Τα χρόνια της βασιλείας της Θάμαρ, που φημιζόταν για την ομορφιά και την αποφασιστικότητά της, αποτελούν το χρυσό αιώνα της ιστορίας της Γεωργίας.
Βοηθούμενη από τον σύζυγό της και τους δυο στρατηγούς της, Ζακαρέ και Ιβανέ, οδήγησε της χώρα της στο απόγειο της πολιτικής και πολιτιστικής της δύναμης.
Κατέλαβε το Καρς και το Ανί και μετά από τις επιχειρήσεις στην περιοχή του Αζερμπαϊτζάν ήλεγχε τις χώρες ως την Κασπία θάλασσα.
Οι επιτυχίες αυτές κατέστησαν τη Θάμαρ την πιο δημοφιλή μορφή του γεωργιανού λαού (…).
Αυτά γράφει η ιστορία του κόσμου. Όμως στα βιβλία του ουρανού έχει γραφεί η πιο βαθιά αλήθεια. Αυτό που έκανε τη Βασίλισσα Ταμάρα (Θάμαρ) να γίνει η Αγία Βασίλισσα της Γεωργίας.
Κάθε φορά που οι στρατιώτες του βασιλείου της εμπλέκονταν σ’ ένα πόλεμο, η Βασίλισσά τους τους ακουμπούσε με την προσευχή της στα χέρια του Θεού.
Τα χρόνια ήταν δύσκολα· η Βυζαντινή Αυτοκρατορία βρισκόταν σε αδυναμία.
Οι εχθροί των Ορθοδόξων Χριστιανών γύρω πολλοί.
Πολεμώντας με τους Τούρκους η Θάμαρ στις αρχές του 13ου αιώνα βρέθηκε αντιμέτωπη με τον Ισλαμικό κόσμο ενωμένο να απειλεί το Γεωργιανό Χριστιανικό Ορθόδοξο Βασίλειό της.
Ο Σουλτάνος Ρουκν-αντ-Ντιν (Rukn-ad-Din) προσπάθησε να τη δελεάσει με πλούτη και τιμές, αν δεχθεί να αλλάξει θρησκεία και να γίνει σύζυγός του.
Η πρόταση μετατράπηκε τελικά σε απειλή να κάνει τη Γεωργία ολόκληρη ένα δικό του χαρέμι.
Η πιστή Βασίλισσα του απάντησε: «Συ εμπιστεύεσαι στο χρυσό σου, χωρίς να γνωρίζεις την κρίση του Θεού. Εγώ όμως δεν ελπίζω ούτε σε πλούτο, ούτε σε κάθε τι του κόσμου αυτού. Εγώ εμπιστεύομαι στη δύναμη του Θεού και στη βοήθεια του Σταυρού, τον οποίο εσύ βεβηλώνεις».
Έπειτα παρέδωσε με δάκρυα τον πόλεμο και το στρατό της στα χέρια της Θεοτόκου.
Ο Θεός επάκουσε την προσευχή της Βασίλισσας και η νίκη των στρατευμάτων της στο Basiani ήταν τελικά νίκη όλου του Χριστιανικού κόσμου!
Ο Rukn-ad-Din αιχμαλωτίστηκε και οδηγήθηκε μπροστά στη βασίλισσα Ταμάρα, η οποία τον ελευθέρωσε την επόμενη ημέρα!
Στον καιρό της ειρήνης η Ταμάρα γονατιστή προσευχόταν πάντα και φρόντιζε για κάθε ανάγκη του λαού της.
Έπλεκε, κεντούσε, έραβε προσφέροντας όλα τα εργόχειρά της στους φτωχούς, ακολουθώντας έτσι το παράδειγμα του πάππου της, αγίου Δαυΐδ Δ΄, του Οικοδόμου (του οποίου η μνήμη εορτάζεται την 25η Ιανουαρίου), ο οποίος βοηθούσε τους φτωχούς με προσωπική εργασία. Γράμματα και τέχνες γνώρισαν μέρες ακμής.
Ορθόδοξη Εκκλησία και μοναχισμός αποτέλεσαν κύριο μέλημά της στη χώρα της αλλά και έξω απ’ αυτήν.
Η παράδοση μας πληροφορεί για μια πολύ χαρακτηριστική πράξη της αγίας, σχετική με την αγάπη της στους αδελφούς του Χριστού, αλλά και τη βαθιά της πνευματικότητα.
Κάποια φορά, την ώρα που φορούσε τη βασιλική της ζώνη
κι ετοιμαζόταν για να παρακολουθήσει πανηγυρική θεία Λειτουργία στον Καθεδρικό ναό του Gelati, την ειδοποίησαν πως μια φτωχή γυναίκα χτυπούσε την πόρτα ζητώντας ελεημοσύνη.Η βασίλισσα έστειλε έναν αυλικό να την παρακαλέσει να περιμένει. Λίγο αργότερα, φεύγοντας για την εκκλησία,
θέλησε να προσφέρει όσο πιο πολλά μπορούσε σ’ αυτή τη φτωχή.
Όμως η γυναίκα είχε χαθεί. Η Ταμάρα γέμισε θλίψη.
Έλεγε πως αρνήθηκε τη βοήθεια στον ίδιο τον Χριστό. Αφαίρεσε τότε τη βασιλική ζώνη της, που τη θεώρησε αιτία της αργοπορίας, και δεν την ξαναφόρεσε πια· την αφιέρωσε στην εικόνα της Μητέρας του Θεού.
Η ζωή τα τελευταία της χρόνια ήταν μοναστική, ασκητική.
Ανυπόδητη βάδιζε στα πλακόστρωτα των μοναστηριών και προσευχόταν ολονύκτια γονατιστή. Η άσκηση έκαμψε την υγεία της.
Δεν αποκάλυψε το σοβαρό πρόβλημά της, παρά μόνο όταν ο πόνος στο στήθος της έγινε πια αβάσταχτος. Τη μετέφεραν σ’ ένα ευάερο και φωτεινό τόπο για να αναρρώσει.Όλοι στη χώρα προσεύχονταν με δάκρυα θερμά.
Μα η αρρώστια της χειροτέρευε. Έτσι ξαναγύρισε στην πρωτεύουσα.
Πριν το θάνατό της η Βασίλισσα Ταμάρα συγκέντρωσε γύρω της τους υπηκόους της και υπέδειξε τους διαδόχους της, το γιο της Γεώργιο Λάσα (δηλαδή περίλαμπρο) και την κόρη της Ρουσουντάν (Ruslan).
Έπειτα στράφηκε προς τον Σωτήρα της, τον Εσταυρωμένο Χριστό, ευχήθηκε σε όλους τη δική Του ειρήνη και προσευχήθηκε:
«Χριστέ, Θεέ μου, Συ ο Κυβερνήτης του ουρανού και της γης, στα χέρια σου εμπιστεύομαι αυτό το βασίλειο, που Εσύ μου εμπιστεύθηκες, και αυτό το λαό, που τον εξαγόρασες με το τίμιο αίμα σου και αυτά τα παιδιά που μου χάρισες, και τελευταία την ψυχή μου».
Η μέρα και ο τόπος του θανάτου της μένουν άγνωστα.
Η μνήμη όμως της παρουσίας της, ο βίος και η πολιτεία της έχουν σφραγίσει το λαό της Γεωργίας που κρατάει ζωντανό το σύνδεσμο με την αγία του, την αγία Βασίλισσα Θάμαρ.
Η Ορθόδοξος Εκκλησία της Γεωργίας εορτάζει τη μνήμη της την 1η Μαΐου