Τά πάθη εἶναι κίνηση ἐνάντια στήν ἀγάπη
Σύμφωνα μέ τούς λόγους τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος μᾶς διέταξε νά «ἀγαπήσουμε τούς ἀδελφούς μας καθώς κι Ἐκεῖνος μᾶς ἀγάπησε» (δηλ. μέχρι θανάτου!), θά πρέπει νά ἀγαπήσουμε τούς πάντας, περισσότερο καί ἀπό τήν ζωή καί τήν ὕπαρξή μας. Ὀφείλουμε νά ξεπεράσουμε καί τό λεγόμενο ἔνστικτο τῆς αὐτοσυντηρήσεως, προκειμένου νά διασώσουμε τήν ἀγάπη μας πρός τόν Θεό καί πρός τόν συνάνθρωπο μας. Ἄν χρειαστεῖ, θά πρέπει νά δώσουμε καί τήν ζωή μας γιά χάρη τῶν ἀδελφῶν μας.
Τά πάθη μᾶς ἀποπροσανατολίζουν, μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπό τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους μας, μᾶς διαστρέφουν.Τά πάθη, μέ κυρίαρχο τήν φιλαυτία (τήν ἄλογη ἀγάπη πρός τό σῶμα μας), μᾶς ὠθοῦν στό νά ἀγαπήσουμε ἐγωιστικά τόν ἑαυτό μας, χωρίς νά ἔχουμε καμμία διάθεση γιά τήν παραμικρή θυσία χάριν τοῦ Θεοῦ ἤ τῶν ἀδελφῶν μας.
Κάθε ἀρετή εἶναι μιά κίνηση ἀγάπης πρός τόν Θεό καί πρός τόν πλησίον. Κάθε κακία εἶναι μιά κίνηση ἐνάντια στήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί πρός τόν πλησίον.
Κάθε ἀρετή εἶναι μία ἔξοδος ἀπό τόν ἑαυτό μας, ἀπό τήν αὐτοφυλάκισή μας. Ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος γιά νά ὁμοιάσει στόν Θεό. Εἶναι πλασμένος γιά νά γίνει κι αὐτός ἀγάπη. Ἑπομένως, ὅταν κινούμαστε ἀγαπητικά πρός τόν Θεό καί τούς ἄλλους, ἐκπληρώνουμε τόν προορισμό μας.
Ἀπεναντίας, κάθε κακία, κάθε πάθος, εἶναι μία κίνηση πρός τόν ἑαυτό μας, αὐτοερωτική, ναρκισσιστική. Ἑπομένως, τά πάθη εἶναι κινήσεις ἀντίθετες στόν προορισμό μας, ὁ ὁποῖος εἶναι νά γίνουμε ἀγάπη. Εἶναι κινήσεις ἀντίθετες στό «καθ’ ὁμοίωσιν». Ὁ ἄνθρωπος –διά τῶν παθῶν– αὐτοφυλακίζεται, δένεται μέ δεσμά τά ὁποῖα δυστυχῶς τά ἀγαπάει μετά ἀπό κάποια ἡλικία. Ὁ π. Παΐσιος ἔλεγε ὅτι μετά τά 30 (τήν ἡλικία τῶν 30 ἐτῶν) ὁ ἄνθρωπος ἀγαπάει τά πάθη του.