Για ποιον μιλά εδώ η Αγία Γραφή; Μιλά για αυτόν που μελετά τον Θεό μέσα στην καρδιά του. Ο Θεός μας είναι πυρ καταναλίσκον. Με την εσωτερική αυτή μελέτη αποξηραίνονται οι ακάθαρτοι λογισμοί και εκλεπτύνεται η σκέψις και ξεχύνεται  η χαρά στην καρδιά. Επιπλέον η εσωτερική φιλοσοφία τραυματίζει τους δαίμονες και ζωογονεί τον εσωτερικό άνθρωπο. Τον άνθρωπο που είναι εξοπλισμένος με την εσωτερική εργασία τον ενισχύει ο Θεός, οι άγγελοι του προσφέρουν βοήθεια και οι άνθρωποι τον δοξάζουν. 

Η μυστική διδασκαλία και η μελέτη του Θεού μεταφέρουν την ψυχή σε ασφαλισμένο οίκο και οχυρωμένο, σαν στύλο στερεωμένο και αμετακίνητο σε καταφύγιο ήσυχο και ατάραχο. Η μελέτη αυτή σώζει την ψυχή και τη φυλάει από τους κλυδωνισμούς. 

Πολλή ταραχή αισθάνονται οι δαίμονες, όταν οι χριστιανοί εξοπλίζονται με τη μυστική διδασκαλία που περιέχεται στην προσευχή του Ιησού και συντελεί στην μοναχική άσκηση. Η μυστική διδασκαλία είναι καθρέφτης για τον νου και λύχνος για τη συνείδηση. Αποξηραίνει την πορνεία, αποδιώκει την οργή, απομακρύνει την αυθάδεια, εξαφανίζει την κατάθλιψη. Αυτή φυλάει τον νουν αποδιώχνει την οκνηρία, γεννά την κατάνυξη εγκαθιστά τον φόβο του Θεού, φέρνει δάκρυα μετανοίας. 

Με αυτήν προσφέρεται στον πιστό η ταπεινοφροσύνη, η κατανυκτική αγρυπνία, η ατάραχος προσευχή.  Αυτή πάλι καθαρίζει το σώμα και επιβάλλει την εγκράτεια. 

Με αυτή διατηρείται ο νους χωρίς φαντασίες και οι λογισμοί σώφρονες. Προσφέρει μνήμη θανάτου και ετοιμασία για τη μεγάλη μέρα της απολογίας. Γενικά δε είναι γεμάτη από αγαθά έργα και αρετές και ξένη και αμέτοχος σε κάθε έργο της αμαρτίας και σε κάθε κηλίδα (ρύπο, μόλυνση της ψυχής). 

Συγκεντρώσου στην καρδιά σου και κάνε την εσωτερική σου προσευχή.  Με τον τρόπο αυτό και τη βοήθεια της θείας Χάρης ο ζήλος για την αληθινή οικοδόμηση της ψυχής θα διατηρείται άλλοτε αμυδρός (με  χαμηλή φλόγα) άλλοτε φλογερός. Αυτό θα συμβαίνει εσωτερικά. Ο δρόμος αυτός είναι ο πιο σύντομος και αποτελεσματικός για τη σωτηριώδη ανοικοδόμηση της ψυχής. Είναι απαραίτητο να εγκαταλείψουμε τα πάντα για την απόκτηση του θησαυρού τούτου. η δε αδιαφορία και εγκατάλειψη αυτής της εργασίας μας αποστερεί από την αιώνια ζωή. 

Είναι αλήθεια ότι το έργο αυτό ακούγεται βαρύ στην αρχή όμως οδηγεί κατ΄ευθείαν και αποτελεσματικά στους ουράνιους λειμώνες. Γι΄αυτό είναι στο χέρι του πνευματικού οδηγού να κατευθύνει τους μαθητές του γρήγορα και μεθοδικά στο έργο αυτό και να τους εμπνέει θάρρος. Διότι αυτό αποτελεί το θεμέλιο της πνευματικής ζωής και αποβλέπει στη μεταβολή και τη μεταμόρφωση του εσωτερικού μας κόσμου. Αρκεί βέβαια να τους εξηγήσει τη σοβαρότητα του σκοπού της όλης εργασίας αυτής  και κατόπιν  να τους χειραγωγήσει προς αυτό το έργο. 

Τότε και το τυπικό μέρος και η εξωτερική εργασία για την όλη οικοδόμηση της ψυχής  θα πραγματοποιούνται πρόθυμα γρήγορα και με ωριμότητα.  Αντίθετα η εξωτερική, τυπική εργασία χωρίς την εργασία σε βάθος κάθε τόσο θα διακόπτεται. Όμως σημειώστε ότι όλη η εργασία δεν πρέπει να γίνει απότομα αλλά ήρεμα, βαθμιαία και με μεγάλη προσοχή. Αλλιώς μπορεί να οδηγήσει όχι στην  εσωτερική οικοδόμηση, που είναι η ουσία του όλου έργου αλλά να στραφεί πάλι στην τυπική άσκηση. Γι΄αυτό και παρά το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που εισέρχονται μόνοι τους στην εσωτερική ζωή είναι καλύτερη η παρουσία πνευματικού οδηγού για τη χειραγώγηση. Πρέπει όμως να εφαρμόζει  απαράλλακτο τον κανόνα για την άμεση είσοδο στην εσωτερική ζωή κι έτσι να αυξάνεται βαθμιαία η φλόγα του πνευματικού ζήλου. 

Φαίνεται απλό πράγμα αλλά είναι δυνατόν εξαιτίας της άγνοιας να περάσετε τον καιρό σας χωρίς καθόλου καρποφορία λόγω της μη ορθής εκτέλεσης του έργου.

Αν όμως δεν υπάρχει πνευματικός οδηγός ας εργαστεί κανείς κατά την υπόδειξη πολλών αγίων πατέρων, που γράφουν για τον τρόπο της εισόδου σε αυτήν την εσωτερική ζωή”.

Από το βιΒλίο ΝΟΕΡΑ ΑΘΛΗΣΙΣ

Μετάφραση εκ του Ρωσικού

———————