Κεφάλαιο Ε΄
Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
Στή φυγή Του στήν Αἴγυπτο λοιπόν δέν πρέπει νά δοῦμε μόνο μιά φυγή γιά νά σώσει τόν ἑαυτό Του, ἀλλά μιά πράξη τοῦ σχεδίου γιά τή σωτηρία ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Ποιά εἶναι ἡ πράξη αὐτή; Εἶναι ἡ διαρκής ἐπαφή μέ τή χαμιτική φυλή. Γεννήθηκε στή σημιτική φυλή. Ἡ ἀποστολή Του ὅμως δέν περιοριζόταν μόνο σέ μιά φυλή, στόχευε σ᾿ ὅλους τούς ἀνθρώπου. Ἔπρεπε νά ἔρθει σ᾿ ἐπαφή μέ τίς τρεῖς κύριες φυλές τῆς ἀνθρωπότητας. Αὐτός εἶναι ὁ κύριος λόγος τῆς φυγῆς Του στήν Αἴγυπτο.
Οἱ Σημίτες ἦταν στήν Ἰουδαία.
Οἱ Χαμίτες στήν Αἴγυπτο.
Μέ τήν τρίτη φυλή, τούς Ἰαφεθίτες, ποῦ ἦρθε σέ ἐπαφή; Οἱ Ρωμαῖοι, πού ἦταν ἀπό τή φυλή τῶν Ἰαφεθιτῶν, δέν κυβερνοῦσαν τήν Αἴγυπτο; Μά κι ὁλόκληρη ἡ Μικρά Ἀσία κι ἡ Ἀφρική δέν ἦταν γεμάτη Ἕλληνες ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου κι ἔπειτα; Ἀλλά κι ὁλόκληρη ἡ Καινή Διαθήκη εἶχε γραφεῖ στή γλώσσα τῶν Ἰαφεθιτῶν, στήν Ἑλληνική. Ὁ Πιλάτος πού καταδίκασε τό Χριστό σέ θάνατο κι ὁ ἐπικεφαλῆς τῆς φρουρᾶς στό Γολγοθά, πού τόν ὁμολόγησε ὡς Υἱό τοῦ Θεοῦ, δέν ἦταν κι οἱ δύο τους Ἰαφεθίτες;
Τούς Χαμίτες τούς καταράστηκε ὁ προπάτοράς μας Νῶε, λόγω τῆς ἀσέβειας πού ἔδειξε ὁ Χάμ στόν πατέρα του1.
Τούς Σημίτες καί τούς Ἰαφεθίτες ὅμως τούς εὐλόγησε.
Ὅταν ὁ Κύριος ἦρθε στόν κόσμο δέν ἔκανε διάκριση ἀνάμεσα στούς καταραμένους καί τούς εὐλογημένους, ἀφοῦ ἄλλωστε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι στή γῆ εἶχαν δεχτεῖ τήν κατάρα, ὅλοι ἦταν δέσμιοι τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου. Ὁ Κύριος δέν εἶχε μόνο στήν πρώιμη παιδική Του ἡλικία ἐπαφή μέ τούς Χαμίτες ἀλλά κι ἀργότερα, ὡς διδάσκαλος καί θεραπευτής στίς περιοχές τῆς Τύρου καί τῆς Σιδῶνος2.
Ἄν ρωτήσει κάποιος τώρα τί θά μποροῦσε νά ὠφελήσει τούς ἀπογόνους τοῦ Χάμ στήν Αἴγυπτο τό νήποιο Ἰησοῦς, ἀφοῦ ἀκόμα δέν μποροῦσε νά μιλάει καί νά θαυματουργεῖ, ἡ ἀπάντηση πού θά πάρει θά εἶναι κι αὐτή μιά ἐρώτηση: Ὑπῆρχε ἔστω καί μιά στιγμή στήν πρώιμη ζωή τοῦ Ἰησοῦ πού δέν μιλοῦσε καί δέν θαυματουργοῦσε; Καί δέν ἐννοοῦμε ὅτι εἶναι ὑποχρεωτικό νά μιλάει κανείς μέ τή γλώσσα. Ὁ ἥλιος δέν ἔχει γλώσσα. Σ᾿ ἐκείνους πού μποροῦν ν᾿ ἀκοῦνε ὅμως λέει κάθε μέρα πολλά πράγματα. Δέν ἔχει χέρια γιά νά θαυματουργεῖ. Σ᾿ αὐτούς πού μποροῦν νά βλέπουν ὅμως, καθημερινά θαυματουργεῖ.
Ἐμεῖς οἱ θνητοί δέν μποροῦμε νά ἐκτιμήσουμε πόση ἐπίδραση εἶχε ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ στήν Αἴγυπτο. Τό ὅτι ἡ ἐπίδρασή Του αὐτή ὅμως ἦταν πολύ μεγάλη δέν πρέπει νά ὑπάρχει καμιά ἀμφιβολία. Ἡ αἱμορροούσα γυναίκα δέν ἔλαβε τή θεραπεία της μέ τό πού ἄγγιξε μόνο τά ἰμάτια Του; Πῶς θά μποροῦσε τότε νά περάσει ἀπαρατήρητη ἡ καθαρή θαυματουργική παρουσία Του ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους αὐτούς τῆς Αἰγύπτου;
Ἄλλωστε τήν ἐπίδραση τῆς παρουσίας Του στή γῆ τοῦ Χάμ μποροῦμε νά τή διαπιστώσουμε ἀπό τή μετέπειτα ἱστορία τοῦ χριστιανισμοῦ.
Στήν Αἴγυπτο ἦταν πού ἀναπτύχθηκε περισσότερο ὁ μοναχισμός μέ ἱδρυτή καί ἀρχηγό του τόν ἅγιο Ἀντώνιο.
Στήν Αἴγυπτο χύθηκε τό αἷμα πολλῶν μαρτύρων πού δόξασαν τήν Ἐκκλησία. Καί μόνον τίς ἁγίες Αἰκατερίνα καί Βαρβάρα νά μνημονεύσουμε εἶναι ἀρκετό.
Ἡ Αἴγυπτος μᾶς ἔδωσε ἔξοχους χριστιανούς θεολόγους καί φιλοσόφους.
Οἱ χριστιανοί τῆς Αἰγύπτου ἔδωσαν τρομερές μάχες μέ τόν Ἄρειο, τόν χειρότερο αἱρετικό τοῦ χριστιανισμοῦ. Καί τόν φίμωσαν, τόν κατατρόπωσαν κι ἔδωσαν ἔτσι μιά ἀνεκτίμητη νίκη στήν Ἐκκλησία.
Τό Σύμβολο τῆς Πίστεως, ὅπως διαμορφώθηκε στήν Αἴγυπτο, ἔγινε ἀποδεκτό ἀπό τήν Οἰκουμενική Σύνοδο τῆς Νίκαιας, τότε πού ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος τῆς Ἀλεξάνδρειας ἔλαμψε σάν λαμπρό ἄστρο στήν κάποτε σκοτισμένη γῆ τῶν Φαραώ.
Ὅλοι αὐτοί οἱ λόγοι βέβαια δέ νομίζουμε ὅτι εἶναι ἀρκετοί γιά νά ἐξαντλήσουν ὅλο τό φάσμα τῶν ἀγαθῶν ἐπιδράσεων πού εἶχε ἡ παρουσία τοῦ Ἰησοῦ στήν Αἴγυπτο, ὅταν πῆγε ἐκεῖ γιά νά κρυφτεῖ ἀπό τόν Ἡρώδη. Ὁμολογοῦμε ἀντίθετα πώς οὔτε κάν ἔχουμε ἀπαριθμήσει ὅλους τούς λόγους πού μπορεῖ νά συλλάβει ὁ θνητός ἄνθρωπος, πολύ περισσότερο δέ ὅλα τά μυστήρια πού εἶναι «κεκρυμμένα» στό θησαύρισμα τῆς πρόνοιας τοῦ Θεοῦ.
Ἄλλ᾿ ἄς γυρίσουμε τώρα στό κακούργημα τοῦ Ἡρώδη. Ἄς δοῦμε ποῦ μπορεῖ νά φτάσει ἡ κακία τοῦ ἀνθρώπου ὅταν κυριαρχεῖται ἀπό τό πάθος τῆς ἐξουσιολαγνείας, πού τόν μετατρέπει σέ θηρίο ἄγριο.
«Τότε Ἡρώδης, ἰδών ὅτι ἐνεπαίχθη ὑπό τῶν μάγων, ἐθυμώθη λίαν, καί ἀποστείλας ἀνεῖλε πάντας τούς παῖδας τούς ἐν Βηθλεέμ καί ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς ἀπό διετοῦς καί κατωτέρω, κατά τόν χρόνον ὅν ἠκρίβωσε παρά τῶν μάγων»3.
Γιά νά ποῦμε τήν ἀλήθεια, οἱ μάγοι ἀπό τήν Ἀνατολή δέν ἐξαπάτησαν τόν Ἡρώδη. Δέν τοῦ εἶχαν ὑποσχεθεῖ τίποτα. Τό εὐαγγέλιο ἀναφέρει: «Οἱ δέ ἀκούσαντες τοῦ βασιλέως ἐπορεύθησαν»4. Ὁ Ἡρώδης ὅμως ἦταν τύραννος. Κάθε λόγος καί ἐντολή πού ἔδινε, ἤθελε νά ἐφαρμόζεται ἀπό ὅποιον κι ἄν τήν ἄκουγε. Ἔτσι τό γεγονός ὅτι οἱ μάγοι δέν γύρισαν στήν Ἱερουσαλήμ γιά νά τόν ἐνημερώσουν γιά τό θεῖο βρέφος, τό λογάριασε ἐξαπάτηση. Γι᾿ αὐτό καί ἐθυμώθη λίαν.
Ὁ θυμός ἦταν κάτι συνηθισμένο στό περιβάλλον τοῦ Ἡρώδη. Ἦταν καθημερινή του συνήθεια, ὅπως γίνεται χωρίς ἐξαίρεση μέ τούς ἀνθρώπους πού εἶναι σκλάβοι τῶν παθῶν τους. Αὐτό μποροῦμε νά τό διαπιστώσουμε καί σέ μᾶς τούς ἴδιους.
Ὅσο περισσότερο γινόμαστε δοῦλοι κάποιου πάθους μας, τόσο περισσότερο γινόμαστε παιδιά τοῦ θυμοῦ. Κι ὁ θυμός εἶναι πατέρας τοῦ ἐγκλήματος, ὁδηγεῖ ἄμεσα στό φόνο. Ὁ Κάιν στό θυμό του ἐπάνω σκότωσε τόν Ἄβελ. Ὁ Σαούλ ἐξοργίστηκε ἐναντίον τοῦ γιοῦ του Ἰωνάθαν καί τοῦ πέταξε ἕνα ξίφος γιά νά τόν σκοτώσει….
………..
«Μέλλει γάρ Ἡρώδης ζητεῖν τό Παιδίον, τοῦ ἀπολέσαι αὐτό»
Ματθ. β΄ : 13
Ὁ Ἡρώδης ἦταν δοῦλος ὅλων τῶν θεομίσητων παθῶν στή γῆ. Ἐξοργίστηκε πολύ καί στήν ὀργή του ἐπάνω ἔστειλε τούς δημίους του νά σφάξουν ὅλα τά παιδιά τῆς Βηθλεέμ καί τῆς γύρω περιοχῆς, ὅσα εἶχαν ἡλικία μέχρι δύο χρόνων. Αὐτό πού εἶχε κάνει ὁ Φαραώ στήν Αἴγυπτο, τό ἐπαναλαμβάνει τώρα ὁ Ἡρώδης στά παιδιά τῆς Βηθλεέμ.
Συχνά συμβαίνει νά μᾶς βαρύνει μιά ἁμαρτία πού δίνουμε ἐντολή νά τήν διαπράξουν ἄλλοι. Ἡ Γραφή δέ λέει πώς οἱ δήμιοι ἔσφαξαν τά παιδιά, μά πώς τό ἔκανε ὁ Ἡρώδης. Ὁ εὐαγγελιστής θέλει νά δείξει ἔτσι πώς ὅλη ἡ εὐθύνη καί τό φταίξιμο γιά τήν αἱμοσταγή αὐτή πράξη βαρύνει αὐτόν πού ἔδωσε τήν ἐντολή, τόν Ἡρώδη, ὄχι αὐτούς πού τήν ἐκτέλεσαν. Ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ὁ Ἡρώδης ἦταν ὑπεύθυνος, ὄχι οἱ ἐκτελεστές τῆς ἐντολῆς του. Ἕνα τόσο σατανικό σχέδιο δέν μπορεῖ νά τό ἔκαναν οἱ δήμιοι, νά σφάξουν δηλαδή τόσα ἀθῶα παιδιά γιά νά βγάλουν ἀπό τή μέση τόν Ἕνα πού βρέθηκε στό δρόμο τους. Μοναδικός ἔνοχος ἦταν ὁ Ἡρώδης.
Ὁ εὐαγγελιστής θέλει νά μᾶς διδάξει μ᾿ αὐτό πώς πρέπει νά προσέχουμε καί νά μήν ἁμαρτάνουμε μέ ὄργανα ἄλλους.
Ἄν συστήσουμε σέ κάποιον νά σκοτώσει, ἐμεῖς φταῖμε γιά τό φόνο, ὄχι ὁ φονιάς.
Ἄν πιέσουμε κάποιον νά πεῖ ψέμματα, εἶναι σά νά εἴπαμε ἐμεῖς ψέμματα, ὄχι ἐκεῖνος.
Ἄν ἀναγκάσουμε κάποιον νά κάνει ὁποιαδήποτε ἁμαρτία, ἐμεῖς σπρώξαμε γιά νά ἁμαρτήσει, τό δικό μας ὄνομα θά ᾿βαζε, ὄχι τό δικό του. Γι᾿ αὐτό καί τώρα ἀναφέρει μόνο τόν Ἡρώδη ὡς δήμιο κι ὄχι τούς ἐκτελεστές, πού οὔτε κάν τούς μνημονεύει. Ἡρώδης… ἀποστείλας ἀνεῖλε. Δέ λέει ποιούς ἔστειλε, ὁ Ἡρώδης, ἀλλά μόνο πώς ἔστειλε. Εἶναι ἀδιάφορο τό ποιούς ἔστειλε, γιατί στήν κρίση τοῦ Θεοῦ μόνο ὁ Ἡρώδης θά κληθεῖ νά λογοδοτήσει γιά τό ἔγκλημα αὐτό.
Τό ὅτι ἦταν πολλά τά παιδιά πού σκοτώθηκαν μέ αὐτή τήν αἱμοσταγή πράξη τοῦ Ἡρώδη, φαίνεται ἀπό τήν ἔμφαση πού δίνει ὁ εὐαγγελιστής στίς λέξεις πάντας (ὅλα) γιά τά παιδιά καί πᾶσι (ὅλα) γιά τά περίχωρα ὅπου ἔλαβε χώρα ἡ σφαγή. Θά μποροῦσε νά πεῖ ὅτι «σκότωσε παιδιά στή Βηθλεέμ καί στά περίχωρα», ἀλλά ἐπισημαίνει: «πάντας τούς παῖδας τούς ἐν Βηθλεέμ καί ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς». Σκότωσε ὅλα τά παιδιά στή Βηθλεέμ καί σ᾿ ὅλα τά περίχωρα. Καί καθώς ἡ Βηθλεέμ ἦταν πόλη καί ἡ γύρω περιοχή εἶχε πολλά χωριά, εἶναι φανερό πώς ἦταν πολλά τά παιδιά πού σκοτώθηκαν.
Ἔτσι οἱ πρῶτοι πού μαρτύρησαν γιά τόν Χριστό ἦταν παιδιά. Ὁ πρόωρος μαρτυρικός θάνατός τους ἐξηγεῖται ἀπό τό βάθος τῆς ἁμαρτίας τοῦ ἀνθρώπου. Καί δικαιώνεται μέ τό στέφανο τῆς δόξας καί τῆς ἀθανασίας πού ἔλαβαν στή βασιλεία τοῦ Χριστοῦ. Τά παιδιά, πού τόσο ἀγαποῦσε ὁ Χριστός, δοκιμάστηκαν πρῶτα γι᾿ Αὐτόν. Ἐκεῖνα πού ἀγκάλιασε καί εὐλόγησε ὁ ἴδιος5, ἦταν τά πρῶτα πού ἔλαβαν μέρος στήν κοινωνία τοῦ μαρτυρίου τῆς Καινῆς Διαθήκης. Στήν Παλαιά Διαθήκη πέθαιναν οἱ προφῆτες γιά τό Θεό. Στήν Καινή Διαθήκη γιά τό Θεό πεθαίνουν τά παιδιά κι ὅσοι εἶναι ἁγνοί καί καθαροί σάν τά παιδιά. Μιά ἀπό τίς ἀρχές στήν Καινή Διαθήκη εἶναι ἡ ἑξῆς:
«ἐάν μή στραφῆτε καί γένησθε ὡς τά παιδιά, οὐ μή εἰσέλθητε εἰς τήν βασιλείαν των οὐρανῶν»6.
Ὅσοι μετανοοῦν καί γίνονται σάν τά μικρά παιδιά θά βροῦν στό δρόμο τους τό δικό τους Ἡρώδη, αἱμοσταγή σέ μικρό ἤ μεγαλύτερο βαθμό. Ἀπό φθόνο θά τούς κυνηγήσει, θά τούς χτυπήσει ἤ καί θά τούς σκοτώσει ἴσως. Κανένας ἀπ᾿ ὅσους μαρτύρησαν γιά τόν Χριστό δέ θά στερηθεῖ τό στεφάνι στή Βασιλεία τοῦ Χριστοῦ. Οὔτε ἕνας μοναδικός Ἡρώδης δέ θά γλιτώσει ἀπό τήν αὐστηρή τιμωρία, ὅπως δέν κατόρθωσε νά τήν ἀποφύγει ὁ ἴδιος ὁ Ἡρώδης, οὔτε στή γῆ οὔτε στόν οὐρανό.
Κάθε ἁμαρτωλός, ὅσο βαρύ ὁπλισμό κι ἄν ἔχει, αὐταπατᾶται ἄν νομίζει πώς εἶναι πιό δυνατός ἀπό ἕνα ἀθῶο παιδί. Τίποτα στόν κόσμο δέν εἶναι πιό ἰσχυρό ἀπό τήν ἁγνότητα καί τήν ἀθωότητα, ἀφοῦ τούς ἀθώους καί τούς ἁγνούς τούς περιβάλλουν ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ μέ τίς πύρινες ρομφαῖες τους. Ὅλοι ἐμεῖς πού εἴμαστε τυφλωμένοι ἀπό τήν ἁμαρτία καί νομίζουμε ὅτι μέ τή δύναμη μας, μέ τήν ἐξουσία καί τόν ὁπλισμό μας εἴμαστε πιό δυνατοί ἀπό ἕνα δίχρονο, ἀδύναμο κι ἀνυπεράσπιστο παιδί, πλανιόμαστε οἰκτρά. Ἀρκεῖ ν᾿ ἀκούσουμε τήν ἐξομολόγηση κάποιου παιδοκτόνου γιά νά μᾶς πιάσει τρόμος. Φτάνει ν᾿ ἀκούσουμε πῶς κυνηγοῦν τούς δήμιούς τους μέρα νύχτατά δολοφονηθέντα παιδιά, στά ὄνειρά τους ἤ σέ ὁράματα, καί δέ βρίσκουν ἀνάπαυση ὡσότου τούς φέρουν σέ μετάνοια ἤ οἱ δήμιοι διαλέξουν ν᾿ ἀπαγχονιστοῦν μόνοι τους γιά νά γλιτώσουν.
Ὅποιος σκοτώνει τόν ἀθῶο εἶναι σά νά σκοτώνει τόν ἑαυτό του.
Ἐκεῖνος πού πεθαίνει ἀθῶος σώζεται, εἶναι νικητής.
Ἰσχυροί δέν εἶναι οἱ βασιλιάδες, ἀλλά τά παιδιά.
Νικητές δέν εἶναι οἱ βασιλιάδες, ἀλλά τά παιδιά.
συνεχίζεται…
Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι
κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀμήν.
Τά ἅγια Νήπια 29 Δεκεμβρίου
Ἀπό τό βιβλίο: “Θεός ἐπί γῆς, ἄνθρωπος ἐν οὐρανῷ”
COPYRIGHT – ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ: Πέτρος Μπότσης
Πέλλης 2, 152 34 Φραγκοκκλησιά Ἀττικῆς
Τηλ. FAX: 210 – 6812382, ΚΙΝ. 6974814002
Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν κ. Πέτρο Μπότση γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει .
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτηςhttp://HristosPanagia3.blogspot.com
1βλ. Γέν. θ΄ : 22 – 27.
2βλ. Μαρκ. Ζ΄ : 24 καί γ΄ : 8.
3Ματθ. Β΄ : 16.
4Ματθ. Β΄ : 9.
5βλ. Μαρκ. Ι΄ : 6.
6Ματθ. Ιη΄ : 3.