Ἡ κουλτούρα τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου εἶναι μία «κουλτούρα τῆς πτώσης»[15] καί τῶν παθῶν. Ἡ ὑποδούλωση στήν ὕλη καί στόν αἰσθησιασμό ἔφερε τήν λύπη[16] καί τήν ἀπελπισία.

 «Ἡ ἀπελπισία» παρατηροῦσε ὁ μακαριστός π. Σωφρόνιος Σαχάρωφ «εἶναι ἡ ἀπώλεια τῆς συνειδήσεως ὅτι ὁ Θεὸς θέλει νὰ μᾶς δώσει τὴν αἰώνια ζωή. Ὁ κόσμος ζεῖ στὴν ἀπελπισία. Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν καταδικάσει οἱ ἴδιοι τὸν ἑαυτὸ τοὺς στὸν θάνατο. Πρέπει νὰ παλέψουμε σῶμα πρὸς σῶμα μὲ τὴν ἀκηδία»[17].

Σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος: «Ἀκηδία σημαίνει παράλυσις τῆς ψυχῆς καὶ ἔκλυσις τοῦ νοῦ, ὀκνηρία καὶ ἀδιαφορία πρὸς τὴν ἄσκηση, μίσος πρὸς τὶς μοναστικὲς ὑποσχέσεις. (Ἡ ἀκηδία εἶναι ἀκόμη) αὐτὴ ποὺ μακαρίζει τοὺς κοσμικούς, ποὺ κατηγορεῖ τὸν Θεὸ ὅτι δὲν εἶναι εὐσπλαγχνικὸς καὶ φιλάνθρωπος, ποὺ φέρνει ἀτονία τὴν ὥρα τῆς ψαλμῳδίας καὶ ἀδυναμία τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς»[18]

 Ἡ σωματική ἄνεση καί ἡ ἀχαλίνωτη ἱκανοποίηση τῶν παθῶν ἔφερε τήν ἀνία, τήν ἀκηδία καί τήν διάχυτη ἀπογοήτευση. Ὁ πλοῦτος καί ἡ εὐμάρεια δέν ἔλυσαν τά λεγόμενα ψυχολογικά προβλήματα, ἀλλά τά αὔξησαν.

 «Τελικά, οἱ ἄνθρωποι», παρατηρεῖ ὁ Γέροντας Παΐσιος, «βασανίζονται καί ἀπό τόν πλοῦτο, γιατί τά ὑλικά ἀγαθά δέν τούς γεμίζουν, εἶναι διπλό βάσανο. Ξέρω ἀνθρώπους πλούσιους, πού τά ἔχουν ὅλα, δέν ἔχουν καί παιδιά καί βασανίζονται. Βαριοῦνται πού κοιμοῦνται, βαριοῦνται νά περπατήσουν, βασανίζονται ἀπό ὅλα. “Ἐντάξει, ἀφοῦ ἔχεις ἐλεύθερο χρόνο, λέω σέ κάποιον, κάνε πνευματικά. Διάβασε μία Ὥρα, διάβασε λίγο ἀπό τό Εὐαγγέλιο”. “Δέν μπορῶ”, λέει. “Κάνε ἕνα καλό, πήγαινε σέ κανένα νοσοκομεῖο καί δές κανέναν ἄρρωστο”. “Ποῦ νά πάω ὡς ἐκεῖ, σοῦ λέει, καί τί θά βγῆ;” “Πήγαινε νά βοηθήσης κανέναν φτωχό στήν γειτονιά σου”. “Όχι, δέν μ’ εὐχαριστεῖ, λέει, οὔτε αὐτό”. Νά ἔχη ἐλεύθερο χρόνο, νά ἔχη ἕναν σωρό σπίτια, νά ἔχη ὅλα τά καλά, καί νά βασανίζεται! Ξέρετε πόσοι τέτοιοι ἄνθρωποι ὑπάρχουν; Καί βασανίζονται, μέχρι νά τούς στρίψη τό μυαλό. Φοβερό! Καί ἄν τυχόν δέν δουλεύουν, ἀλλά μόνον ἀπό τίς περιουσίες ἔχουν εἰσοδήματα, εἶναι οἱ πιό βασανισμένοι ἄνθρωποι. Ἐνῶ, ἄν ἔχουν τουλάχιστον μία δουλειά, εἶναι καλύτερα»[19].

Ἡ ἀπελπισία καί ἡ αὐτοκτονία, λόγῳ τῆς ἀπουσίας τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς καί τοῦ ὑπαρξιακοῦ κενοῦ, τείνει νά γίνει μόδα[20].

 Μέσῳ ἐπιφανῶν ἐκπροσώπων του ὁ σύγχρονος κόσμος διακηρύττει ὅτι δέν ὑπάρχει εὐτυχία. Πρόσφατα κάποιος μεγάλος ἐπώ­νυμος συγγραφέας  δήλωσε: «Δεν πιστεύω στήν εὐτυχία. Πιστεύω μόνο στήν ἀνησυχία. …Ὅσοι λένε ὅτι εἶναι εὐ­τυ­χισμένοι στήν ζωή τους εἶναι ἠλίθιοι… Ἡ πραγματική εὐτυχία εἶναι ἡ ἀνησυχία». (Οὐμπέρτο Ἔκο, Ἐλευθεροτυπία 9-4-2008).

Ἄν ἡ εὐτυχία εἶναι ἡ ἀνησυχία τότε ὅλος ὁ κόσμος θά ἔπρεπε νά πλέει σέ …πελάγη εὐτυχίας ἀφοῦ ἡ ἀνησυχία, τό ἄγχος καί ἡ ταραχή εἶναι χαρακτηριστικά τῶν περισσότερων σύγχρονων ἀνθρώπων. Ἀντίθετα ὅμως, ἡ ἀληθινή εὐτυχία δύσκολα συναντᾶται σήμερα, γιά νά μήν ποῦμε ὅτι εἶναι σχεδόν ἀνύπαρκτη… ἰδιαίτερα στούς ἡλικιακά νεώτερους.

Ζοῦμε σ’ ἕναν κόσμο πού δημιουργεῖ γηρασμένες ψυχές. Πρόσφατα πάλι μία ἐπώνυμη ἠθοποιός, θλιμμένη δήλωσε: «Μέ φοβίζει ἡ δική μου κούραση. Ἡ δική μου ἀπάθεια. Προσπαθῶ τουλάχιστον σ’ ἕναν ἰδιωτικό χῶρο ν’ ἀνταποκριθῶ ὅσο πιο ἀνθρώπινα μπορῶ. Τό κατορθώνω; Περισσότερο μέ θλίβει τό γῆρας τῆς ψυχῆς. Ὁ μαρασμός της». (Ἀννέζα Παπαδοπούλου, Ἐλευθεροτυπία 12-4-2008). Τό γῆρας τῆς ψυχῆς δημιουργεῖ καί τό γῆρας τοῦ σώματος…

Οἱ δηλώσεις αὐτές ἐπιβεβαιώνουν τό γεγονός ὅτι ὅποιος θέλει νά «ἀνήκει» σ’ αὐτόν τόν «κόσμο», βασανίζεται καί τελικά πεθαίνει. Ζώντας σύμφωνα μέ τήν κοσμική νοοτροπία του, ὑποτασσόμενος στά πάθη, πού συνιστοῦν αὐτό πού λέμε «κόσμο» (φιληδονία, φιλοδοξία, φιλαργυρία), ζεῖ ἀναγκαστικά καί τά ἀποτελέσματα τῶν παθῶν, πού εἶναι ἡ λύπη, ἡ κατάθλιψη, ἡ ἀνία, ἡ ψυχική γήρανση, ὁ ψυχικός θάνατος!

 Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο:Τά πάθη καί ἡ κατάθλιψη – Τί εἶναι καί πῶς θεραπεύονται

 

ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!

  [15]Ὅπως ἔλεγε ὁ μακαριστός Γέροντας Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ: «Μὴν ἔχετε ὑπερβολικὴ ἐμπιστοσύνη στὴν ἀνώτερη μόρφωση ποὺ ἀποκτήσατε στὸν κόσμο. Ὁ πολιτισμὸς στὸν ὁποῖο ζοῦμε εἶναι κουλτούρα τῆς πτώσεως». http://www.phys.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/gerontikon5_russians.htm#3