχόληση τῶν Χριστιανῶν μὲ τὴν παγκοσμιοποίηση, τὴν ὁποία προτείνει ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας δὲν θὰ δώσει οὔτε καν χριστιανικὸ χρῶμα σ’ αὐτὴ τὴ διαδικασία ἀφοῦ τὸ σαρκικό της φρόνημα, φρόνημα ἄπληστης ἐξουσίας, «τῷ νόμω τοῦ Θεοῦ οὒχ ὑποτάσσεται, οὐδὲ γὰρ δύναται» (ἔνθα ἀνωτ.). Ἀντίθετα αὐτὴ ἡ μάταιη σπουδὴ θὰ ἔχει σὰν ἄμεσο ἀποτέλεσμα τὸν ἀποπροσανατολισμὸ τῶν Ὀρθοδόξων ἀπὸ τὸ στόχο τῆς ἐν Χριστῷ τελειώσεως, τῆς κατὰ Χριστὸν φιλοσοφίας καὶ μακροπρόθεσμα τὴν ἐκκοσμίκευσή τους.
3) Στὸν ἐπίλογο τοῦ βιβλίου ὁ συγγραφεὺς ἀφήνει νὰ ἐκχυθοῦν στὸ ἀναγνωστικὸ κοινὸ οἱ ὁραματισμοὶ καὶ οἱ στοχασμοί του. Διαβάζουμε: «Ὅταν σκέπτομαι τὴν Ὀρθοδοξία στοὺς ἑπόμενους αἰῶνες, τὴν ὁραματίζομαι ἀνοικτὴ στὴν ἐξέλιξη, στὶς νέες συνθῆκες ποὺ διαμορφώνονται ἀπὸ τὴν ἐπιστήμη, τὴν τέχνη, τὴν τεχνολογία. Καὶ τοὺς Ὀρθοδόξους ἕτοιμους νὰ κατανοήσουν καὶ νὰ χρησιμοποιήσουν τοὺς κώδικες ἐπικοινωνίας ποὺ θὰ διαμορφωθοῦν. Ἡ θέση τῆς Ὀρθοδοξίας δὲν εἶναι στὸ περιθώριο τῆς ἱστορίας, ἀλλὰ στὸ κέντρο τῶν κοινωνικῶν ζυμώσεων, στὴν πρωτοπορία τῆς προόδου» (σ.270).
Πρόκειται γιὰ μία ὡραία διακήρυξη, ἕνα ὡραῖο ὅραμα. Μόνο ποὺ ταιριάζει καλλίτερα σὲ κάποιο κόμμα, μία προοδευτικὴ κοινωνικὴ κίνηση. Ὄχι στὴν Ὀρθοδοξία. Θὰ μποροῦσε νὰ ἀφορᾶ καὶ στὴν Ὀρθοδοξία, ἂν ἦταν κι αὐτὴ ἕνα ἰδεολόγημα μὲ ἀρχὲς χρήσιμες γιὰ παγκόσμια κατανόηση καὶ προσέγγιση. Ὅμως εὐτυχῶς! «Ζῆ Κύριος». Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ἡ πίστις, ἡ παράδοσις καὶ ἡ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Γι’ αὐτὸ δὲν μπορεῖ νὰ μπεῖ στὸ περιθώριο τῆς ἱστορίας, γιατί ὁ Κύριός της εἶναι καὶ ὁ Κύριος της ἱστορίας.
Ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη ἡ Ὀρθοδοξία δὲν μπαίνει στὸ κέντρο τῶν κοινωνικῶν ζυμώσεων καὶ στὴν πρωτοπορία τῆς προόδου, δὲν ἐκκοσμικεύεται. Οἱ συνθῆκες ποὺ διαμορφώνονται μέσω τῆς τεχνολογίας καὶ τῆς οἰκονομίας δὲν διαγράφονται ἰδανικὲς γιὰ τὴν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου. Οἱ ἔξυπνες κάρτες, τὰ μικροτσίπ, ἡ ἀριθμοποίηση τοῦ ἀνθρώπου (αὐτοὶ εἶναι ἄραγε οἱ νέοι κώδικες ἐπικοινωνίας ποῦ διαμορφώνονται;), οἱ ἐγκληματικὲς μεταμοσχεύσεις μὲ βάση τὸν ἐγκεφαλικὸ ψευδὸ-θάνατο, ἡ κλῶνο-ποίηση, ἡ ἀπειλὴ τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ σπάσιμο τοῦ γενετικοῦ κώδικα εἶναι «ἐξέλιξη» ἀσύμβατη μὲ τὴν Ὀρθοδοξία. Ἀλλὰ καὶ ἡ «πρόοδος» μέσω τοῦ ἀνελέητου ἀνταγωνισμοῦ, τοῦ οἰκονομικοῦ στραγγαλισμοῦ τῶν ἀδυνάτων καὶ τοῦ διεθνοῦς Ἀττίλα, ὁ ὁποῖος κατασφάζει σὲ μηδενικὸ χρόνο κάθε διαφωνοῦντα ἁπανταχοῦ της γής, δὲν φαίνεται νὰ ταιριάζει καὶ πολὺ μὲ τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἐκκλησία μᾶς εἶναι πάντοτε στὸ ἔσχατο περιθώριο γιὰ τὰ μάτια τοῦ κόσμου, ὅσων δήλ. δὲν δύνανται νὰ κατανοήσουν τί συνέβη μὲ τὴν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο. Ἀλλὰ εἶναι καὶ στὸ ἐπίκεντρό της ἱστορίας, γιατί μεταμορφώνει κάθε στιγμὴ ἐν Πνεύματι Ἁγίω τὶς καρδιὲς τῶν πιστευόντων στὸν Χριστό, ἀνεξαρτήτως φυλῆς, γλώσσας, παιδείας κ.λ.π. καὶ τίποτα δὲν μπορεῖ νὰ ἀνακόψει αὐτὴ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἐργασία-διακονία. Κι ὅσοι μεταμορφώνονται κι ἀνακαινίζονται, προσλαμβάνουν ὅσα ἀπὸ τὰ ἀγαθὰ τοῦ συγχρόνου πολιτισμοῦ εἶναι συμβατὰ μὲ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη, τὰ χρησιμοποιοῦν πρὸς δόξαν Θεοῦ διακονώντας τοὺς ἀδελφούς τους καὶ πετοῦν στὰ ἄχρηστα κάθε προϊὸν δαιμονιώδους σοφίας (Ἰακ.3,14-18).
Μόνο μειονεξία γιὰ τὴν μωρία τοῦ Σταυροῦ, γιὰ τὸν ὀνειδισμὸ τοῦ Χριστοῦ καὶ γιὰ τὸν θησαυρὸ ποὺ ἔχουμε οἱ πιστοὶ κεκρυμμένον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν (Β’ Κόρ. 4, 7), φανερώνει ἡ μανία νὰ βάλουμε τὴν Ἐκκλησία στὴν πρωτοπορία τῆς προόδου, νὰ τὴ βγάλουμε ἀπὸ τὸ ἱεραποστολικὸ καὶ ἐν ταυτῶ ἡσυχαστικὸ ἦθος της καὶ νὰ τὴν ὁδηγήσουμε στὸ λαβύρινθο μίας ἐκκοσμικευμένης «δράσεως».
Ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο τελικὰ χρειάζεται νὰ κάνουμε ὅσοι εἴμαστε ποιμένες καὶ τώρα καὶ στὸ μέλλον, εἶναι νὰ δίδουμε τὴν Ὀρθόδοξη μαρτυρία ἀκαινοτόμητη καὶ ὡς πρὸς τὴν πίστη καὶ ὡς πρὸς τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Εὐρώπη, ἡ Ἀμερική, ὅλος ὁ κόσμος διψᾶ γιὰ ἀληθινὴ ζωὴ καὶ ὄχι γιὰ ψευδορθόδοξη κουλτούρα, ἕνα συμπλήρωμα τῆς δυτικῆς κουλτούρας ποὺ ξήρανε τὴν ἰκμάδα τῶν ψυχῶν, ποὺ νέκρωσε κάθε ὑγιὲς στοιχεῖο τῆς ἀνθρωπινῆς ὑπάρξεως, ποὺ ξεχαρβάλωσε καὶ διέλυσε τὸν ἱστὸ τῶν κοινωνιῶν. Ζητεῖ τὴν ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας.
Ἀλλὰ ποιὰ εἶναι σήμερα ἡ κυρίαρχη τάση στὴ μαρτυρία τῶν Ὀρθοδόξων στὸ δυτικὸ κόσμο, ὅπως μεθοδεύτηκε σταδιακὰ ἤδη ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ Κ’ αἰῶνος ἐκ μέρους τῶν οἰκουμενιστικῶν κύκλων; (Ἐδῶ δὲν περιλαμβάνουμε τὶς ἀγαθὲς προθέσεις τῶν ὀρθοδόξων κληρικῶν ποὺ γεννήθηκαν καὶ ἀνατράφηκαν στὸ χῶρο τῆς Ὀρθοδόξου Διασπορᾶς): Ἀποβολὴ τῆς ἱερατικῆς ἐνδυμασίας καὶ διωγμὸς τῶν φερόντων ράσα. Οἰκουμενιστικὸς συμφυρμὸς καὶ συμπροσευχὲς μὲ αἱρετικούς. Συμμετοχὴ ἐπὶ ἴσοις ὄροις σὲ πάσης φύσεως διαχριστιανικὰ καὶ διαθρησκειακὰ συνέδρια113. Περιορισμὸς ἢ καὶ καταφρόνηση τῶν ἱερῶν νηστειῶν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἄρνηση τοῦ Βαπτίσματος γιὰ τὴν εἰσδοχὴ ἑτεροδόξων στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία σὲ πολλὲς περιπτώσεις114. Καλλιέργεια τῶν μικτῶν γάμων δηλ. γάμων Ὀρθοδόξων καὶ αἱρετικῶν. Γενικῶς ἔνοχη ἀνοχὴ στὴν ἁμαρτωλὴ βιωτή, ἐκκοσμίκευση τῆς ζωῆς τῶν πιστῶν.
Ἡ Ὀρθόδοξη θεολογικὴ μαρτυρία —μιλᾶμε πάντα γιὰ τὸ Δυτικὸ κόσμο— περιορίζεται συνήθως στὸν ὑπερτονισμὸ κάποιων πτυχῶν τῆς Ὀρθοδόξου θεολογίας, ἰδίως τῆς διδασκαλίας περὶ σωτηρίας τοῦ σύμπαντος κόσμου, περὶ προσλήψεως τῶν πάντων, περὶ φωτὸς καὶ Ἀναστάσεως. Ὅλα αὐτὰ ξεκομμένα ἀπὸ τὴ σύνολη Ὀρθόδοξη διδασκαλία ἠχοῦν πολὺ ὡραία, εἶναι ἀνώδυνα κι εὐχάριστα, γιατί ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ ἔχει κενωθεῖ ὡς πρὸς τὴν ἀπαίτηση γιὰ ὀρθὴ πίστη, ὡς πρὸς τὸ ἀσκητικό του περιεχόμενο ὥστε νὰ μὴ διώκονται ὅσοι τὸν πιστεύσουν, οὔτε ἀπὸ τοὺς δαίμονες οὔτε ἀπὸ τὸ φρόνημα τοῦ κόσμου.
Ἐκεῖνο ποὺ θὰ βοηθοῦσε ἀληθινὰ στὴν παγκόσμια κοινωνία ἀγάπης θὰ ἦταν, ἐπαναλαμβάνουμε, ἡ ρωμαλέα καὶ ἀσυμβίβαστη Ὀρθόδοξη, πατερική, ἁγιοπνευματικὴ μαρτυρία, ἡ κατάδειξη λόγω καὶ ἔργω τῆς ἀληθείας τῆς Ἐκκλησίας ἁπανταχοῦ, ἡ κλήση νὰ πορευθοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι τὴν ὁδὸ τῶν Ἀγίων.
112. Ὁ συγγραφεὺς ἰσχυρίζεται ὅτι «παράγοντες θρησκευτικῶς ἀδιάφοροι» μεταξὺ τῶν ὁποίων συμπεριλαμβάνει τὸν ἀθλητισμό, τὴν τέχνη καὶ τὸ διεθνὲς ἐμπόριο «δὲν πρέπει νὰ ἀντιμετωπίζονται ὡς ἀνταγωνιστὲς ἀλλὰ ὡς συνεργοὶ γιὰ τὴν ἐπίτευξη καθολικοτέρων πνευματικῶν στόχων ποὺ ἀποβλέπουν στὴν παγκόσμια κατανόηση καὶ προσέγγιση»! (σ. 26-28).
113. Σαφεῖς, ὀρθόδοξες τοποθετήσεις στὸ θέμα τῶν διαθρησκειακῶν συναντήσεων καὶ τοῦ ἐν γένει συγκρητισμοῦ βρίσκει κανεὶς στὸ ὡραῖο βιβλίο τοῦ Ἀρχιμ. Ἀστερίου Σ. Χατζηνικολάου, «Ἡ Ὀρθοδοξία στὴ θύελλα τοῦ συγχρόνου συγκρητισμοῦ», Ἐκδόσεις «Ὁ Σωτήρ». Μάρτιoς 2002.
114. Σύμφωνα μὲ τὴν «Οἰκουμενικὴ Χάρτα», οἱ συνυπογράψαντες αὐτὴν Ὀρθόδοξοι, Ρωμαιοκαθολικοί, Προτεστάντες κ.λ.π. διεκήρυξαν: «ἠμεῖς ὑποσχόμεθα νὰ μὴ προτρέπωμεν ἀνθρώπους νὰ ἀλλάσσουν τὴν Ἐκκλησίαν αὐτῶν», ποὺ μεταφράζεται καὶ σὲ ἀποτροπὴ τῶν αἱρετικῶν νὰ ἐπιστρέψουν στὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ἀντίθετα ἀπὸ τὴν ἐντολὴν τοῦ Χριστοῦ, «τὸν ἐρχόμενον πρὸς μὲ οὐ μὴ ἐκβάλω ἔξω» (Ἰωάν. 6, 37). Ἰδὲ σχετικῶς καὶ τὸν σχολιασμὸ αὐτῆς τῆς παραγράφου τῆς Οἰκουμ. Χάρτας στὸ βιβλίο τοῦ Ν. Βασιλειάδη, Πανθρησκειακὸς Οἰκουμενισμός, σ. 18-20
Ἀντιαιρετικὸν Ἐγκόλπιον www.egolρion.com
17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012