Συναντούμε πολύ συχνά περιπτώσεις όπου συγγενείς τού θανόντος θέλουν να διοργανώσουν πολυέξοδη κηδεία ή να χτίσουν έναν πλούσιο τάφο. Μεγάλα χρηματικά ποσά δαπανώνται μερικές φορές σε πολυτελή μνημεία. Πολλά χρήματα δαπανώνται από συγγενείς και φίλους σε στεφάνια και λουλούδια, και τα τελευταία πρέπει μάλιστα να αφαιρεθούν από το φέρετρο πριν κλείσει, για να αποφευχθεί τυχόν επιτάχυνση τής αποσύνθεσης τού σώματος.
Άλλοι πάλι προτιμούν να αποτίσουν φόρο τιμής στον θανόντα αλλά και τη συμπαράσταση τους με τους συγγενείς τού θανόντος μέσω του Τύπου, αν κι αυτός καθαυτός ένας τέτοιος τρόπος έκφρασης τών συναισθημάτων δεν καταδείχνει τίποτε άλλο παρά την ρηχότητά αυτών τών «συναισθημάτων», και μερικές φορές το πόσο ψεύτικα αυτά τα συναισθήματα είναι, γιατί αυτός που θρηνεί με ειλικρίνεια δεν θα ‘βγάλει’ τον θρήνο του στην ‘βιτρίνα’ για επίδειξη αλλά θα θελήσει να εκφράσει την θλίψη του με πιο προσωπικό, πιο ζεστό τρόπο.
Αλλά ό,τι κι αν κάνει κανείς, για το θανόντα δεν θα αλλάξει τίποτε: είναι ένα νεκρό σώμα πού κείτεται σε ένα φτωχό ή σε ένα πλούσιο φέρετρο, σε έναν πολυτελή ή ταπεινό τάφο. Δεν κουβαλάει την μυρωδιά τών λουλουδιών, δεν τού χρειάζονται οι προσποιημένες εκφράσεις θλίψης. Το σώμα ενδίδει στην αποσύνθεση, η ψυχή όμως ζεί, αλλά δεν βιώνει πλέον τις αισθήσεις που γίνονταν αντιληπτές μέ την βοήθεια τών σωματικών οργάνων. Μια άλλη ζωή είναι εδώ γι ‘ αυτήν, και μια άλλη πρέπει να τής δωθεί.
Αυτό το κάτι πού χρειάζεται και που πρέπει εμείς να κάνουμε, αν αγαπάμε πραγματικά τον θανόντα και θέλουμε να τού δωρίσουμε τα δώρα μας, είναι ακριβώς αυτό πού θα φέρει χαρά στην ψυχή τού θανόντος: πρώτα απ ‘ όλα, οι ειλικρινείς προσευχές γι ‘ αυτόν, είτε αυτές είναι προσωπικές και κατ’οίκον, είτε ιδαίτερα οι εκκλησιαστικές προσευχές που συνδέονται με την Ευχαριστία, π.χ.η ανάγνωση τών ονομάτων. Πολλές εμφανίσεις νεκρών κι άλλα οραμάτα επιβεβαιώνουν τα μεγάλα οφέλη που απολαμβάνουν εκείνοι που έχουν πεθάνει από την προσευχή μας καθώς κι από την Ευχαριστία..
Το άλλο κάτι τι που φέρνει μεγάλη χαρά στις ψυχές των νεκρών είναι η ελεημοσύνη που γίνεται στο όνομά τους. Το να ταΐσει κανείς τους πεινασμένους στο όνομα του θανόντος ή το να βοηθήσει κανείς τούς φτωχούς, είναι σαν να το κάνει αυτός ο ίδιος ο θανών.
Η οσία Αθανασία, την μνήμη τής οποίας τιμούμε στις 18 Απριλίου, κληροδότησε πριν το θάνατό της για να τραφούν ζητιάνοι στην μνήμη της, κι αυτό για 40 ημέρες. Ωστόσο, οι αδελφές του μοναστηριού εκτέλεσαν εξ αμελείας το θέλημα της μόνο για εννέα ημέρες. Τότε η Αγία εμφανίστηκε σε αυτές με δύο αγγέλους και είπε, “γιατί ξεχάσατε τη θέλησή μου; Να γνωρίζετε ότι η ελεημοσύνη και οι προσευχές των ιερέων για τις ψυχές για 40 ημέρες, ζητούν το έλεος τού Θεού: αν οι ψυχές των νεκρών ήταν αμαρτωλές, ο Κύριος τούς δίνει άφεση. Αν ήταν δίκαιοι, τότε αυτοί που προσεύχονται γι ‘ αυτούς θα ανταμειφθούν με ευλογίες “.
Ειδικά στις δύσκολες μέρες πού βιώνουμε σήμερα, είναι παράλογο να ξοδεύουμε χρήματα σε άχρηστα αντικείμενα και πράξεις, την στιγμή που, χρησιμοποιώντας τα λεφτά αυτά για τους φτωχούς, μπορεί κανείς να κάνει ταυτόχρονα δύο καλές πράξεις, και για τον θανόντα αλλά και γι΄αυτούς που θα βοηθηθούν. Αν η τροφή δοθεί στους φτωχούς παράλληλα με προσευχή για τον θανόντα, τότε κι αυτοί που αποδέχονται την τροφή τρέφονται σωματικά αλλά και ο θανών τρέφεται πνευματικά.
Άγιος Ιωάννης Μαξιμόβιτς