ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ἀπάντηση τῆς Πανελλήνιας Ἕνωσης Θεολόγων στίς καινοφανεῖς γιά Ὀρθόδοξο Ἱεράρχη θέσεις τοῦ Σεβ. Μητροπολίτη Νέας Ἰωνίας κ. Γαβριήλ, γιά τό Μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν (Μέρος Α’)
Ἡ Πανελλήνια Ἕνωση Θεολόγων (ΠΕΘ) ἐκφράζει τή βαθιά της λύπη, γιά τίς παράδοξες, γιά Ὀρθόδοξο Ἱεράρχη θέσεις, πού ἐξέφρασε, δημοσίως, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ἰωνίας κ. Γαβριήλ γιά τόν χαρακτῆρα καί τή θέση τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν (Μτθ) στό ἑλληνικό σχολεῖο. Ἀκούσαμε νά ἐκφράζει, σέ διαδικτυακό διάλογο πού εἶχε μέ μαθητές, τίς ἀπόψεις του γιά τό Μτθ, οἱ ὁποῖες μᾶς ξενίζουν καί μᾶς ἀπογοητεύουν ὡς… Θεολόγους. Μεταξύ ἄλλων εἶπε: «Τά Θρησκευτικά δέν ἔχουν χαρακτῆρα νά σᾶς μάθουν γιά Τόν Χριστό. Ἔχουν χαρακτῆρα καί στόχο νά μάθετε τήν ἔννοια τῶν θρησκειῶν… Δέν εἶναι κατήχηση μέ τήν ἔννοια ὅτι μᾶς μαθαίνει τί σημαίνει Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Μᾶς μαθαίνει καί τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀλλά κυρίως ἀπ’ ὅλα, πρέπει νά μᾶς μάθει πώς οἱ θρησκεῖες στή ζωή μας εἶναι ἀπαραίτητες, γιά νά μπορέσουμε νά συνυπάρχουμε μέ αὐτά τά θρησκευτικά πράγματα στή ζωή μας. Εἶναι ἄλλο ἡ Ἐκκλησία καί εἶναι ἄλλο τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν. Εἶναι δύο διαφορετικά πράγματα». (Βλ. μετά το 7ο λεπτό στό: youtube)
Δέν γνωρίζει ἄραγε ὁ Σεβασμιώτατος ὅτι, αὐτές ἀκριβῶς οἱ θέσεις, πού διαχωρίζουν καί ἀπομακρύνουν τό Μτθ καί τούς μαθητές πού τό διδάσκονται ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἀποτελοῦσαν τόν βασικό ἄξονα τῶν Πολυθρησκειακῶν Προγραμμάτων Σπουδῶν καί τῶν Βιβλίων τοῦ 2016 καί 2017, πού ἀπορρίφθηκαν καί ἀκυρώθηκαν τόσο ἀπό τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας (Στέ) ὅσο καί ἀπό τήν Ἑλληνική Κοινωνία καί τήν Ἐκκλησία; (Βλ. τίς ἀποφάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τόν Μάρτιο τοῦ 2016 καί τήν Ἐπιστολή τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου κ. Ἱερωνύμου πρός τόν Πρωθυπουργό καί τούς πολιτικούς Ἀρχηγούς, τόν Σεπτέμβριο τοῦ 2016).
Δέν γνωρίζει ὁ Σεβασμιώτατος τίς ἀποφάσεις τοῦ Στέ ἤ τίς γνωρίζει καί δέν τίς ἀσπάζεται;
Ἀπαντῶντας στόν Σεβασμιώτατο, ἀναφέρουμε, δειγματικά, ἐλάχιστα μόνον σημεῖα ἀπό ὅσα περιλαμβάνουν οἱ ἀποφάσεις τοῦ Στέ, πού ἀπορρίπτουν τίς θέσεις τῶν πολυθρησκειακῶν καί οὐδετερόθρησκων Θρησκευτικῶν, πού εἰσήχθησαν στήν Παιδεία, μέ Νόμο, ἀπό τούς πρ. Ὑπουργούς Παιδείας κ. Φίλη καί κ. Γαβρόγλου τό 2016 καί 2017 καί οἱ ὁποῖες συμπλέουν μέ τό πνεῦμα καί τό γράμμα τῶν θέσεων τοῦ Σεβασμιωτάτου:
«Μέ τό πρόγραμμα σπουδῶν γιά τίς τάξεις τοῦ Δημοτικοῦ καί γιά τό Γυμνάσιο, φαλκιδεύεται ὁ ἐπιβεβλημένος ἀπό τή συνταγματική διάταξη σκοπός, ἡ ἀνάπτυξη δηλαδή τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν, πού ἀνήκουν στήν ἐπικρατοῦσα θρησκεία τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ».
«Ἡ συγκεκριμένη ἀλλοίωση τῆς θρησκευτικῆς τους ἀγωγῆς «εἶναι ἱκανή… νά τούς ἐκτρέψει ἀπό τήν ὀρθόδοξη χριστιανική συνείδησή τους, διότι προσβάλλει τό δικαίωμα τῶν ἀνηκόντων στήν ἐπικρατοῦσα θρησκεία ὀρθόδοξων χριστιανῶν γονέων, νά διασφαλίσουν τή μόρφωση καί ἐκπαίδευση τῶν παιδιῶν τους, σύμφωνα μέ τίς δικές τους θρησκευτικές πεποιθήσεις».
Εἶναι σαφές ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ἰωνίας κ. Γαβριήλ, μέ τίς προειρημένες ἀπόψεις πού διατύπωσε, σέ διαδικτυακή του ὁμιλία πρός μαθητές, δείχνει νά ἀμφισβητεῖ:
1. Τή διαβεβαίωση πού ἔδωσε, ὡς νεοεκλεγείς Μητροπολίτης, κατά τήν καθιερωμένη τελετή, ἐνώπιον τοῦ τότε Προέδρου τῆς Δημοκρατίας, μακαριστοῦ Κάρολου Παπούλια ὅτι θά ἐκπληροῖ τά Ἀρχιερατικά του καθήκοντα, ὅτι θά τηρεῖ τούς Ἱερούς Ἀποστολικούς καί Συνοδικούς Κανόνες καί τίς Ἱερές Παραδόσεις καί ὅτι θά ὑπακούει στό Σύνταγμα καί τούς Νόμους τοῦ Κράτους.
2. Τήν «συνταγματικῶς κατοχυρωμένη ἀρχή τῆς ἰσότητος», διότι, σύμφωνα μέ τό Στέ, τέτοιες ἀπόψεις βρίσκονται στήν ἴδια κατεύθυνση μέ τίς θέσεις τῶν Προγραμμάτων πού ἀκυρώθηκαν καί οἱ ὁποῖες στεροῦν «ἀπό τούς μαθητές τοῦ ὀρθοδόξου χριστιανικοῦ δόγματος τό δικαίωμα νά διδάσκονται, ἀποκλειστικῶς, τά δόγματα, τίς ἠθικές ἀξίες καί τίς παραδόσεις τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ ἡ νομοθεσία προβλέπει, γιά μαθητές Ρωμαιοκαθολικούς, Ἑβραίους καί Μουσουλμάνους, τή δυνατότητα νά διδάσκονται ἀποκλειστικῶς τά δόγματα τῆς πίστεώς τους (ὄχι δέ καί τά δόγματα ἄλλων θρησκειῶν), μάλιστα δέ, ἀπό δασκάλους προτεινόμενους ἀπό τήν οἰκεία θρησκευτική κοινότητα».
3. Τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας (ΣτΕ) καί τίς ἀποφάσεις πού αὐτό ἔχει ἐκδώσει γιά τή διδασκαλία τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν (Μτθ). Ἡ κυρίαρχη ἀπαίτηση τῶν ἀποφάσεων τοῦ Στέ εἶναι ὅτι τό Μτθ θά πρέπει «νά ἀναπτύσσει στούς Ὀρθόδοξους μαθητές τή θρησκευτική τους συνείδηση, ἡ ὁποία ταυτίζεται μέ τήν Ὀρθόδοξη χριστιανική» (Βλ. Στέ 1749 / 2019, Ὀλομ). Τό Στέ, ἐξάλλου, ἀπαιτεῖ τό Μτθ «νά μήν ὑποβαθμίζεται, κατά τήν διδασκαλία καί τήν ἐξέταση, σέ σχέση μέ ἄλλα μαθήματα καί νά περιλαμβάνει ὁπωσδήποτε, μέ σαφήνεια καί πληρότητα, τά δόγματα, τίς ἠθικές ἀξίες καί τίς παραδόσεις τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, χωρίς νά προκαλεῖ σύγχυση μέ τή διδασκαλία ἄλλων δογμάτων καί θρησκειῶν» (βλ. Στέ 660, 926 / 2018 Ὀλομ.).
4. Τόν Ἐκπαιδευτικό Νόμο γιά τή δομή καί τή λειτουργία τῆς πρωτοβάθμιας καί δευτεροβάθμιας ἐκπαίδευσης (1 ἐδάφ. ἀ΄, τοῦ νόμου 1566/1985), μέ τόν ὁποῖο ὁρίζεται ὅτι ὁ σκοπός τῆς ἐκπαίδευσης εἶναι νά ὑποβοηθεῖ τούς μαθητές, ὅπως, ἐκτός τῶν ἄλλων, νά «διακατέχονται ἀπό πίστη στήν πατρίδα καί τά γνήσια στοιχεῖα τῆς Ὀρθόδοξης Χριστιανικῆς παράδοσης».
Μεταξύ ὅλων ὅσων ἀνέφερε ὁ Σεβασμιώτατος, μέ ἱκανοποίηση τόν ἀκούσαμε νά ἀναφέρεται γιά τό πολύτιμο διδακτικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας πρός τούς νέους. Μᾶς δημιουργεῖ ὅμως θλίψη τό γεγονός ὅτι ἐκφράζει ἀτομικές καί ἀντισυνταγματικές ἀπόψεις -καί μάλιστα σέ μαθητές- γιά τόν χαρακτῆρα τοῦ Μτθ.
Ἐμεῖς, ὅμως, παρά τό γεγονός ὅτι τέτοιες ἀπόψεις, καί μάλιστα, ὅταν βγαίνουν ἀπό τό στόμα ὀρθόδοξου Ἱεράρχη, εἶναι δυνατόν νά ἐπιδροῦν ἀρνητικά στίς ψυχές τοῦ μαθητικοῦ πληθυσμοῦ καί νά δυσκολεύουν τό ἔργο μας, τηροῦμε τό Σύνταγμα καί τίς ἀποφάσεις τοῦ Στέ καί διαλεγόμαστε μέ τούς νέους μας γιά τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία καί ἀγωνιζόμαστε καί θά ἀγωνιζόμαστε, μέ τή βοήθεια τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, προκειμένου νά προσφέρουμε, σέ περισσότερους ἀπό 500.000 ὀρθόδοξους μαθητές τῶν Γυμνασίων καί Λυκείων τῆς χώρας μας, μέ ἐπιστημονικό, θεολογικό καί παιδαγωγικό τρόπο, τή διδασκαλία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας, σύμφωνα μέ τό Σύνταγμα καί τους ἰσχύοντες Νόμους.
Τόν πληροφοροῦμε, μάλιστα, ὅτι, τόσο ἀπό τή δική μας ἐμπειρική ἔρευνα στίς τάξεις ὅσο καί μέσα ἀπό ἐπιστημονικές καί πανεπιστημιακοῦ ἐπιπέδου ἔρευνες καί ἐρωτηματολόγια, πού ἔχουν διεξαχθεῖ, τόν τελευταῖο καιρό, μέ «ὑποκείμενα ἔρευνας» γονεῖς, μαθητές καί ἐκπαιδευτικούς, ἔχουμε διαπιστώσει ὅτι ἡ πλειοψηφία τῶν μαθητῶν/τριῶν τοῦ ἑλληνικοῦ σχολείου, τῶν γονέων καί τῶν ἐκπαιδευτικῶν Θεολόγων καί Δασκάλων, ἐπιθυμοῦν ὡς Θρησκευτικά, τή διδασκαλία τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς πίστεως, πού ἐκφράζει τήν αὐθεντική καί μοναδική διδασκαλία Τοῦ Σωτῆρα Χριστοῦ.
Συνδέουν, μάλιστα, τή χριστιανική διδασκαλία, ἀφενός, μέ τήν κάλυψη τῶν κενῶν πού χαρακτηρίζουν τήν ἐποχή μας, ὡς πρός τήν πίστη καί τή σχέση τῶν ἀνθρώπων πρός τόν Θεό καί, ἀφετέρου, μέ τή διατήρηση καί καλλιέργεια τῶν παραδοσιακῶν χριστιανικῶν ἠθικοπνευματικῶν καί κοινωνικῶν προτύπων καί ἀρετῶν στίς σχέσεις τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν συνάνθρωπο.
Σχετικά μέ τήν κατήχηση, πού ἀνέφερε ὁ Σεβασμιώτατος, ἐλπίζουμε νά μήν ἀγνοεῖ ὁ Σεβασμιώτατος ὅτι οἱ πλεῖστοι ἐκ τῶν μαθητῶν/τριῶν, γιά διάφορους λόγους, δέν φοιτοῦν στά κατηχητικά σχολεῖα τῆς Ἐκκλησίας μας καί, συνεπῶς, ἄν ἀκολουθηθοῦν οἱ ἀπόψεις τοῦ Σεβασμιωτάτου γιά τά Θρησκευτικά, οἱ μαθητές/τριες πού ἀνήκουν σέ αὐτήν τήν κατηγορία, δέν θά μαθαίνουν γιά τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία ἀλλά «ἀλλά κυρίως ἀπ’ ὅλα γιά τίς ἀπαραίτητες στή ζωή μας», κατά τόν Σεβασμιώτατο, «θρησκεῖες».
Αὐτό σημαίνει, ὅμως, ὅτι, ὅπως λεπτομερῶς ἔχει διασαφηνιστεῖ ἀπό τις ὡς ἄνω ἀναφερθεῖσες ἀποφάσεις τοῦ Στέ, ἄν οἱ μαθητές/τριες δέν ἀναπτύξουν στό σχολεῖο τή γονεϊκή χριστιανική ἐκκλησιαστική τους συνείδηση, τότε δημιουργεῖται στήν ἑλληνική παιδεία μιά τεράστιας σημασίας συνταγματική ἐκτροπή, πού, ἐκτός τῶν ἄλλων, προσβάλλει καί ἀκυρώνει τά κατοχυρωμένα δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου, γιά τά ὁποῖα ἔχει δεσμευτεῖ νά μή παραβιάζει ἡ πατρίδα μας, μέσῳ ἀποφάσεων διεθνῶν ὀργανισμῶν πού ἔχει ὑπογράψει.
Ὡς ἐκ τούτου, θεωροῦμε ὅτι τέτοιου εἴδους θέσεις βρίσκονται ἐκτός τόπου καί χρόνου καθώς σέ αὐτούς τούς δύσκολους καιρούς, πού ὁ πνευματικός ἀποπροσανατολισμός βρίσκεται στίς δόξες του εἶναι παράδοξο γιά ἕναν Ἱεράρχη νά ἀρνεῖται στούς ὀρθόδοξους Θεολόγους νά διδάσκουν γιά τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία, νά μεταφέρουν, δηλαδή στούς μαθητές/τριες, αὐτά πού διδάχτηκαν στίς Ὀρθόδοξες Θεολογικές τους Σχολές, ἐκπληρώνοντας το σκοπό τῆς παρουσίας τους, στά σχολεῖα, ὡς καθηγητῶν τῆς Θεολογίας, σύμφωνα μέ τό Σύνταγμα καί τούς Νόμους.
Μέ λύπη μας, τέλος, δηλώνουμε, ὡς μέλη τῆς ΠΕΘ, ὅτι δέν ἀναμέναμε νά ἀκούσουμε ἀπό ὀρθόδοξο Ἱεράρχη τῆς Ἐκκλησίας μας νά ἐκφράζεται μέ τέτοια περιφρόνηση γιά τό θεολογικό ἔργο καί τήν ἐν Χριστῷ σχολική διδασκαλία, πού μέσα ἀπό δυσμενεῖς συνθῆκες προσφέρουμε στά σχολεῖα μας.
Ἔτσι, μέ πόνο ψυχῆς, βρισκόμαστε στή δυσάρεστη θέση νά ἐρχόμαστε σέ ἀντίθεση μέ ἕναν Μητροπολίτη, τόν ὁποῖον μάλιστα εἴχαμε ἐπισκεφθεῖ καί εἴχαμε συζητήσει, γόνιμα, τό θέμα αὐτό. Εἶναι ἄγνωστος, ἑπομένως, ὁ λόγος, πού ἄλλαξε θέσεις, ὡς πρός τό συγκεκριμένο θέμα.
Ὁμολογουμένως μᾶς προκαλεῖ ἀπογοήτευση τό γεγονός ὅτι, ὅπως προκύπτει ἀπό τά λεγόμενά του, φαίνεται ὅτι, γι’ αὐτόν, στόχος τοῦ Μτθ στά σχολεῖα δέν εἶναι ἡ σπορά καί ἡ βίωση τῶν σωτήριων καί φιλάνθρωπων ἀληθειῶν τοῦ Χριστοῦ στίς ψυχές τῶν μαθητῶν καί, μέσῳ αὐτῶν, ἡ βελτίωση τῶν ὅρων συνύπαρξης καί συμβίωσης τῶν ἀνθρώπων καί τῶν λαῶν, ἀλλά ἡ σπορά τοῦ λόγου τῶν Θρησκειῶν, τίς ὁποῖες θεωρεῖ, ὅπως ὁ ἴδιος λέει καί ἐννοεῖ, κυρίως ἀπ΄όλα ἀπαραίτητες στή ζωή μας καί στή δόμηση τοῦ τρόπου συνυπάρξεώς μας.
Τό ΔΣ τῆς ΠΕΘ
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2022/04/blog-post_9.html#more