%2B%CE%A3.%CE%9C.%2B(22-04-06).jpg)
ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ
«Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα…»
(επιλεγμένα αποσπάσματα από την ΙΓ΄Κατήχηση):
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
ΚΓ’. Εμείς όμως ας επανέλθουμε στο θέμα των προφητικών αποδείξεων που μου ζητήσατε. Σταυρώθηκε ο Κύριος, έχεις ακούσει όλες τις μαρτυρίες. Βλέπεις τον τόπο του Γολγοθά. Συμφωνείς και το επικροτείς επαινετικά και δοξολογικά. Πρόσεξε μήπως καμιά φορά, σε περίοδο διωγμού, Τον απαρνηθείς. Να μην ευφραίνεσαι μόνο σε περίοδο ειρήνης για τον Σταυρό, αλλά και σε καιρό διωγμού να έχεις την ίδια πίστη. Να μην είσαι φίλος του Ιησού τον καιρό της ειρήνης και τον καιρό του πολέμου να γίνεσαι εχθρός. (…)
ΚΔ΄. Ο Χριστός λοιπόν σταυρώθηκε για χάρη μας, Αυτός που δικάστηκε μια νύχτα παγερή και γι’ αυτό υπήρχε παραδίπλα ανθρακιά αναμμένη(πρβλ.Ιωάν.18,18: «Εἱστήκεισαν δὲ οἱ δοῦλοι καὶ οἱ ὑπηρέται ἀνθρακιὰν πεποιηκότες, ὅτι ψῦχος ἦν, καὶ ἐθερμαίνοντο· ἦν δὲ μετ᾿ αὐτῶν ὁ Πέτρος ἑστὼς καὶ θερμαινόμενος(:εκεί στέκονταν οι δούλοι και οι υπηρέτριες, οι οποίοι είχαν ανάψει φωτιά και ζεσταίνονταν δίπλα στη σωρό από τα αναμμένα κάρβουνα, διότι είχε κρύο. Μαζί τους στεκόταν κι ο Πέτρος και ζεσταινόταν)».Σταυρώθηκε την τρίτη ώρα [πρβλ. Μάρκ. 15,25: «ἦν δὲ ὥρα τρίτη καὶ ἐσταύρωσαν αὐτόν(:η ώρα ήταν τρεις από την ανατολή του ηλίου, δηλαδή εννέα το πρωί, όταν Τον σταύρωσαν)»]. «Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης(:και από τις δώδεκα το μεσημέρι έγινε σκοτάδι σε όλη τη γη έως τις τρεις το απόγευμα)»[Ματθ.27,45].
Μήπως έχουν και αυτά γραφεί από τους Προφήτες; Ας ερευνήσουμε. Λέει λοιπόν ο προφήτης Ζαχαρίας: «καὶ ἔσται ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ οὐκ ἔσται φῶς καὶ ψῦχος καὶ πάγος(:εκείνη την ημέρα δεν θα υπάρχει ηλιακό φως και θα είναι ημέρα ψύχους και πάγου)»[Ζαχ.14,6-7].Να λοιπόν το ψύχος, εξαιτίας του οποίου θερμαινόταν ο Πέτρος. Και την ημέρα εκείνη τη γνώριζε ο Κύριος[Ζαχ.14,7: «ἔσται μίαν ἡμέραν, καὶ ἡ ἡμέρα ἐκείνη γνωστὴ τῷ Κυρίῳ, καὶ οὐχ ἡμέρα καὶ οὐ νύξ(:θα είναι αυτή μια ξεχωριστή ημέρα, ημέρα γνωστή μόνο στον Κύριο· Η ημέρα εκείνη δεν είναι ούτε ημέρα, ούτε νύχτα)».Τι λοιπόν; Τις άλλες μέρες δεν τις γνώριζε; Πολλές είναι οι ημέρες, αλλά αυτή είναι η ημέρα της υπομονής του Κυρίου, «την οποία δημιούργησε ο Κύριος»[πρβλ.Ψαλμ.117,24].Και αυτήν την ημέρα τη γνώριζε ο Κύριος και «δεν είναι ούτε ημέρα ούτε νύχτα»[Ζαχ.14,7].Τι σημαίνει αυτό το αίνιγμα που αναφέρει ο Προφήτης; «Η ημέρα εκείνη δεν είναι ούτε ημέρα, ούτε νύχτα».
Τι λοιπόν είναι αυτή; Τι θα την ονομάσουμε; Το Ευαγγέλιο το ερμηνεύει το πράγμα, καθώς διηγείται τα γεγονότα. Δεν ήταν ημέρα, διότι δεν έλαμψε ήλιος, πορευόμενος από την ανατολή έως τη δύση, αλλά από την έκτη ώρα ως την ενάτη έγινε σκοτάδι[βλ. παραπάνω,Ματθ.27,45], στη μέση της ημέρας! Επομένως, στη μέση της ημέρας παρεμβλήθηκε το σκοτάδι και το σκοτάδι ο Θεός το ονόμασε νύχτα(πρβλ.Γέν.1,5: «καὶ ἐκάλεσεν ὁ Θεὸς τὸ φῶς ἡμέραν καὶ τὸ σκότος ἐκάλεσε νύκτα»).Γι ’αυτό ούτε ημέρα ήταν ούτε νύχτα, διότι ούτε όλο φως ήταν, ώστε να κληθεί ημέρα, ούτε πάλι όλο σκοτάδι για να ονομαστεί νύχτα, αλλά μετά από την ενάτη[δηλαδή μετά τις τρεις το μεσημέρι] έλαμψε ο ήλιος. Το προείπε και αυτό ο Προφήτης λέγοντας: «Ούτε ημέρα είναι, ούτε νύχτα»(Ζαχ.14,7).Και πρόσθεσε: «καὶ πρὸς ἑσπέραν ἔσται φῶς(: και προς το εσπέρας θα επέλθει άφθονο φως)»[Ζαχ.14,7].Βλέπεις ακρίβεια των Προφητών; Βλέπεις πόση αλήθεια υπάρχει σε όσα έχουν προφητευθεί και γραφεί εκ των προτέρων;
ΚΕ΄ Αλλά θέλεις να μάθεις σαφώς ποια ώρα ακριβώς ο ήλιος αφανίστηκε από το πρόσωπο της γης; Άραγε να ήταν πέμπτη ώρα ή ογδόη ή δεκάτη; Πες ακριβώς την ώρα στους Ιουδαίους τους απειθείς, ω Προφήτη! Πότε έδυσε ο ήλιος; Λέει λοιπόν ο Αμώς ο προφήτης: «καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, λέγει Κύριος ὁ Θεός, καὶ δύσεται ὁ ἥλιος μεσημβρίας, καὶ συσκοτάσει ἐπὶ τῆς γῆς ἐν ἡμέρᾳ τὸ φῶς(:και θα συμβεί εκείνη την ημέρα, λέει ο Κύριος και Θεός, να δύσει ο ήλιος το μεσημέρι)»[Αμ.8,9]- «και έγινε σκοτάδι από την έκτη ώρα(βλ.παραπάνω:Ματθ.27,45)-«και θα γίνει στη γη σκοτάδι το φως, ενώ θα είναι ημέρα»(βλ.παραπάνω,Αμ.8,9).
Ποιος θα είναι αυτός ο καιρός, ω Προφήτη, και ποια θα είναι αυτή η ημέρα; «Καὶ μεταστρέψω τὰς ἑορτὰς ὑμῶν εἰς πένθος(:θα μεταστρέψω τις γιορτές σας σε πένθος)»[Αμ.8,10],διότι τον καιρό των αζύμων και τον καιρό της εορτής του Πάσχα θα συμβεί το γεγονός της Σταυρώσεως. Και έπειτα λέει τα εξής: «καὶ θήσομαι αὐτὸν ὡς πένθος ἀγαπητοῦ καὶ τοὺς μετ᾿ αὐτοῦ ὡς ἡμέραν ὀδύνης(:θα γίνει αυτός, ο Κύριος, ως πρόσωπο αγαπητό που το πενθούν όλοι. Και αυτούς που είναι μαζί Του θα τους φέρει το γεγονός της Σταυρώσεως σε ημέρα οδύνης)»[Αμ.8,10].Την ημέρα πραγματικά των αζύμων και την ημέρα που ήταν εορτή οι μεν γυναίκες θρηνολογούσαν και έκλαιγαν[βλ. Λουκ.23,27: «ἠκολούθει δὲ αὐτῷ πολὺ πλῆθος τοῦ λαοῦ καὶ γυναικῶν αἳ καὶ ἐκόπτοντο καὶ ἐθρήνουν αὐτόν(:Τον ακολουθούσε μάλιστα και μεγάλο πλήθος λαού και πολλές γυναίκες, που χτυπούσαν τα στήθη τους και Τον θρηνούσαν και έκλαιγαν)»],οι δε Απόστολοι, ενώ κρύφτηκαν, περνούσε η ψυχή τους οδύνη και σπαραγμό. Η προφητεία λοιπόν αυτή είναι άξια θαυμασμού.
ΚΣΤ΄ Αλλά θα πει κάποιος: «Βρες και κάποιο άλλο χαρακτηριστικό γεγονός απ΄τα Πάθη του Χριστού που να έχει προκηρυχθεί από τους Προφήτες με τόση ακρίβεια». Ποια άλλη απόδειξη υπάρχει ακριβής για το γεγονός της Σταυρώσεως; Σταυρώθηκε ο Ιησούς και τότε που Τον οδηγούσαν για τη Σταύρωση φορούσε μόνο ένα χιτώνα και είχε πάνω Του ριγμένο το ιμάτιό Του. «Οἱ οὖν στρατιῶται ὅτε ἐσταύρωσαν τὸν Ἰησοῦν, ἔλαβον τὰ ἱμάτια αὐτοῦ καὶ ἐποίησαν τέσσαρα μέρη, ἑκάστῳ στρατιώτῃ μέρος, καὶ τὸν χιτῶνα ἦν δὲ ὁ χιτὼν ἄῤῥαφος, ἐκ τῶν ἄνωθεν ὑφαντὸς δι᾿ ὅλου(:στο μεταξύ, όταν οι στρατιώτες σταύρωσαν τον Ιησού, πήραν τα ρούχα Του και τα μοίρασαν σε τέσσερα μερίδια, από ένα μερίδιο για κάθε στρατιώτη. Το εσωτερικό Του όμως ένδυμα, τον χιτώνα Του, το έκαναν ξεχωριστό μερίδιο. Ο χιτώνας αυτός ήταν χωρίς καμία ραφή, υφασμένος ολόκληρος από πάνω ως κάτω)»[πρβλ.Ιωάν.19,23].
Τον χιτώνα όμως δεν τον έσχισαν, διότι δε θα χρησίμευε σε τίποτα αν σχιζόταν και γι’ αυτόν έβαλαν λαχνό. Έτσι λοιπόν τα κομμάτια του ιματίου τα μοιράστηκαν, αλλά τον χιτώνα τον βάλανε στο λαχνό[πρβλ.Ιωάν.19,24: «εἶπον οὖν πρὸς ἀλλήλους· μὴ σχίσωμεν αὐτόν, ἀλλὰ λάχωμεν περὶ αὐτοῦ τίνος ἔσται(:είπαν λοιπόν μεταξύ τους: ‘’Ας μην τον σχίσουμε, αλλά ας ρίξουμε κλήρο γι’ αυτόν, κι όποιος τον πάρει’’)»].Έχει γραφεί μήπως και αυτό; Τι λέγει το Ψαλτήρι[11ος αι.π.Χ]; «διεμερίσαντο τὰ ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς καὶ ἐπὶ τὸν ἱματισμόν μου ἔβαλον κλῆρον(:μοίρασαν μεταξύ τους τα διάφορα εξωτερικά μου ενδύματα, και για το εσωτερικό μου ένδυμα, τον χιτώνα μου, έβαλαν κλήρο)»[Ψαλμ.21,19].Ο «κλῆρος» αυτός λοιπόν είναι ο λαχνός.
ΚΖ΄ Πάλι, όταν κρινόταν από τον Πιλάτο φόρεσε κόκκινα: «καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν περιέθηκαν αὐτῷ χλαμύδα κοκκίνην(:και αφού Τον έγδυσαν, επειδή ήθελαν να διακωμωδήσουν τις βασιλικές Του αξιώσεις, Τον έντυσαν με κόκκινο μανδύα)»[Ματθ.27,28].Μήπως έχει και αυτό γραφεί; Λέει ο Ησαΐας: «Τίς οὗτος ὁ παραγενόμενος ἐξ Ἐδώμ, ἐρύθημα ἱματίων ἐκ Βοσόρ, οὕτως ὡραῖος ἐν στολῇ βίᾳ μετὰ ἰσχύος;(:Ποιος είναι Αυτός που ήρθε από την Ιδουμαία, από την εχθρική πόλη Βοσόρρα, με κόκκινα ενδύματα;)»[Ησ. 63,1].Ποιος είναι Αυτός που φοράει τα κόκκινα για να ατιμωθεί; Διότι η Βοσόρ κάποια τέτοια ερμηνεία έχει στους Εβραίους. «Διατί σου ἐρυθρὰ τὰ ἱμάτια καὶ τὰ ἐνδύματά σου ὡς ἀπὸ πατητοῦ ληνοῦ;(:Γιατί είναι κόκκινα τα ιμάτια και η στολή σου, σαν του ανθρώπου εκείνου που πατάει σταφύλια στο πατητήρι;)»[Ησ.63,2].Και αυτός αποκρίνεται κα λέει: «ἐξεπέτασα τὰς χεῖράς μου ὅλην τὴν ἡμέραν πρὸς λαὸν ἀπειθοῦντα καὶ ἀντιλέγοντα(:όλη την ημέρα είχα απλωμένα τα χέρια μου προς λαό απειθή και ανυπότακτο)»[Ησ.65,2].
ΚΗ΄ Άπλωσε στον Σταυρό τα χέρια, για να περιλάβει τα πέρατα της οικουμένης. Διότι της γης το μεσότατο σημείο είναι ο Γολγοθάς. Και δεν είναι λόγος αυτός δικός μου. Ο Προφήτης είναι εκείνος που είπε: «ὁ δὲ Θεὸς βασιλεὺς ἡμῶν πρὸ αἰώνων, εἰργάσατο σωτηρίαν ἐν μέσῳ τῆς γῆς. (:Εσύ, ο Θεός, τελεσιούργησες τα κοσμοσωτήρια πάθη Σου στο κέντρο της γης)»[Ψαλμ.73,12].Άπλωσε τα ανθρώπινα χέρια Του Εκείνος που με τα νοητά Του χέρια στερέωσε τον ουρανό. Και τρυπήθηκαν με καρφιά, ώστε, όταν η ανθρώπινη φύση Του καρφωθεί πάνω στον Σταυρό-η οποία βάσταζε πάνω της τα αμαρτήματα των ανθρώπων-και αφανιστεί, να πεθάνει μεν μαζί της η αμαρτία, εμείς όμως να αναστηθούμε άμεμπτοι και δίκαιοι.«Μόλις γὰρ ὑπὲρ δικαίου τις ἀποθανεῖται· ὑπὲρ γὰρ τοῦ ἀγαθοῦ τάχα τις καὶ τολμᾷ ἀποθανεῖν(:επειδή λοιπόν ο θάνατος προήλθε από έναν άνθρωπο)»[πρβλ.Ρωμ.5,17],από έναν άνθρωπο και πάλι προήλθε η ζωή, διαμέσου δηλαδή ενός ανθρώπου, του Σωτήρα, που πέθανε αυτοπροαίρετα. Για να βεβαιωθείς ότι έτσι είναι το πράγμα, θυμήσου εκείνο που είπε: «Οὐδεὶς αἴρει αὐτὴν ἀπ᾿ ἐμοῦ, ἀλλ᾿ ἐγὼ τίθημι αὐτὴν ἀπ᾿ ἐμαυτοῦ· ἐξουσίαν ἔχω θεῖναι αὐτήν, καὶ ἐξουσίαν ἔχω πάλιν λαβεῖν αὐτήν(:κανείς δεν έχει τη δύναμη να πάρει τη ζωή μου και να με θανατώσει εάν δεν το θελήσω εγώ. Αλλά εγώ από μόνος μου την παραδίδω. Έχω εξουσία να προσφέρω τη ζωή μου, κι έχω εξουσία πάλι να την πάρω πίσω)»[Ιωαν.10,18].
ΚΘ΄ Αλλά Εκείνος βέβαια τα υπέμεινε αυτά, για να σώσει τους πάντες, ο λαός όμως Του ανταπέδωσε κακή ανταμοιβή. Λέει ο Ιησούς «διψώ»[Ιωάν.19,28].Διψά Εκείνος που ανέβλυσε άφθονα νερά από τον απόκρημνο βράχο. Και ζητούσε από την άμπελο την οποία φύτεψε τους καρπούς[πρβλ.Ιερ.2,21: «ἐγὼ δὲ ἐφύτευσά σε ἄμπελον καρποφόρον πᾶσαν ἀληθινήν· πῶς ἐστράφης εἰς πικρίαν, ἡ ἄμπελος ἡ ἀλλοτρία;»].Αλλά ποια είναι η άμπελος; Ως προς την φύση της βέβαια προέρχεται από τους αγίους Πατέρες, ως προς την προαίρεσή της όμως είναι σοδομική-διότι η άμπελός τους προέρχεται από τα Σόδομα και τα κλήματά τους από τη Γομόρρα-και ενώ διψά ο Κύριος, παίρνει σφουγγάρι βουτηγμένο στο ξίδι, το δένει γύρω από ένα καλάμι και Του το προσφέρει![πρβλ.Ματθ.27,48: «καὶ εὐθέως δραμὼν εἷς ἐξ αὐτῶν καὶ λαβὼν σπόγγον πλήσας τε ὄξους καὶ περιθεὶς καλάμῳ ἐπότιζεν αὐτόν(:και αμέσως ένας απ’ αυτούς έτρεξε και πήρε ένα σφουγγάρι, κι αφού το βούτηξε στο ξίδι, το τύλιξε σ’ ένα καλάμι και προσπαθούσε να του δώσει να πιει)»]. «καὶ ἔδωκαν εἰς τὸ βρῶμά μου χολὴν καὶ εἰς τὴν δίψαν μου ἐπότισάν με ὄξος(:και έδωσαν σε μένα αντί για φαγητό χολή και όταν δίψασα με ποτίσανε ξίδι)»[Ψαλμ.68,22].Βλέπεις τη διαφάνεια της προρρήσεως των Προφητών; Τι είδους χολή λοιπόν έδωσαν στο στόμα μου; Έδωσαν σε Αυτόν, λέει, «κρασί ανακατεμένο με σμύρνα»[Μάρκ.15,23: «καὶ ἐδίδουν αὐτῷ πιεῖν ἐσμυρνισμένον οἶνον· ὁ δὲ οὐκ ἔλαβε»].Αηδιαστική και κατάπικρη είναι η σμύρνα. Αυτά ανταποδίδετε στον Κύριο; Αυτήν την προσφορά κάνει η άμπελος στον αφέντη της; Δίκαια σας θρηνούσε από τότε λοιπόν ο Ησαΐας λέγοντας: «ἀμπελὼν ἐγενήθη τῷ ἠγαπημένῳ ἐν κέρατι, ἐν τόπῳ πίονι(:φυτεύτηκε αμπελώνας για τον αγαπημένο σε υψηλό μέρος, σε τόπο εύφορο)»[Ησ.5,1].Για να μην τα αναφέρουμε όμως όλα, ας πάμε παρακάτω που λέει: «Περίμενα να μου κάνει σταφύλια, να σβήσει τη δίψα μου με το κρασί του, αλλά ο αμπελώνας μου έβγαλε αγκάθια»[πρβλ.Ησ.5,2,4].Κοίταξε το στεφάνι που περιβάλλομαι. Ποια απόφαση λοιπόν θα πάρω; Θα διατάξω τις νεφέλες να μην αφήσουν να πέσει σε αυτόν τον αμπελώνα βροχή. Και βέβαια σταμάτησαν τα σύννεφα να βρέχουν σε αυτόν τον αμπελώνα, δηλαδή έπαυσε πια η προφητική φωνή να αποκαλύπτει τη βουλή του Θεού σε αυτούς.
Και καθώς λέει ο απόστολος Παύλος, οι Προφήτες στο εξής δρουν μέσα στην Εκκλησία: «Προφῆται δὲ δύο ἢ τρεῖς λαλείτωσαν, καὶ οἱ ἄλλοι διακρινέτωσαν(:Προφήτες δύο ή τρεις ας μιλούν, και οι άλλοι ας ελέγχουν και ας δευκρινίζουν και ας επιβεβαιώνουν τα προφητευόμενα)»[Α΄Κορινθ.14,29].Και πάλι αλλού: «καὶ αὐτὸς ἔδωκε τοὺς μὲν ἀποστόλους, τοὺς δὲ προφήτας, τοὺς δὲ εὐαγγελιστάς, τοὺς δὲ ποιμένας καὶ διδασκάλους(:ο Θεός έδωσε στην Εκκλησία άλλοι να είναι Απόστολοι, άλλοι Προφήτες)»[Εφεσ.4,11].Προφήτης ήταν και ο Άγαβος, που έδεσε με τη ζώνη του Παύλου τα χέρια και τα πόδια του Παύλου και προφήτευσε τη φυλάκιση του Αποστόλου στα Ιεροσόλυμα[πρβλ.Πράξ.21,10-11:«ἐπιμενόντων δὲ ἡμῶν ἡμέρας πλείους κατῆλθέ τις ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας προφήτης ὀνόματι Ἄγαβος, καὶ ἐλθὼν πρὸς ἡμᾶς καὶ ἄρας τὴν ζώνην τοῦ Παύλου, δήσας τε αὐτοῦ τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας εἶπε· τάδε λέγει τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον· τὸν ἄνδρα οὗ ἐστιν ἡ ζώνη αὕτη, οὕτω δήσουσιν εἰς Ἱερουσαλὴμ οἱ Ἰουδαῖοι καὶ παραδώσουσιν εἰς χεῖρας ἐθνῶν (:και ενώ εμείς παραμέναμε στην Καισάρεια περισσότερες ημέρες, κατέβηκε από την Ιουδαία κάποιος προφήτης που λεγόταν Άγαβος. Αυτός, όταν ήλθε να μας επισκεφτεί, πήρε τη ζώνη του Παύλου και έδεσε με αυτήν τα πόδια και τα χέρια του και είπε: ‘’Αυτά λέει το Άγιο Πνεύμα: Τον άνδρα στον οποίο ανήκει η ζώνη αυτή, θα τον δέσουν στην Ιερουσαλήμ οι Ιουδαίοι έτσι όπως είμαι εδώ δεμένος εγώ, και θα τον παραδώσουν στα χέρια των εθνικών Ρωμαίων)»].
[Λ΄].Για τους ληστές πάλι που σταυρώθηκαν μαζί του έχει λεχθεί: «Και συγκαταριθμήθηκε μεταξύ των ανόμων»[Λουκ.22,37: «Λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι ἔτι τοῦτο τὸ γεγραμμένον δεῖ τελεσθῆναι ἐν ἐμοί, τὸ καὶ μετὰ ἀνόμων ἐλογίσθη· καὶ γὰρ τὰ περὶ ἐμοῦ τέλος ἔχει(:τώρα λοιπόν ήλθαν καιροί διωγμών και επιβουλών. Και αυτό αποδεικνύεται απ’ όσα θα μου συμβούν σε λίγο. Διότι σας λέω ότι μαζί με τόσα άλλα που εκπληρώθηκαν, πρέπει να εκπληρωθεί και να επαληθευθεί σε μένα κι αυτό που έχει γραφεί στον προφήτη Ησαΐα. Δηλαδή το ‘’και μεταξύ των ανόμων και κακούργων συγκαταλέχθηκε, για να τιμωρηθεί μαζί με αυτούς ως άνομος’’. Και πρέπει να επαληθευθεί και ο προφητικός αυτός λόγος στο πρόσωπό μου, διότι όσα γράφτηκαν και προφητεύθηκαν για μένα, τώρα ολοκληρώνονται και πραγματοποιούνται πλήρως)» και Ησ.53,12: «διὰ τοῦτο αὐτὸς κληρονομήσει πολλοὺς καὶ τῶν ἰσχυρῶν μεριεῖ σκῦλα, ἀνθ᾿ ὧν παρεδόθη εἰς θάνατον ἡ ψυχὴ αὐτοῦ, καὶ ἐν τοῖς ἀνόμοις ἐλογίσθη· καὶ αὐτὸς ἁμαρτίας πολλῶν ἀνήνεγκε καὶ διὰ τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν παρεδόθη(:για τον λόγο αυτόν Αυτός θα πάρει ως δική Του πνευματική κληρονομία πολλούς· και από τους ισχυρούς θα πάρει και θα διαμοιράσει λάφυρα, διότι εκουσίως παραδόθηκε στον λυτρωτικό για εμάς θάνατο η ζωή Του. Κατατάχθηκε μεταξύ των παρανόμων και ως τέτοιος άνθρωπος θεωρήθηκε. Αυτός όμως με τη σταυρική Του θυσία πήρε πάνω Του τις αμαρτίες πολλών και παραδόθηκε στον σταυρικό θάνατο για τις αμαρτίες τους)»].
Και οι δύο βέβαια ήταν άνομοι πριν από τη συσταύρωσή τους με τον Κύριο. Ο ένας όμως απ’ τους δύο δεν έμεινε άνομος. Ενώ ο άλλος έμεινε μέχρι τέλους άνομος, αμετανόητος, χωρίς να επιζητήσει τη σωτηρία. Και μπορεί να ήταν καρφωμένος στα χέρια, αλλά χτυπούσε με τη γλώσσα, βλασφημώντας. Οι Ιουδαίοι περνώντας κουνούσαν τα κεφάλιά τους[πρβλ.Ματθ.27,39: «Οἱ δὲ παραπορευόμενοι ἐβλασφήμουν αὐτὸν κινοῦντες τὰς κεφαλὰς αὐτῶν (:στο μεταξύ εκείνοι που περνούσαν από κοντά τον έβριζαν και κουνούσαν με περιφρόνηση και κακία τα κεφάλια τους)»,κοροϊδεύοντας τον Εσταυρωμένο και αποδεικνύοντας με αυτά αληθινό το γραμμένο: «κἀγὼ ἐγενήθην ὄνειδος αὐτοῖς· εἴδοσάν με, ἐσάλευσαν κεφαλὰς αὐτῶν(:με είδαν και κούνησαν τα κεφάλια τους)»[Ψαλμ.108,25].Και ο ένας απ΄τους δύο ληστές μαζί τους βλασφημούσε τον Κύριο, ενώ ο άλλος επέπληττε τον βλάσφημο![πρβλ.Λουκ.23,40: «ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἕτερος ἐπετίμα αὐτῷ λέγων· οὐδὲ φοβῇ σὺ τὸν Θεόν, ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ κρίματι εἶ;(:τότε ο άλλος στράφηκε προς αυτόν και τον επέπληττε λέγοντας: ‘’Σε λίγο θα εμφανιστείς ενώπιον του Θεού. Ούτε τον Θεό δεν φοβάσαι; Ο φόβος του Θεού δεν σε συγκρατεί να μην προσθέτεις και τώρα νέες αμαρτίες στον εαυτό σου; Δεν θυμάσαι το παρελθόν σου και τα τόσα σου εγκλήματα; Διότι κι εσύ υφίστασαι την ίδια καταδίκη και την ίδια ποινή του σταυρού που υφίσταται κι αυτός’’)»].
Και τότε συνέβηκε σε αυτόν να βρίσκεται στο τέλος της ζωής του, αλλά στην αρχή της διορθώσεώς του, στην παράδοση της ψυχής του, αλλά και στην πρόσληψη της σωτηρίας του. Μετά από την επιτίμηση, που έκανε στον συλληστή του, είπε και το: «Μνήσθητί μου, Κύριε»[Λουκ.23,42: «μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου (:θυμήσου με, Κύριε, όταν θα ξαναέλθεις με τη δόξα και τη δύναμη της βασιλείας σου και ανάστησέ με για να την απολαύσω κι εγώ)»]. «Προς εσένα, Κύριε, απευθύνεται ο λόγος μου. Άφησέ τον αυτόν, τυφλώθηκαν τα μάτια της ψυχής του, θυμήσου εμένα. Δεν σου λέω να θυμηθείς τα έργα μου, διότι τα φοβάμαι αυτά. Κάθε άνθρωπος είναι φυσικό να καλλιεργεί ευμενή και φιλικά αισθήματα προς όσους τον συνοδεύουν σε κάποια πορεία του. Είμαι και εγώ συνοδοιπόρος σου προς τον θάνατο. Μνήσθητι του συνοδοιπόρου σου! Δεν σου λέω όμως τώρα μνήσθητί μου, αλλά όταν έλθεις στη Βασιλεία Σου».
[…]
ΛΔ΄ Ο ήλιος, τότε, έχασε το φως του[πρβλ.Λουκ.23,44: «Ἦν δὲ ὡσεὶ ὥρα ἕκτη καὶ σκότος ἐγένετο ἐφ᾿ ὅλην τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης, τοῦ ἡλίου ἐκλείποντος (:η ώρα ήταν περίπου έξι από την ανατολή του ηλίου, δηλαδή δώδεκα το μεσημέρι. Κι έπεσε σκοτάδι σ’ όλη τη γη ως τις τρεις το απόγευμα, και σκοτείνιασε ο ήλιος)»] εξαιτίας της ακτινοβολίας του Ήλιου της δικαιοσύνης(πρβλ.Μαλαχ.3,20). Σχίστηκαν οι πέτρες γιατί έπασχε ο Χριστός, που (κατά τον απόστολο Παύλο) συμβολιζόταν από την πέτρα η οποία πήγασε το ύδωρ της ζωής για τους ανθρώπους. Τα μνήματα ανοίχτηκαν και οι νεκροί αναστήθηκαν για χάρη Εκείνου «που είναι ελεύθερος ανάμεσα στους νεκρούς»[Ψαλμ.87,5:«Προσελογίσθην μετὰ τῶν καταβαινόντων εἰς λάκκον, ἐγενήθην ὡσεὶ ἄνθρωπος ἀβοήθητος ἐν νεκροῖς ἐλεύθερος»].Έβγαλε τους φυλακισμένους από το σκοτεινό και άνυδρο λάκκο[Ζαχ.9,11: «καὶ σὺ ἐν αἵματι διαθήκης σου ἐξαπέστειλας δεσμίους σου ἐκ λάκκου οὐκ ἔχοντος ὕδωρ(:Εσύ, Κύριε, απαντά ο προφήτης, χάρη στη Διαθήκη, που συνήψες με αιματηρές θυσίες με τους Ισραηλίτες, ανέσυρες τους δέσμιους και αιχμαλώτους Ιουδαίους, από τον λάκκο της αιχμαλωσίας τους, όπου ούτε νερό δεν υπήρχε)»].
Να μην ντρέπεσαι λοιπόν για τον Εσταυρωμένο αλλά με θάρρος να ομολογείς και να λέγεις και συ: «Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται (:Αυτός βαστάζει τις αμαρτίες μας και πάσχει για χάρη μας)»[Ησ.53,4]. «τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν (:και γιατρευτήκαμε εμείς με την πληγή τη δική Του)»[Ησ.53,5].Ας μην είμαστε αχάριστοι προς τον Ευεργέτη. Και να προσθέτεις ακόμα λέγοντας: «ὅτι αἴρεται ἀπὸ τῆς γῆς ἡ ζωὴ αὐτοῦ, ἀπὸ τῶν ἀνομιῶν τοῦ λαοῦ μου ἤχθη εἰς θάνατον. καὶ δώσω τοὺς πονηροὺς ἀντὶ τῆς ταφῆς αὐτοῦ καὶ τοὺς πλουσίους ἀντὶ τοῦ θανάτου αὐτοῦ (:εξαιτίας των ανομιών του λαού μου-λέει ο Θεός-Πατέρας-οδηγήθηκε ο Χριστός στον θάνατο και θα παραδοθούν οι πονηροί ως αντάλλαγμα για την ταφή Του και οι πλούσιοι θα πληρώσουν για το θάνατό Του)»[Ησ.53,8-9].Γι΄αυτό ακριβώς σαφώς λέει ο Παύλος ότι «παρέδωκα γὰρ ὑμῖν ἐν πρώτοις ὃ καὶ παρέλαβον, ὅτι Χριστὸς ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν κατὰ τὰς γραφάς, καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτι ἐγήγερται τῇ τρίτη ἡμέρᾳ κατὰ τὰς γραφάς(:διότι εν πρώτοις παρέδωσα σε σας με την διδασκαλία μου, αυτό που και εγώ παρέλαβα ότι ο Χριστός πέθανε για τις αμαρτίες μας, κατά τις Γραφές, και ότι ενταφιάστηκε και αναστήθηκε την τρίτη ημέρα, σύμφωνα πάλι με τις Γραφές)»[Α΄Κορ.15,3-4].
ΛΕ΄ Ζητούμε όμως να μάθουμε σαφώς πού έχει ταφεί. Είναι άραγε χειροποίητος ο τάφος; Άραγε,όπως οι τάφοι των βασιλέων, προεξέχει από τη γη, έχει γίνει το μνήμα από πέτρες κτιστές και αρμολογημένες; Και τι έβαλαν στη θύρα; Πέστε μας, ω Προφήτες, και για τον τάφο ακριβώς πού είναι και πού θα τον ζητήσουμε; Και αυτοί μας λένε: «Κοιτάτε προς το στερεό βράχο, τον οποίο λαξεύσατε»[Ησ.51,1]. Κοιτάξτε και θα δείτε. Έχεις και το Ευαγγέλιο που λέει «σε μνήμα λαξευτό»[πρβλ.Λουκ.23,53: «καὶ καθελὼν αὐτὸ ἐνετύλιξε σινδόνι καὶ ἔθηκεν αὐτὸ ἐν μνήματι λαξευτῷ, οὗ οὐκ ἦν οὐδεὶς οὐδέπω κείμενος (:και αφού το κατέβασε από το σταυρό, το τύλιξε σε σεντόνι και το έβαλε σε ένα μνημείο σκαλισμένο μέσα στο βράχο. Στο μνημείο αυτό κανείς μέχρι τότε δεν είχε τοποθετηθεί και ενταφιαστεί)», «το οποίο ήταν σκαμμένο σε ογκώδη βράχο»[Μάρκ.15,46: «καὶ ἀγοράσας σινδόνα καὶ καθελὼν αὐτὸν ἐνείλησε τῇ σινδόνι καὶ κατέθηκεν αὐτὸν ἐν μνημείῳ, ὃ ἦν λελατομημένον ἐκ πέτρας, καὶ προσεκύλισε λίθον ἐπὶ τὴν θύραν τοῦ μνημείου(:και εκείνος, αφού αγόρασε καινούργιο και αμεταχείριστο σεντόνι και κατέβασε τον Ιησού από τον σταυρό, τύλιξε το σώμα Του στο σεντόνι και Τον έβαλε κάτω σε ένα μνημείο, το οποίο ήταν σκαλισμένο μέσα στον βράχο˙ και κύλισε ένα μεγάλο λίθο πάνω στο στόμιο του μνημείου κλείνοντας έτσι την είσοδο του μνημείου)»].
Και τι γίνεται εκεί; Τι είδους ήταν η θύρα του μνήματος; Πάλι άλλος Προφήτης λέει: «Με θανάτωσαν και με έβαλαν στον λάκκο και έθεσαν λίθο επάνω μου»[Θρ.Ιερ.3,53: «ἐθανάτωσαν ἐν λάκκῳ ζωήν μου καὶ ἐπέθηκαν λίθον ἐπ᾿ ἐμοί»]. «Ο λίθος ο ακρογωνιαίος, ο διαλεχτός, ο πολύτιμος»[πρβλ.Ησ.28,16:«διὰ τοῦτο οὕτω λέγει Κύριος Κύριος· ἰδοὺ ἐγὼ ἐμβαλῶ εἰς τὰ θεμέλια Σιὼν λίθον πολυτελῆ ἐκλεκτὸν ἀκρογωνιαῖον, ἔντιμον, εἰς τὰ θεμέλια αὐτῆς, καὶ ὁ πιστεύων ἐπ᾿ αὐτῷ οὐ μὴ καταισχυνθῇ» και Α΄Πετρ.2,6: «ὡς ἐλεύθεροι, καὶ μὴ ὡς ἐπικάλυμμα ἔχοντες τῆς κακίας τὴν ἐλευθερίαν, ἀλλ᾿ ὡς δοῦλοι Θεοῦ»] είμαι θαμμένος στο βάθος άλλου λίθου, αλλά για λίγο χρόνο.
Λίθος που πάνω του θα σκοντάφτουν οι Ιουδαίοι[πρβλ.Ησ.8,14: «καὶ ἐὰν ἐπ᾿ αὐτῷ πεποιθὼς ἦς, ἔσται σοι εἰς ἁγίασμα καὶ οὐχ ὡς λίθου προσκόμματι συναντήσεσθε αὐτῷ, οὐδὲ ὡς πέτρας πτώματι· οἱ δὲ οἶκοι Ἰακὼβ ἐν παγίδι, καὶ ἐν κοιλάσματι ἐγκαθήμενοι ἐν Ἱερουσαλήμ» και Α΄Πετρ.2,6: «ὡς ἐλεύθεροι, καὶ μὴ ὡς ἐπικάλυμμα ἔχοντες τῆς κακίας τὴν ἐλευθερίαν, ἀλλ᾿ ὡς δοῦλοι Θεοῦ»] και που θα είναι σωτηρία για όσους πιστεύουν. Φυτεύθηκε λοιπόν το ξύλο στη γη, για να απολαύσει ευλογία η καταραμένη γη και για να ελευθερωθούν οι νεκροί.
ΛΣΤ΄. Να μην ντρεπόμαστε λοιπόν να ομολογήσουμε τον Εσταυρωμένο. Η σφρραγίδα του σταυρού ας γίνεται με τα δάχτυλα και με θαρραλέα διάθεση ομολογίας στο μέτωπο· και πάνω σε όλα ας κάνουμε το σημείο του σταυρού. Και στον άρτο, όταν τρώμε και στο ποτήρι, όταν πίνουμε και στην πόρτα της εισόδου και στην πόρτα της εξόδου. Ας κάνουμε το σταυρό μας πριν από τον ύπνο, όταν ξαπλώνουμε και όταν σηκωνόμαστε, όταν περπατάμε και όταν καθόμαστε. Είναι μεγάλη ασφάλεια, δεν απαιτεί καμιά δαπάνη και για τούτο είναι προσιτό και στους φτωχούς. Δεν είναι κόπος ούτε για τους αρρώστους, επειδή η Χάρη είναι από τον Θεό και είναι σημάδι των πιστών και φόβος για τους δαίμονες. Διότι πάνω στο Σταυρό κατανίκησε τους δαίμονες,τους διαπόμπευσε, ολοφάνερα τους καταξευτέλισε[πρβλ.Κολ.2,15:«ἀπεκδυσάμενος τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξουσίας ἐδειγμάτισεν ἐν παρρησίᾳ, θριαμβεύσας αὐτοὺς ἐν αὐτῷ(:Εγώ όμως σας ξέρω καλά κι έχω την πεποίθηση ότι δεν θα εξαπατηθείτε. Διότι, αν και απουσιάζω σωματικά, με το πνεύμα μου όμως είμαι μαζί σας και χαίρομαι που βλέπω την ευταξία σας και τη σταθερότητα της πίστεώς σας στο Χριστό)»].
Όταν λοιπόν δουν τον Σταυρό, έρχεται στον νου τους ο Εσταυρωμένος. Φοβούνται Αυτόν που σύντριψε τις κεφαλές του νοητού δράκοντα(πρβλ.Ψαλμ.73,14: «).Μην αμελείς και μη θεωρείς ασήμαντο να κάνεις παντού και πάντοτε το σημείο του σταυρού, επειδή μπορείς να το κάνεις χωρίς κόπο και δαπάνες. Αλλά ακριβώς, επειδή αυτή η δυνατότητα είναι ένα ξεχωριστό δώρο του Θεού σε σένα, κάνε το σημείο του σταυρού, για να τιμάς από ευγνωμοσύνη τον ευεργέτη σου. (…)
[ΛΗ’]. Να παίρνεις λοιπόν πρώτο και αδιάσειστο θεμέλιο το Σταυρό και εκεί επάνω να οικοδομείς τα υπόλοιπα της πίστεως. Μην αρνηθείς τον Εσταυρωμένο. Αν Τον αρνηθείς, έχεις πολλούς που θα σε ελέγξουν γι᾽ αυτό. Πρώτος θα σε ελέγξει ο Ιούδας ο προδότης. Διότι αυτός που Τον πρόδωσε ήξερε ότι από τους αρχιερείς και πρεσβυτέρους καταδικάστηκε σε θάνατο [πρβλ. Ματθ. 27, 3: «Τότε ἰδὼν Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη, μεταμεληθεὶς ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ τοῖς πρεσβυτέροις (:Τότε ο Ιούδας, που τον παρέδωσε με προδοσία στους Ιουδαίους, σαν είδε ότι ο Ιησούς καταδικάστηκε, μεταμελήθηκε κι επέστρεψε τα τριάντα ασημένια νομίσματα στους αρχιερείς και στους πρεσβυτέρους)»]. Το μαρτυρούν τα τριάντα αργύρια [πρβλ. Ματθ. 26, 15: «Τί θέλετέ μοι δοῦναι, καὶ ἐγὼ ὑμῖν παραδώσω αὐτόν; οἱ δὲ ἔστησαν αὐτῷ τριάκοντα ἀργύρια (:Τι θέλετε να μου δώσετε, κι εγώ θα σας Τον παραδώσω. Αυτοί λοιπόν του παρέδωσαν τριάντα ασημένια νομίσματα)»].
Το μαρτυρεί η Γεθσημανή, όπου έγινε η προδοσία. Για να μην αναφέρω το Όρος των Ελαιών, όπου όλοι παρόντες προσεύχονταν τη νύχτα. Το μαρτυρεί η σελήνη της νύχτας. Το μαρτυρεί η ημέρα και ο ήλιος που χάθηκε [πρβλ. Λουκ. 23, 44: «Ἦν δὲ ὡσεὶ ὥρα ἕκτη καὶ σκότος ἐγένετο ἐφ᾿ ὅλην τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης, τοῦ ἡλίου ἐκλείποντος(:η ώρα ήταν περίπου έξι από την ανατολή του ηλίου, δηλαδή δώδεκα το μεσημέρι. Κι έπεσε σκοτάδι σε όλη τη γη ως τις τρεις το απόγευμα, και σκοτείνιασε ο ήλιος)»], διότι δεν μπορούσε να βλέπει την παρανομία των εχθρών του Κυρίου. Σε ελέγχει η φωτιά, όπου παρευρέθηκε και θερμαινόταν ο Πέτρος. Αν αρνηθείς το Σταυρό, σε περιμένει η αιώνια φωτιά. Μιλάω σκληρά, για να μην επιχειρήσεις εσύ να σκληρυνθείς.
Θυμήσου τα μαχαίρια που έφεραν εναντίον Του στη Γεθσημανή [πρβλ. Ιω. 18, 3: «ὁ οὖν Ἰούδας λαβὼν τὴν σπεῖραν καὶ ἐκ τῶν ἀρχιερέων καὶ Φαρισαίων ὑπηρέτας ἔρχεται ἐκεῖ μετὰ φανῶν καὶ λαμπάδων καὶ ὅπλων(:εφόσον λοιπόν ο Ιούδας γνώριζε τον τόπο αυτό, υπολόγιζε ότι εκεί θα έβρισκε τον Ιησού. Γι’ αυτό πήρε μαζί του τον λόχο των Ρωμαίων στρατιωτών και υπηρέτες από τους αρχιερείς και Φαρισαίους και κατευθύνθηκε προς τα εκεί. Όλοι αυτοί ήταν οπλισμένοι και κρατούσαν φανάρια και λαμπάδες, για να προλάβουν μην τους διαφύγει ο Ιησούς μέσα στο σκοτάδι και για να εκμηδενίσουν κάθε ένοπλη αντίσταση, που νόμιζαν ότι θα συναντούσαν)»], για να μη δοκιμασθείς από την αιώνια ρομφαία. Θα σε ελέγξει το σπίτι του Καϊάφα, που με την ερημιά που το δέρνει δείχνει τη δύναμη που είχε ο τότε δικαζόμενος εκεί. Ο ίδιος ο Καϊάφας, την ημέρα της Κρίσεως, θα σού φέρει σθεναρές αντιρρήσεις.
Θα σου εναντιωθεί και ο δούλος που έδωσε το ράπισμα στον Ιησού [πρβλ. Ιωάν. 18, 22: «Ταῦτα δὲ αὐτοῦ εἰπόντος εἷς τῶν ὑπηρετῶν παρεστηκὼς ἔδωκε ῥάπισμα τῷ Ἰησοῦ εἰπών· οὕτως ἀποκρίνῃ τῷ ἀρχιερεῖ; (:όταν ο Ιησούς είπε αυτά τα λόγια, ένας από τους υπηρέτες που στεκόταν εκεί κοντά Του έδωσε ένα ράπισμα και του είπε: ‘’Με τέτοια γλώσσα μιλάς και αποκρίνεσαι στον αρχιερέα;’’)»] και αυτοί που Τον έδεσαν και Τον έφεραν στον τόπο του μαρτυρίου. Θα σου εναντιωθούν και ο Ηρώδης και ο Πιλάτος και κάπως έτσι θα σού μιλήσουν: Τι αρνείσαι Αυτόν που συκοφαντήθηκε από τους Ιουδαίους μπροστά σας, για τον Οποίο ξέρουμε ότι δεν αμάρτησε σε τίποτα; [πρβλ. Λουκ. 23, 14-15: «εἶπε πρὸς αὐτούς· προσηνέγκατέ μοι τὸν ἄνθρωπον τοῦτον ὡς ἀποστρέφοντα τὸν λαόν, καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἐνώπιον ὑμῶν ἀνακρίνας οὐδὲν εὗρον ἐν τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ αἴτιον ὧν κατηγορεῖτε κατ᾿ αὐτοῦ. ἀλλ᾿ οὐδὲ Ἡρῴδης· ἀνέπεμψα γὰρ ὑμᾶς πρὸς αὐτόν· καὶ ἰδοὺ οὐδὲν ἄξιον θανάτου ἐστὶ πεπραγμένον αὐτῷ(:και τους είπε: ‘’Μου φέρατε εδώ αυτόν τον άνθρωπο και τον κατηγορήσατε ότι ξεσηκώνει τον λαό και τον παρακινεί να μην υποτάσσεται στην εξουσία του Καίσαρα και να επαναστατήσει. Και να λοιπόν, τον ανέκρινα μπροστά σας και δεν βρήκα στον άνθρωπο αυτό τίποτε το ένοχο και άξιο καταδίκης απ’ όλα αυτά που τον κατηγορείτε. Αλλά ούτε και ο Ηρώδης του βρήκε κάποια ενοχή. Άλλωστε η ανάκριση αυτή του Ηρώδη ήταν σοβαρή, διότι έστειλα σε αυτόν και σας, για να διατυπώσετε μόνοι σας τις κατηγορίες. Και να, αποδείχθηκε ότι αυτός δεν έχει διαπράξει κανένα έγκλημα που να του επισύρει την ποινή του θανάτου)»]. Διότι και εγώ ο Πιλάτος «ένιψα τότε τα χέρια μου» [πρβλ. Ματθ. 27, 24: «ἰδὼν δὲ ὁ Πιλᾶτος ὅτι οὐδὲν ὠφελεῖ, ἀλλὰ μᾶλλον θόρυβος γίνεται, λαβὼν ὕδωρ ἀπενίψατο τὰς χεῖρας ἀπέναντι τοῦ ὄχλου λέγων· ἀθῶός εἰμι ἀπὸ τοῦ αἵματος τοῦ δικαίου τούτου· ὑμεῖς ὄψεσθε(:Σαν είδε λοιπόν ο Πιλάτος ότι δεν πετύχαινε τίποτε, αλλά αντίθετα γινόταν μεγαλύτερη αναστάτωση, πήρε νερό κι ένιψε καλά τα χέρια του μπροστά στο πλήθος και είπε: Είμαι αθώος απ’ το αίμα αυτού του δικαίου ανθρώπου. Σε σας θα πέσει η ευθύνη κι εσείς θα φροντίσετε να απαλλαγείτε απ’ την ενοχή για το άδικο αυτό’’)»].
Θα σου εναντιωθούν οι ψευδομάρτυρες και οι στρατιώτες που Του φόρεσαν «το κόκκινο ένδυμα και το ακάνθινο στεφάνι, Τον σταύρωσαν στον Γολγοθά» (πρβλ. Ιωάν. 19, 2 : «ἐμνήσθησαν δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ὅτι γεγραμμένον ἐστίν, ὁ ζῆλος τοῦ οἴκου σου καταφάγεταί με(:και επιπλέον οι στρατιώτες, για να γελοιοποιήσουν τις βασικές αξιώσεις του Ιησού, έπλεξαν στεφάνι από αγκάθια και το έβαλαν πάνω στο κεφάλι του αντί για στέμμα βασιλικό, και τον έντυσαν με κόκκινο μανδύα αντί για αυτοκρατορική πορφύρα)» και για «τον χιτώνα Του έβαλαν κλήρο» [πρβλ. Ιω. 19, 24: «εἶπον οὖν πρὸς ἀλλήλους· μὴ σχίσωμεν αὐτόν, ἀλλὰ λάχωμεν περὶ αὐτοῦ τίνος ἔσται· ἵνα ἡ γραφὴ πληρωθῇ ἡ λέγουσα· διεμερίσαντο τὰ ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς, καὶ ἐπὶ τὸν ἱματισμόν μου ἔβαλον κλῆρον(:είπαν λοιπόν μεταξύ τους: ‘’Ας μην τον σχίσουμε, αλλά ας ρίξουμε κλήρο γι’ αυτόν, κι όποιος τον πάρει. Έτσι εκπληρώθηκε η προφητεία της Αγίας Γραφής που λέει: ‘’Μοίρασαν μεταξύ τους τα διάφορα εξωτερικά μου ενδύματα, και για το εσωτερικό μου ένδυμα έβαλαν κλήρο’’)»].
Θα σε ελέγξει ο Σίμων ο Κυρηναίος που σήκωνε τον Σταυρό πίσω από τον Ιησού [πρβλ. Λουκ. 23, 26: «Καὶ ὡς ἀπήγαγον αὐτόν, ἐπιλαβόμενοι Σίμωνός τινος Κυρηναίου, ἐρχομένου ἀπ᾿ ἀγροῦ, ἐπέθηκαν αὐτῷ τὸν σταυρὸν φέρειν ὀπίσω τοῦ Ἰησοῦ (:καθώς τον πήγαιναν στον τόπο της σταυρώσεως, επειδή ο Ιησούς είχε εξαντληθεί και δεν άντεχε πλέον να βαστάζει τον σταυρό Του, έπιασαν κάποιον Σίμωνα Κυρηναίο, που επέστρεφε από το χωράφι, και του φόρτωσαν πάνω στους ώμους του τον σταυρό για να τον μεταφέρει πίσω από τον Ιησού)»].
ΛΘ’. Θα σε ελέγξει από τα αστέρια ο ήλιος που χάθηκε. Και από της γης τα πράγματα, το κρασί το αρωματισμένο με σμύρνα. Από τα καλαμοειδή το καλάμι, από τα βότανα ο ύσσωπος, από τα θαλάσσια το σφουγγάρι, από τα δέντρα το ξύλο απ᾽ όπου έγινε ο Σταυρός. Οι στρατιώτες, όπως είπαμε, που Τον σταύρωσαν και έβαλαν κλήρο για τα ιμάτιά Του, ο στρατιώτης που με τη λόγχη άνοιξε την πλευρά Του, οι γυναίκες που ήταν τότε παρούσες [πρβλ. Ματθ. 27, 55: «Ἦσαν δὲ ἐκεῖ καὶ γυναῖκες πολλαὶ ἀπὸ μακρόθεν θεωροῦσαι, αἵτινες ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας διακονοῦσαι αὐτῷ(:ήταν εκεί και πολλές γυναίκες που παρατηρούσαν από μακριά. Αυτές είχαν ακολουθήσει τον Ιησού από τη Γαλιλαία και τον υπηρετούσαν)», το καταπέτασμα του Ναού που σχίστηκε τότε σε δύο κομμάτια [πρβλ. Ματθ. 27, 51: «Καὶ ἰδοὺ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω, καὶ ἡ γῆ ἐσείσθη καὶ αἱ πέτραι ἐσχίσθησαν(:και ιδού, το παραπέτασμα που χώριζε στον ναό τα Άγια από τα Άγια των Αγίων σχίστηκε στα δύο από πάνω μέχρι κάτω˙ και η γη κλονίστηκε, και οι πέτρες στην περιφέρεια της Ιερουσαλήμ σχίστηκαν εξαιτίας του σεισμού)»].
Το πραιτώριο του Πιλάτου, που τώρα, έχει ερημωθεί με τη δύναμη Εκείνου ο Οποίος είχε τότε σταυρωθεί. Αυτός εδώ ο Γολγοθάς ο άγιος, ο υπερυψωμένος, που μέχρι σήμερα εκπέμπει φως και δείχνει μέχρι τώρα πως ράισαν οι πέτρες του για τον Χριστό. Το πλησίον μνήμα όπου ενταφιάστηκε και η πέτρα που έβαλαν στη θύρα [πρβλ. Ματθ. 27, 60: «καὶ ἔθηκεν αὐτὸ ἐν τῷ καινῷ αὐτοῦ μνημείῳ ὃ ἐλατόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ, καὶ προσκυλίσας λίθον μέγαν τῇ θύρᾳ τοῦ μνημείου ἀπῆλθεν (:και το έβαλε στο δικό του καινούργιο μνημείο, το οποίο είχε σκαλίσει στο βράχο. Κι αφού κύλισε ένα μεγάλο λίθο στη θύρα του μνημείου, την έκλεισε με τον λίθο αυτόν κι έφυγε)»]και που μέχρι σήμερα βρίσκεται δίπλα στον τάφο.
Θα σε ελέγξουν επίσης οι Άγγελοι που ήταν τότε παρόντες. Οι γυναίκες που προσκύνησαν μετά την Ανάσταση. Ο Πέτρος και ο Ιωάννης που έτρεξαν στο μνήμα και ο Θωμάς, που έβαλε το χέρι του στην πλευρά Του και τα δάκτυλά του στα σημάδια από τα καρφιά [πρβλ. Ιωάν, 20, 25-27: «ἔλεγον οὖν αὐτῷ οἱ ἄλλοι μαθηταί· ἑωράκαμεν τὸν Κύριον. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύσω. Καὶ μεθ᾿ ἡμέρας ὀκτὼ πάλιν ἦσαν ἔσω οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ καὶ Θωμᾶς μετ᾿ αὐτῶν. ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον καὶ εἶπεν· εἰρήνη ὑμῖν. εἶτα λέγει τῷ Θωμᾷ· φέρε τὸν δάκτυλόν σου ὧδε καὶ ἴδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε τὴν χεῖρά σου καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου, καὶ μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός(:όταν λοιπόν τον είδαν, του έλεγαν οι άλλοι μαθητές: ‘’Είδαμε τον Κύριο’’. Αυτός όμως τους απάντησε: ‘’Εάν δε δω με τα μάτια μου στα χέρια του το σημάδι των καρφιών και δεν βάλω το δάχτυλό μου στο σημάδι των καρφιών και δεν βάλω το χέρι μου στην πλευρά Του, ώστε όχι μόνο με τα μάτια μου, αλλά και με τα δάχτυλά μου να βεβαιωθώ, δεν θα πιστέψω’’. Πράγματι λοιπόν, ύστερα από οκτώ ημέρες ήταν πάλι μέσα στο σπίτι οι μαθητές, και μαζί με αυτούς ήταν κι ο Θωμάς. Έρχεται λοιπόν ο Ιησούς, ενώ ήταν κλειστές οι θύρες, και στάθηκε ανάμεσα στους μαθητές και είπε: ‘’Ας είναι ειρήνη σε σας’’. Έπειτα λέει στον Θωμά: ‘’Φέρε το δάχτυλό σου εδώ. Ψηλάφισε και εξέτασε τα σημάδια των πληγών μου, και δες συγχρόνως με τα μάτια σου τα χέρια μου. Φέρε το χέρι σου κάτω από τα ενδύματά μου και βάλ’ το στην πλευρά μου που χτυπήθηκε από τη λόγχη. Και μην αφήνεις τον εαυτό σου να κυριευθεί από την απιστία, ώστε να γίνεις μόνιμα και ανεπανόρθωτα άπιστος, αλλά για να προοδεύεις και να στηρίζεσαι στην πίστη, ώστε να γίνεις αμετακίνητος και αδιάσειστος σε αυτή’’)»]. Διότι και εκείνος για χάρη μας ψηλάφησε την πλευρά με προσοχή, ώστε εκείνο που εσύ, ο οποίος δεν ήσουν τότε παρών, έμελλες να ζητήσεις για να ερευνήσεις, αυτό το ερεύνησε εκείνος, όντας παρών, «κατ᾽ οικονομίαν». (…)
ΜΑ’. Τούτο, το τρόπαιο του Σταυρού, πρόκειται μαζί με τον Ιησού πάλι να φανερωθεί από τον ουρανό [πρβλ. Ματθ. 24, 30: «καὶ τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ τότε κόψονται πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς καὶ ὄψονται τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης πολλῆς(:και τότε θα φανεί στον ουρανό το σημείο που θα προαναγγέλλει την άμεση έλευση και παρουσία του υιού του ανθρώπου. Τότε θα θρηνήσουν όλες οι φυλές της γης που δεν πίστεψαν. Και θα δουν τον υιό του ανθρώπου να έρχεται καθισμένος στα σύννεφα του ουρανού με δύναμη και συνοδεία αγγέλων και με δόξα πολλή)»]. Διότι θα προηγηθεί το τρόπαιο και μετά θα έλθει ο Βασιλιάς, για να δουν οι Ιουδαίοι Ποιον κατατρύπησαν στην πλευρά[πρβλ. Ιω.19,37: «καὶ πάλιν ἑτέρα γραφὴ λέγει· ὄψονται εἰς ὃν ἐξεκέντησαν(:και πάλι σε άλλο σημείο η Αγία Γραφή λέει: ‘’Όταν η χάρις επισκεφτεί και τους Ιουδαίους, θα δουν συντετριμμένοι και μετανοημένοι Εκείνον που τρύπησαν με τη λόγχη, όπως θα Τον δουν περίφοβοι και όσοι επέμειναν στην απιστία’’)»] και από το Σταυρό να γνωρίσουν Αυτόν που ατίμασαν. Και όσοι από τους Ιουδαίους έχουν μετανοήσει θα θρηνούν και θα κόπτονται. Όλοι οι άλλοι Ιουδαίοι όμως θα θρηνούν άκαρπα, χωριστά κάθε φυλή [πρβλ. Ζαχ. 12, 12: «καὶ κόψεται ἡ γῆ κατὰ φυλὰς φυλάς· φυλὴ οἴκου Δαυὶδ καθ᾿ ἑαυτὴν καὶ αἱ γυναῖκες αὐτῶν καθ᾿ ἑαυτάς, φυλὴ οἴκου Νάθαν καθ᾿ ἑαυτὴν καὶ αἱ γυναῖκες αὐτῶν καθ᾿ ἑαυτάς(:ολόκληρη η Ιουδαία θα θρηνήσει κατά φυλές. Η φυλή του Ιούδα, στην οποία ανήκει ο βασιλικός οίκος Δαβίδ, χωριστά, και οι γυναίκες αυτής χωριστά. Η οικογένεια του Νάθαν χωριστά και αι γυναίκες χωριστά)»], γιατί θα μετανοήσουν τότε που δεν θα υπάρχει καιρός για μετάνοια. Εμείς όμως θα καυχηθούμε γιατί στηρίξαμε τη ζωή και τις ελπίδες μας πάνω στο Σταυρό και θα προσκυνήσουμε τον Κύριο που αποστάλθηκε και σταυρώθηκε για μας. Θα προσκυνήσουμε και τον Πατέρα που Τον απέστειλε μαζί και το Άγιο Πνεύμα, στο Οποίο ανήκει δόξα στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
· «Κατηχήσεις Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων»,σελ.379-393[κατ΄επιλογήν],εκδ. Ετοιμασία, Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Καρέα
· Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
· Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
· Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
· Π.Τρεμπέλα, Το Ψαλτήριον με σύντομη ερμηνεία(απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τρίτη, Αθήνα 2016
· http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm