ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ
Γράφει ὁ Daniel Horowitz, Δικηγόρος Νέας Ὑόρκης
Πῶς μᾶς ἔχουν πεῖ ψέματα τόσο τραγικά σχετικά μέ τίς μάσκες
Ἄν ψάχνετε γιά μία ἐπιστημονική λογική πίσω ἀπό τήν μασκοφορία παγκοσμίως σίγουρα δέν μπορεῖτε νά τή βρεῖτε τώρα πού τό ζήτημα ἔχει γίνει τόσο πολιτικό ὅσο ἡ ὁπλοφορία, οἱ ἐκτρώσεις καί ἡ φορολογία. Βρισκόμαστε στό σημεῖο πού ὁ ἐπικεφαλῆς δημόσιας ὑγείας τοῦ Καναδᾶ ζήτησε ἀπό τούς πολῖτες νά φοροῦν μάσκες κατά τή διάρκεια σεξουαλικῶν ἐπαφῶν καί βρέφη ἡλικίας 19 μηνῶν ἀναγκάζονται νά φοροῦν μάσκα στό ἀεροπλάνο. Δέν ὑπάρχει καμμία λογική σκέψη σέ μία πολιτική τάση. Ἀλλά τί ἔλεγε ἡ κυβερνητική καί ἡ ἐπιστημονική βιβλιογραφία σχετικά μέ τό ζήτημα πρίν αὐτό νά γίνει πολιτικό;
Στίς 3 Ἀπριλίου, ἤδη μερικές ἑβδομάδες μετά τήν ἔναρξη τοῦ πρωτόγνωρου lockdown λόγω τοῦ κορωνοϊοῦ, ἀλλά πρίν τή μεγάλη προώθηση τῆς παγκόσμιας μασκοφορίας ἀπό τά Μέσα Μαζικῆς Ἐπικοινωνίας, ἡ Διοίκηση Ἀσφάλειας καί Ὑγείας στήν Ἐργασία ἐξέδωσε ὁδηγίες γιά τήν προστασία τοῦ ἀναπνευστικοῦ συστήματος τῶν ἐργαζομένων πού ἐκτίθενται σέ ἄτομα πού ἔχουν τόν ἰό. Δήλωσε ξεκάθαρα τί εἶχαν πεῖ οἱ κυβερνήσεις ἐξ ἀρχῆς σχετικά μέ ἄλλες μορφές ἀερόβιας μόλυνσης, ὅπως τήν εἰσπνοή καπνοῦ : «Χειρουργικές μάσκες καί προστατευτικά ματιῶν (π.χ. ἀσπίδες προσώπου, γυαλιά) παρέχονται ὡς προσωρινό μέτρο γιά τήν προστασία ἀπό πιτσιλιές καί μεγάλα σταγονίδια (σημείωση : οἱ χειρουργικές μάσκες δέν εἶναι ἀναπνευστικές συσκευές καί δέν παρέχουν προστασία ἔναντι διαδικασιῶν παραγωγῆς ἀερολυμάτων).»
Μέ ἄλλα λόγια, ἤξεραν ὅτι ἐπειδή τά βιριόνια (σωματίδια τοῦ ἰοῦ) τοῦ κορωνοϊοῦ ἔχουν μέγεθος περίπου 100 νανομέτρων, 1 / 100.000 τοῦ πλάτους μίας τρίχας καί 1/30 τοῦ μεγέθους τῶν φίλτρων χειρουργικῆς μάσκας (περίπου 3,0 μ ἤ 3.000 νανόμετρα), οἱ χειρουργικές μάσκες (γιά νά μήν ἀναφερθοῦμε στίς ὑφασμάτινες) δέν βοηθοῦν. Αὐτό θά ἐξηγοῦσε γιατί ἡ ἐμπειρία ἔχει δείξει ὅτι ὅλα τά μέρη πού ἔκαναν γενικές παραγγελίες μασκῶν πού ἰσχύουν γιά μῆνες, ὅπως ἡ Ἰαπωνία, τό Χόνγκ Κόνγκ, τό Ἰσραήλ, ἡ Γαλλία, τό Περού, οἱ Φιλιππίνες, ἡ Χαβάη, ἡ Καλιφόρνια καί τό Μαϊάμι, ἀπέτυχαν νά ἀποτρέψουν τήν ἐξάπλωση τῆς μόλυνσης. Οἱ χειρουργικές μάσκες θά μποροῦσαν ἐνδεχομένως νά σταματήσουν τά μεγάλα σταγονίδια ἀπό αὐτούς πού βήχουν μέ πολύ ἐμφανῆ συμπτώματα, ἀλλά δέν θά σταματοῦσαν τή ροή τῶν ἀερολυμένων σωματιδίων πού μεταδίδονται μέ τόν ἀέρα, σίγουρα ὄχι ἀπό ἀσυμπτωματικά ἄτομα.
Αὐτός εἶναι ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο τό CDC, στά τέλη Μαΐου ἐπικαλεῖτο τίς 10 τυχαιοποιημένες ἐλεγχόμενες δοκιμές οἱ ὁποῖες δέν ἔδειξαν “καμία σημαντική μείωση τῆς μετάδοσης τῆς γρίπης μέ τή χρήση μάσκας προσώπου”. Τό Κέντρο Ἰατρικῆς μέ βάση τά Ἀποδεικτικά Στοιχεῖα (Evidence based) στήν Ὀξφόρδη συνόψισε ἐπίσης ἔξι διεθνεῖς μελέτες πού «ἔδειξαν ὅτι οἱ μάσκες ἀπό μόνες τους δέν ἔχουν σημαντική ἐπίδραση στή διακοπή τῆς ἐξάπλωσης τῆς ILI (ὁμάδα ἀσθενειῶν μέ συμπτώματα γρίπης) ἤ τῆς γρίπης στό γενικό πληθυσμό, οὔτε στούς ἐργαζόμενους στόν τομέα τῆς ὑγειονομικῆς περίθαλψης.»
Ὅταν ὁ Δρ. Fauci μίλησε τόσο κατηγορηματικά κατά τῆς καθολικῆς ἐπιβολῆς τῆς μάσκας ἀπό τήν ἀρχή τῆς ἐπιδημίας, βασίστηκε σαφῶς σέ αὐτήν τή γνώση. «Δέν ὑπάρχει λόγος νά περπατᾶς φορώντας μάσκα», δήλωσε ὁ ἐμπειρογνώμονας γιά τίς μολυσματικές ἀσθένειες, Δρ. Anthony Fauci, στό «60 Minutes» στίς 8 Μαρτίου. Ἐξήγησε ὅτι οἱ μάσκες μποροῦν νά μπλοκάρουν μόνο μεγάλα σταγονίδια, δίνουν μία ψευδῆ αἴσθηση ἀσφάλειας, καί ἔχουν ὡς ἀποτέλεσμα οἱ ἄνθρωποι νά μαζέψουν περισσότερα μικρόβια στά χέρια τούς παίζοντας μέ τή μάσκα. Αὐτά τά δεδομένα δέν ἀλλάζουν μέ τό χρόνο.
Ἀρκετές ἑβδομάδες ἀργότερα, ὁ ἐπικεφαλῆς Ὑγείας (Surgeon General) Jerome Adams ὑπογράμμισε αὐτό τό σημεῖο σχετικά μέ τήν ἀναποτελεσματικότητα τῆς χρήσης μάσκας στό κοινό. Ἐμφανιζόμενος στό “Fox & Friends” στίς 31 Μαρτίου, ὁ Adams εἶπε ὅτι βάσει μίας μελέτης πού δείχνει ὅτι φοιτητές ἰατρικῆς πού φοροῦν μάσκες ἀγγίζουν τά πρόσωπά τους 23 φορές πιό συχνά, πρέπει νά ὑποθέσουμε ὅτι «ἡ ἀκατάλληλη χρήση μάσκας μπορεῖ στήν πραγματικότητα νά αὐξήσει τόν κίνδυνο ἐμφάνισης ἀσθένειας.»
Ἀπό τότε, ὅλοι ἔχουμε δεῖ πώς οἱ ἄνθρωποι ἀφήνουν μάσκες στίς τσέπες ἤ τά αὐτοκίνητά τους γιά μέρες καί συνεχῶς τίς βάζουν καί τίς βγάζουν ὅπως ἀπαιτεῖται χωρίς νά πλένουν τά χέρια τους. Εἶναι αὐτονόητο ὅτι αὐτό δέν χρησιμεύει ὡς παγίδα βακτηρίων, ἀλλά μπορεῖ καί νά συμβάλλει ἀπόλυτα στή διάδοση τοῦ ἰοῦ στά χέρια μας.
Μία τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή τοῦ 2015 ἀπό τό Πανεπιστήμιο τῆς Νότιας Οὐαλίας πού δοκιμάζει τήν ἀποτελεσματικότητα τῶν ὑφασμάτινων μασκῶν μεταξύ τῶν ἐργαζομένων στόν τομέα τῆς ὑγειονομικῆς περίθαλψης στό Ἀνόι διαπίστωσε ὅτι τό κακό φιλτράρισμα γίνεται ἀγωγός γιά τή διατήρηση τῆς ὑγρασίας. Οἱ ἐρευνητές διαπίστωσαν ὑψηλό ποσοστό μόλυνσης μεταξύ αὐτῶν τῶν ἐργαζομένων πιθανῶς ἐπειδή «ἡ ἐπαναχρησιμοποίησή τους καί τό κακό φιλτράρισμά τους μπορεῖ νά ἐξηγοῦν τόν αὐξημένο κίνδυνο μόλυνσης. Μπορεῖτε νά φανταστεῖτε πόσο χειρότερο εἶναι αὐτό σέ ἕνα περιβάλλον πού δέν εἶναι ὑγειονομικῆς περίθαλψης ὅπου ἡ ἐπαναχρησιμοποίηση καί ἡ διασταυρούμενη μόλυνση εἶναι ἀνεξέλεγκτες;
Αὐτός εἶναι ὁ λόγος πού πρίν γίνει ἡ μασκοφορία «θρησκεία» στόν Καναδά, ὁ διευθυντής δημόσιας ὑγείας τοῦ Κεμπέκ Horacio Arruda εἶπε στό Montreal Gazette ὅτι οἱ μάσκες εἶναι ἀναποτελεσματικές. Ο Arruda στίς ὁδηγίες του, ὅπως ἀναφέρονται στό ἄρθρο, δηλώνει ὅτι οἱ μάσκες «γεμίζουν ὑγρασία ἀπό τό στόμα καί τή μύτη μετά ἀπό περίπου 20 λεπτά. Μόλις βραχοῦν, δέν σχηματίζουν πλέον φραγμό ἔναντι τῶν ἰῶν πού προσπαθοῦν νά περάσουν ἤ νά βγοῦν». Αὐτό καθιστά τήν ὁλοήμερη μασκοφορία κατά τή διάρκεια τῆς ἡμέρας σέ ἐπιχειρήσεις, καταστήματα καί σχολεῖα, σέ ἀντίθεση μέ τή σύντομη χρήση σέ κλινικές συνθῆκες, μεγάλο κίνδυνο γιά τήν ἐξάπλωση βακτηρίων καί παθογόνων μικροοργανισμῶν.
Τίποτα σχετικά μέ τή βιολογία τοῦ ἰοῦ ἤ τήν ἀνακάλυψή μας σχετικά μέ αὐτόν δέν ἄλλαξε τούς τελευταίους μῆνες πού θά μᾶς ὁδηγοῦσαν νά πιστέψουμε ὅτι οἱ μάσκες εἶναι κατά κάποιον τρόπο πιό ἀποτελεσματικές ἐναντίον του ἀπό ὅτι εἶναι ἐνάντια στήν ἐξάπλωση ἄλλων ἰῶν πού προσβάλλουν τό ἀναπνευστικό. Αὐτό πού ἔχει ἀλλάξει εἶναι ἡ πολιτική. Οἱ κυβερνήσεις δέν μποροῦσαν πλέον νά ἐλέγχουν τή ζωή μας μέσῳ ἐκτεταμένων lockdowns, ἐπειδή ἦταν πρακτικά ἀνυπόφορα, ὅποτε ἐπέβαλαν τή μάσκα ὡς τρόπο μόνιμου ἐλέγχου τῆς κίνησής μας. Τό ἔκαναν σοφά μετά ἀπό ἕνα ὁλοκληρωτικό lockdown, ὅταν οἱ ἄνθρωποι ἦταν εὐγνώμονες πού ἐπέστρεψαν στίς ἐπιχειρήσεις ὑπό ὁποιεσδήποτε συνθῆκες καί ἦταν ἀπελπισμένα πρόθυμοι νά κάνουν ὁτιδήποτε γιά νά ἀποτρέψουν ἕνα νέο lockdown.
Ὁ Δρ. Jeffery Klausner, ὁποῖος ἀσχολεῖται μέ τίς μολυσματικές ἀσθένειες στό UCLA περιέγραψε τή μασκοφορία στίς ἀρχές Φεβρουαρίου ὡς ψυχολογική, ὄχι φυσιολογική. Εἶπε στούς Los Angeles Times ὅτι «ὁ φόβος ἐξαπλώνεται πολύ πιό γρήγορα ἀπό τόν ἰό» καί ὅτι μόνο μία μάσκα «σέ κάνει νά νιώθεις καλύτερα». Αὐτό πού εἶναι τόσο ἐπικίνδυνο εἶναι ὅτι, ὅπως προειδοποίησαν ἀρχικά ὁ Fauci καί ἄλλοι ὅταν μιλοῦσαν μέ πενιχρές ἐπιστημονικές βάσεις, εἶναι ὅτι πολλοί ἀνοσοκατεσταλμένοι ἄνθρωποι θά πᾶνε σέ ἐπικίνδυνα μέρη πιστεύοντας ὅτι ἡ μάσκα τούς προστατεύει. Ἔχω δεῖ ἀμέτρητους φίλους καί γείτονες πού ἀνησυχοῦν γιά τά καρδιολογικά τους προβλήματα καί τόν διαβήτη νά περπατοῦν χαρούμενοι σέ ἐσωτερικούς χώρους, πιστεύοντας ὅτι ἡ μάσκα εἶναι ἡ ἀσπίδα τους.
Αὐτός εἶναι ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Σουηδός ἐπιδημιολόγος Anders Tegnell προειδοποίησε ὅτι ἐπειδή τά ἐπιστημονικά στοιχεῖα γιά τή μασκοφορία ὡς μέσο πρόληψης τοῦ COVID-19 εἶναι «ἐκπληκτικά ἀδύναμα», εἶναι «πολύ ἐπικίνδυνο» νά πιστεύουμε ὅτι οἱ μάσκες προσώπου ἀπό μόνες τους θά μποροῦσαν νά ἐλέγξουν τήν ἐξάπλωση τῆς νόσου παρά τό πλύσιμο τῶν χεριῶν ἤ, στήν περίπτωση ἐκείνων πού εἶναι σοβαρά ἄρρωστοι, νά βρίσκονται μακριά ἀπό ἐσωτερικές συγκεντρώσεις. Θά τό ἤξερε, γιατί στή χώρα του δέν ἔχουν ἀπομείνει σχεδόν καθόλου περιπτώσεις ἀσθενῶν μέ κορωνοϊό, καί σχεδόν κανένας στήν Σουηδία δέν φοράει μάσκα.
Ἡ ὀλλανδική κυβέρνηση ἔλαβε τή συνετή ἀπόφαση νά ἀπαιτεῖ μάσκες μόνο γιά τίς δημόσιες συγκοινωνίες ὅταν οἱ ἄνθρωποι εἶναι πραγματικά κοντά ὁ ἕνας στόν ἄλλο γιά περιορισμένο χρονικό διάστημα. Μέ τόσο λίγα στοιχεῖα γιά τήν ἀποτελεσματικότητα τῆς μάσκας, πῶς μποροῦμε νά διαταράξουμε τή ζωή παιδιῶν στό σχολεῖο, ἐπιχειρηματιῶν σέ γραφεῖα, ἀκόμη καί ἀτόμων πού περπατοῦν σέ ἐξωτερικούς χώρους σέ ὁρισμένες χῶρες καί πολιτεῖες; «Ἀπό ἰατρική ἄποψη, δέν ὑπάρχουν ἐνδείξεις ἰατρικῆς ἐπίδρασης τῆς μάσκας προσώπου, γί ‘αὐτό ἀποφασίσαμε νά μήν ἐπιβάλλουμε τή μασκοφορία στή χώρα», δήλωσε ἡ ὑπουργός ὑγειονομικῆς περίθαλψης τῆς Ὀλλανδίας Tamara van Ark τόν Αὔγουστο.
Οἱ Δανοί ἀνέθεσαν σέ μία τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή νά μελετήσει τήν ἀποτελεσματικότητα τῆς μάσκας εἰδικά ὅσον ἀφορᾶ τήν προστασία ἀπό τόν SARS-CoV-2, ἀλλά παρά τίς ὑποσχέσεις γιά ἐπικείμενη δημοσίευση πρίν ἀπό ἑβδομάδες, ἡ μελέτη δέν ἔχει δημοσιευτεῖ. Ο Henning Bundgaard, ἐπικεφαλῆς ἰατρός στό Rigshospitale τῆς Δανίας, σημείωσε, «Ὅλες αὐτές οἱ χῶρες πού προτείνουν μάσκες προσώπου δέν ἔχουν λάβει τίς ἀποφάσεις τους μέ βάση νέες μελέτες». Φαίνεται ὅτι κανείς ἄλλος δέν ἐνδιαφέρεται νά ἀνακαλύψει τήν ἀλήθεια.
Ἀκόμη καί στήν Ἀγγλία, ὅπου ἡ μάσκα εἶναι πιό διαδεδομένη ἀπό ὅ, τί σέ μερικές ἀπό τίς ἄλλες χῶρες τῆς Βόρειας Εὐρώπης, ἡ Δημόσια Ὑγεία Ἀγγλίας κατέληξε στό συμπέρασμα: «Ὑπάρχουν ἀδύναμα στοιχεῖα ἀπό μελέτες ἐπιδημιολογίας καί μοντελοποίησης ὅτι ἡ μασκοφορία στήν κοινότητα μπορεῖ νά συμβάλλει στή μείωση τῆς ἐξάπλωσης τοῦ COVID -19 καί ὅτι ἡ ἔγκαιρη παρέμβαση μπορεῖ νά ὁδηγήσει σέ χαμηλότερο ποσοστό μόλυνσης.»
Ἡ δική μας ἀμερικανική κυβέρνηση ἀπέτυχε νά προσκομίσει νέα στοιχεῖα πού ἀντιστοιχοῦν σέ μελέτες καί στοιχεῖα ἐτῶν ὅτι οἱ μάσκες δέν λειτουργοῦν γιά νά σταματήσουν τούς ἰούς πού προσβάλλουν τό ἀναπνευστικό καί ἐξακολουθοῦν νά παράγουν στοιχεῖα γιά τό ἀντίθετο. Τόν Ἰούνιο, ὁ Ὀργανισμός Ἔρευνας καί Ποιότητας Ὑγείας τῆς HHS χρηματοδότησε μία συστηματική ἀνασκόπηση ὅλων τῶν σχετικῶν τυχαιοποιημένων κλινικῶν δοκιμῶν (RCTs) σχετικά μέ τήν ἀποτελεσματικότητα τῆς φθορᾶς τῆς μάσκας στήν παύση τῶν ἀναπνευστικῶν λοιμώξεων καί δημοσίευσε τά εὐρήματα στό Annals of Internal Medicine. Τό συμπέρασμα ἦταν τόσο πρόδηλο ὅσο καί ἀντίθετο μέ τήν τρέχουσα ἀφοσίωση στή μάσκα -ἡ ὁποία μοιάζει μέ λατρεία-. «Ἡ ἀνασκόπηση τῶν RCT δείχνει ὅτι οἱ ἀναπνευστικές συσκευές N95 καί οἱ χειρουργικές μάσκες σχετίζονται πιθανῶς μέ παρόμοιο κίνδυνο γιά ἀσθένεια πού μοιάζει μέ γρίπη καί ἐργαστηριακές ἐπιβεβαιωμένες ἰογενεῖς λοιμώξεις σέ περιβάλλον ὑψηλοῦ καί χαμηλοῦ κινδύνου.» Ἡ μελέτη σημείωσε ὅτι μόνο μία δοκιμή ἔδειξε «μικρή μείωση τοῦ κινδύνου» γιά λοίμωξη ὅταν οἱ γιατροί φοροῦσαν Ν95 σέ περιβάλλον ὑψηλοῦ κινδύνου, ἀλλά ἀκόμη καί αὐτά τά στοιχεῖα ἦταν λιγοστά.
Ἡ μελέτη ἐξέτασε ὀκτώ δοκιμές μέ 6.510 συμμετέχοντες πού «ἀξιολόγησαν τή χρήση χειρουργικῶν μασκῶν σέ νοικοκυριά μέ περίπτωση γρίπης ἤ δείκτη ἀσθένειας πού μοιάζει μέ γρίπη (παιδί ἤ ἐνήλικας). Σέ σύγκριση μέ τίς περιπτώσεις πού δέν φοροῦσαν μάσκες, οἱ χειρουργικές μάσκες δέν συσχετίστηκαν μέ μειωμένο κίνδυνο γιά κλινική ἀναπνευστική ἀσθένεια, ἀσθένεια πού μοιάζει μέ γρίπη, ἤ ἐργαστηριακά ἐπιβεβαιωμένη ἰογενῆ ἀσθένεια γιά τίς ἐπαφές μέσα στά νοικοκυριά ὅταν φοροῦσαν μάσκες οἱ ἐπαφές ἐντός του νοικοκυριοῦ, περιπτώσεις δείκτη(πρώτη περίπτωση) ἤ καί τά δύο. Θυμηθεῖτε, ἡ Δρ Deborah Birx, συντονιστής τῆς εἰδικῆς ὁμάδας Coronavirus, λέει τώρα ὅτι οἱ ἄνθρωποι πρέπει νά φοροῦν μάσκες ἀκόμη καί στό σπίτι;
Πῶς πήγαμε ἀπό δημόσιους ἀξιωματούχους πού προειδοποιοῦν καθολικά γιά τήν ἔλλειψη ἀποτελεσματικότητας καί τή δυνατότητα ἐξάπλωσης μικροβίων ἀπό μάσκες στήν ἐντολή τά μικρά παιδιά -ποῦ εἶναι ἐργοστάσια μικροβίων- νά φοροῦν μάσκα ὅλη μέρα στό σχολεῖο – χωρίς καν νομοθετική συζήτηση ἤ δημόσιες ἀκροάσεις;
Ἡ ἀπάντηση εἶναι ὅτι ἔχουμε ἀποδυναμωθεῖ ὡς κοινωνία. Ἔχουμε γίνει ἕνας λαός πού εἶναι πρόθυμος νά παραδώσει κάθε κομμάτι τῆς ἐλευθερίας μας στίς συνεχῶς μεταβαλλόμενες καί περίεργες ἰδιοτροπίες τῶν «ὑπαλλήλων δημόσιας ὑγείας», ἀκόμη καί ὅταν εἶναι τρομακτικά ἀντιφατικές καί χωρίς στοιχεῖα πού νά δικαιολογοῦν τή στροφή 180 μοιρῶν.
Σέ περιόδους πανικοῦ, καιροσκόποι πολιτικοί σέ θέσεις ἐξουσίας θά πιαστοῦν πάντα ἀπό τίς ἀπελπισμένες καί ὀπισθοδρομικές ἰδέες τους γιά νά παραβιάσουν τήν ἐλευθερία, ἐνῷ τίς παρουσιάζουν ὡς ἕνα εἶδος φωτισμένης προόδου στήν τεχνολογία ἤ τήν κατανόηση τῶν πραγμάτων. Στήν πραγματικότητα, αὐτά τά μέτρα ἀπελπισίας δοκιμάστηκαν τό 1918, καί ἀκόμη καί τότε, ἦταν κατανοητό ὅτι δέν λειτουργοῦσαν. Στίς 16 Νοεμβρίου 1918, ὁ τίτλος τῆς Santa Barbara Daily News ἔλεγε: «Ὁ μέσος ἄνθρωπος δέν ξέρει πῶς νά φροντίζει τή μάσκα καί γίνεται πραγματική συσκευή ἐπῴασης βακτηρίων».
Πολλές ἀρχές στή ζωή εἶναι ἀπαραβίαστες καί δέν ἀλλάζουν μέ τό χρόνο. Συνηθίζαμε νά καταλαβαίνουμε ὅτι ἡ μάσκα ἦταν μία καινοτομία τοῦ Halloween. Τώρα, ἡ παθητικότητα μᾶς ἐπέτρεψε σέ ὁλόκληρη τή χώρα μας νά γίνεται μία μεταμφίεση τοῦ Halloween κάθε μέρα, χωρίς τέλος.
Ἄρθρο στά Ἀγγλικά: theblaze.com
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2020/10/blog-post_59.html#more