ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ
πρ. Ιωάννης Σ. Ρωμανίδης, Καθηγητής Πανεπιστημίου
13. “…τό Πνεῦμα μή σβέννυτε” (Α’ Θεσσ. 5:19)
Η προσευχή του Αγίου Πνεύματος στην καρδιά “στεναγμοίς αλαλήτοις” (Ρωμ. 8:26) δεν είναι καθ’ εαυτή συμμετοχή στο σώμα του Χριστού. Πρέπει να ανταποκριθεί κανείς σε αυτή την προσευχή του Αγίου Πνεύματος με την δική του αδιάλειπτη προσευχή του πνεύματός του στην καρδιά. Έτσι, “Αυτό το Πνεύμα συμμαρτυρεί τω πνεύματι ημών ότι εσμέν τέκνα Θεού. Ει δε τέκνα, και κληρονόμοι, κληρονόμοι μεν Θεού, συγκληρονόμοι δε Χριστού, είπερ συμπάσχομεν, ίνα και συνδοξασθώμεν” (Ρωμ. 8:16-17.) Μολονότι αυτή η ανταπόκριση είναι δική μας, είναι και χάρισμα Θεού. Αυτό ακριβώς προϋποθέτει ο Απ. Παύλος, όταν παραγγέλει: “αδιαλείπτως προσεύχεσθε… το Πνεύμα μη σβέννυτε, προφητείας μη εξουθενείτε” (Α’ Θεσσ. 5.17-19). Ο Παύλος εδώ μας λέει να φροντίσουμε να μείνουμε ναοί του Αγίου Πνεύματος, διατηρώντας την αδιάλειπτη προσευχή του πνεύματός μας στην καρδιά, για να φθάσουμε να γίνουμε προφήτες μέσω της θεώσεως.Το βάπτισμα του ύδατος “εις άφεσιν αμαρτιών” είναι μυστήριο ανεξίτηλο, διότι η συγχώρηση από τον Θεό για την αρρώστειά μας είναι το δεδομένο για την έναρξη της θεραπείας. Όμως το βάπτισμα του Πνεύματος δεν είναι ανεξίτηλο. Για αυτό υπάρχει η ειδική τελετή μετανοίας και αναμυρώσεως των μετανοούντων για πρότερη απάρνηση της πίστεώς τους. Το δε μυστήριο της εξομολογήσεως έχει προφανώς την ρίζα του στην καθοδήγηση των ιδιωτών να φθάσουν από την κάθαρση της καρδιάς στον φωτισμό αυτής. Είτε ανταποκρίνεται κανείς είτε όχι, το Άγιο Πνεύμα “βρίσκεται” στην καρδιά κάθε ανθρώπου. Με άλλα λόγια η αγάπη του Θεού καλεί εξίσου τον καθένα, αλλά όλοι δεν ανταποκρίνονται.
Οι μη ανταποκρινόμενοι θα έπρεπε να μη φαντάζονται τον εαυτό τους ναούς του Αγίου Πνεύματος και μέλη του σώματος του Χριστού και να γίνονται, ως εκ τούτου, εμπόδιο των άλλων σε αυτή την ανταπόκριση. Αυτοί που σε κατάσταση φωτισμού συμπροσεύχονται στις λειτουργίες τους ως ναοί του Αγίου Πνεύματος και μέλη του σώματος του Χριστού για τα μη μέλη, ώστε να γίνουν μέλη ή να ξαναγίνουν μέλη, εφ’ όσον τούτο δεν τους το εγγυήθηκε το βάπτισμα του νερού εις άφεσιν αμαρτιών. Για αυτό ο Χρυσόστομος προειδοποιεί, “Μη τοίνυν θαρρώμεν, ότι γεγόναμεν άπαξ του σώματος.”[10]
14. Το χάρισμα της διερμηνείας
Σε κάποιο σημείο της ιστορίας της μεταποστολικής Εκκλησίας το χάρισμα της σύγχρονης μεταφοράς των προσευχών και ψαλμών από την καρδία στην διάνοια για την μεγαλόφωνη απαγγελία τους προς όφελος των ιδιωτών αντικαταστάθηκε με γραπτά αναγιγνωσκόμενα κείμενα με καθορισμένα σημεία στα οποία οι ιδιώτες (λαϊκοί) απαντούσαν με το “αμήν,” “Κύριε ελέησον,” κ.τ.λ. Επίσης η προσευχή της καρδιάς συντομεύθηκε σε μικρή φράση (π.χ. Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλό) ή σε ρητό Ψαλμού (παράδοση της Αιγύπτου την οποία μετέφερε στην Δύση ο Άγιος Ιωάννης ο Κασσιανός). Κατά τα άλλα τα χαρίσματα της 1 Κορ. 12:28 παρέμειναν τα ίδια.
Ο Ρωμαίος ιστορικός των Φράγκων Γρηγόριος Επίσκοπος Τουρώνης περιγράφει τα φαινόμενα και του φωτισμού και του δοξασμού. Αλλά μη γνωρίζοντας τι είναι, τα περιγράφει σαν θαύματα και με τρόπο συγκεχυμένο.[11] Οι Φράγκοι συνέχισαν την σύγχυση αυτή και τελικά ταύτισαν τον φωτισμό και τον δοξασμό με τον Νεο-Πλατωνικό μυστικισμό του Αυγουστίνου, τον οποίο ορθώς απέρριψαν ορισμένοι Διαμαρτυρόμενοι, αφού για τους Πατέρες αποτελεί φαινόμενο δαιμονικό.
[10]Ρ.G. 60:23. Βλ. Ι. Ρωμανίδου, Το Προπατορικό Αμάρτημα, έκδοση β, Αθήνα 1989, σελ. 173.
[11] John S. Romanides, Franks, Romans, Feudalism and Doctrine, Holy Cross Orthodox Press, Brookline 1981, p.p.53-57.
http://www.oodegr.com/oode/psyxotherap/nevrobiolog1.htm#IIb