Άγιος Edward (Εδουάρδος) μάρτυρας-βασιλιάς της Αγγλίας
Το 1976, δύο Ορθόδοξοι Χριστιανοί της Ορθόδοξης Ενορίας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στην Αγγλία (της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Διασποράς) ήρθαν σε επαφή με τον κύριο J. Wilson-Claridge, έναν αρχαιολόγο και κάτοχο των θαυματουργών λειψάνων του Μάρτυρα-Βασιλιά Εδουάρδου της Αγγλίας, ο οποίος δολοφονήθηκε πάνω από 1000 χρόνια πριν, τον Μάρτιο 18/31 του 979. Ο κύριος Wilson- Claridge έψαχνε για μια άξια λειψανοθήκη για τα λείψανα του μάρτυρα και δεν ήταν ικανοποιημένος από τις προσφορές που του έκαναν οι Ρωμαιοκαθολικές και Αγγλικανικές Εκκλησίες.
Σε ανταπόκριση προς την προσφορά των Ορθόδοξων Χριστιανών να δώσουν στον Άγγλο Ορθόδοξο βασιλιά ένα άξιο μέρος να αναπαυθεί, ο κύριος Wilson-Claridge αποφάσισε να δώσει τα λείψανα στην Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία της Διασποράς και τον Σεπτέμβριο 3/16 του 1984, έγιναν επίσημα αποδεκτά από την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία της Διασποράς και από τον Επίσκοπο Γρηγόριο της Ουάσινγκτον και της Ανατολικής Αμερικής και τοποθετήθηκαν σε μια όμορφη λειψανοθήκη στην Ορθόδοξη Εκκλησία του αγίου Edward, στο Brookwood, κοντά στο Guildford, Surrey, στην Αγγλία.
Είναι ενδιαφέρον να γνωρίσουμε τον βίο αυτού του μεγάλου αγίου της Αγγλοσαξονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας πριν από το σχίσμα μεταξύ της Ανατολής και της Δύσης, του οποίου τα λείψανα είναι τώρα στην κατοχή της Ρωσικής Εκκλησίας.
Ο άγιος Μάρτυρας-Βασιλιάς Edward ήταν ο γιος του βασιλιά Edgar του Φιλήσυχου της Αγγλίας και της πρώτης συζύγου του, της Βασίλισσας Ethelfleda, η οποία πέθανε όχι πολύ αργότερα αφού γεννήθηκε ο Edward το 963 ή το 964. Πριν από τη γέννηση του αγίου Edward, ο πατέρας του είχε ένα όνειρο. Το είπε αυτό στη μητέρα του, την ηγουμένη αγία Elgiva, η οποία είχε τα χαρίσματα της προφητείας και του να κάνει θαύματα. Ερμήνευσε το όνειρο έτσι: «Μετά το θάνατο σου η Εκκλησία του Θεού θα δεχτεί επίθεση. Θα έχεις δύο γιους. Οι υποστηρικτές του δεύτερου θα σκοτώσουν τον πρώτο και ενώ ο δεύτερος θα κυβερνήσει στην γη ο πρώτος θα κυβερνήσει στον ουρανό.»
Τώρα ο Βασιλιάς Edgar θύμιζε δύο φορές σαν βασιλιάς τον βασιλιά Δαβίδ: πρώτα το 960 ή το 961, όταν έγινε βασιλιάς της Αγγλίας και ξανά το 973, όταν η κυριαρχία του εξαπλώθηκε στον Βορρά και στη Δύση και έγινε «Αυτοκράτορας της Βρετανίας» και λάμβανε φόρο υποτέλειας από οχτώ κατώτερους βασιλείς των Κελτών και των Βίκινγκ.
Όμως ανάμεσα σε αυτά τα δύο κατορθώματα είχε παντρευτεί ξανά και είχε κάνει έναν δεύτερο γιο τον Ethelred. Όταν ο βασιλιάς Edgar πέθανε το 975 (ανακαλύφθηκε πως τα λείψανα του ήταν άφθαρτα το 1052), οι οπαδοί του Ethelred, ειδικά η μητέρα του, υποστήριζε πως έπρεπε να γίνει βασιλιάς ο Ethelred αντί του μεγαλύτερου ετεροθαλούς αδερφού του του Edward, στα εδάφη στα οποία ο Edgar δεν είχε υπερισχύσει ακόμη όταν γέννησε τον Edward το 959 ή το 960, και στα οποία επίσης η πρώτη του γυναίκα, η μητέρα του Edward, δεν είχε ανακηρυχτεί ποτέ, έτσι ο θρόνος έπρεπε να περάσει στον νεότερο γιο, τον Ethelred, ο οποίος γεννήθηκε «μέσα στα μωβ» όταν και οι δύο γονείς του ανακηρύχτηκαν άρχοντες.
Η διαμάχη έληξε όταν ο αρχιεπίσκοπος του Canterbury, ο άγιος Dunstan, πήρε την πρωτοβουλία και ανακήρυξε τον άγιο Edward. Παρόλα αυτά, οι ηττημένοι οπαδοί του Ethelred δεν εγκατέλειψαν την εναντίωση τους προς τον εκλεκτό του Θεού.
Ο άγιος Edward, σύμφωνα με μια παλιά πηγή, «ήταν ένας νέος άντρας μεγάλης αφοσίωσης και εξαιρετικής διαγωγής. Ήταν Ορθόδοξος, αγαθός και είχε μια αγία ζωή. Αγαπούσε πάνω από όλα τα πράγματα τον Θεό και την Εκκλησία. Ήταν γενναιόδωρος στους φτωχούς, ένα λιμάνι για τους καλούς, ένας πρωταθλητής της Πίστης του Χριστού, ένα δοχείο γεμάτο από κάθε αρετή.»
Παρόλα αυτά, πολλά προβλήματα βρέθηκαν μπροστά στον νεαρό βασιλιά όταν ανέβηκε στο θρόνο. Μια μεγάλη πείνα ξέσπασε σε ολόκληρη τη χώρα, και, ξεκινώντας από την Δύση και με εξάπλωση προς την Ανατολή, μια βίαιη επίθεση ξέσπασε ενάντια στα άγια μοναστήρια από έναν εξέχοντα ευγενή ονόματι Elfhere. Πολλά από τα μοναστήρια τα οποία είχε χτίσει ο βασιλιάς Edgar καταστράφηκαν και οι μοναχοί αναγκάστηκαν να φύγουν.
Σύμφωνα με έναν συγγραφέα ενός μοναστηρίου: « Όλο το βασίλειο έπεσε σε σύγχυση, οι επίσκοποι ήταν ταραγμένοι, οι ευγενείς επαναστατούσαν, οι μοναχοί έτρεμαν από τον φόβο και οι άνθρωποι ήταν τρομοκρατημένοι. Οι παντρεμένοι κληρικοί ήταν χαρούμενοι γιατί είχε έρθει ο καιρός τους. Οι ηγούμενοι, μαζί με τους μοναχούς τους, διώχτηκαν και οι παντρεμένοι κληρικοί με τις συζύγους τους πήραν τις θέσεις τους.
Η ρίζα του προβλήματος ήταν το ότι στην προηγούμενη βασιλεία ο λευκός κλήρος (οι παντρεμένοι κληρικοί) διώχτηκαν από τα μοναστήρια στα οποία ζούσαν παράνομα και αντικαταστάθηκαν από αληθινούς μοναχούς και δεν αναζητούσαν να εγκατασταθούν πάλι στον προηγούμενο τόπο τους.
Ακόμη, οι ευγενείς επιθυμούσαν τη γη την οποία ο βασιλιάς Edgar είχε δώσει στα μοναστήρια. Στην προηγούμενη βασιλεία έγινε ένα συμβούλιο για να συζητήσουν αυτό το θέμα και όταν προτάθηκε ο λευκός κλήρος να επανέλθει στον τόπο του (στα μοναστήρια), μια φωνή ακούστηκε από έναν σταυρό στον τοίχο: «Μακριά από εσάς! Πράξατε ορθά: το να αλλάξετε ξανά θα ήταν λάθος».
Παρά το ότι συνέβη, η πίεση συνεχίστηκε και ξέσπασε σε βία στις αρχές της βασιλείας του βασιλιά Edward. Παρόλα αυτά, ο βασιλιάς Edward και ο Αρχιεπίσκοπος Dunstan έμειναν σταθεροί σε μια σειρά από ιδιαίτερα πιεστικά συμβούλια όπου παρίσταντο όλοι αρχηγοί της Εκκλησίας και της πολιτείας. Σε ένα συμβούλιο, το οποίο έγινε στο Kirtlington, στο Oxfordshire, μετά το Πάσχα του 977, η ένταση ήταν τόσο μεγάλη που ο διδάσκαλος του βασιλιά, ένας επίσκοπος, πέθανε ξαφνικά κατά τη διάρκεια του συμβουλίου.
Έπειτα, σε ένα άλλο συμβούλιο στο Calne, στο Wiltshire, όταν ο λευκός κλήρος επανέφερε τα αιτήματα του, ο άγιος Dunstan είπε: «Από τη στιγμή που στα γεράματα μου επαναφέρεται παλιές διαμάχες, εξομολογούμαι πως αρνούμαι να ενδώσω, αλλά εναποθέτω την κρίση στον Χριστό τον Δικαστή». Αφού μίλησε το οίκημα όπου βρίσκονταν ξαφνικά άρχισε να ταρακουνιέται, το πάτωμα του πάνω δωματίου στο οποίο ήταν συγκεντρωμένοι κατέρρευσε και οι εχθροί της Εκκλησίας έπεσαν στο έδαφος και πλακώθηκαν από τα μεγάλα ξύλα. Μόνο το σημείο όπου στεκόταν ο Αρχιεπίσκοπος δεν μετακινήθηκε.
Μέσα σε όλη αυτή την αναστάτωση ο βασιλιάς Edward στεκόταν σταθερός μαζί με τον αρχιεπίσκοπο και υπερασπίζονταν την Εκκλησία και τα μοναστήρια. Για αυτό τον λόγο μερικοί από τους ευγενείς αποφάσισαν να τον διώξουν και να τον αντικαταστήσουν με τον ποιο αδύναμο και νεότερο αδερφό του. Άδραξαν την ευκαιρία τους στις 18 Μαρτίου του 979.
Εκείνη την ημέρα ο βασιλιάς ήταν έξω και κυνηγούσε με τα σκυλιά και με ιππείς κοντά στο Wareham στο Dorset. Φεύγοντας μακριά από αυτό το κυνήγι, ο βασιλιάς αποφάσισε να επισκεφτεί τον νεότερο αδερφό του τον Ethelred ο οποίος μεγάλωνε στο σπίτι της μητέρας του στο κάστρο Corfe κοντά στο Wareham. Πήρε μια μικρή ακολουθία μαζί του, όμως ξαφνικά, σαν να του έκαναν κάποιο αστείο, η συνοδεία του χωρίστηκε και έφυγε προς διάφορες κατευθύνσεις αφήνοντας τον να συνεχίσει τον δρόμο του μόνος του.
Όταν η μητέρα του Ethelred, η βασίλισσα Etheldritha, άκουσε από τους υπηρέτες της πως ο νεαρός βασιλιάς πλησίαζε, έκρυψε το δαιμονικό σχέδιο της στην καρδιά της και βγήκε έξω να τον συναντήσει με φιλική διάθεση, προσκαλώντας τον μέσα στο σπίτι της. Όμως αρνήθηκε, λέγοντας πως ευχόταν να δει μόνο τον αδερφό του και να του μιλήσει. Η βασίλισσα του πρότεινε να πιει κάτι καθώς θα περιμένει. Ο βασιλιάς δέχτηκε. Εκείνη τη στιγμή κάποιος από τη συντροφιά της βασίλισσας πλησίασε τον βασιλιά και του έδωσε ένα φιλί σαν αυτό του Ιούδα. Τότε, καθώς ο βασιλιάς σήκωνε την κούπα στα χείλη του, ο άνδρας που τον φίλησε τον πλησίασε από μπροστά και κάρφωσε ένα μαχαίρι στο σώμα του. Ο βασιλιάς γλίστρησε από τη σέλα του αλόγου του και σύρθηκε με το ένα πόδι στον αναβολέα ώσπου έπεσε νεκρός σε ένα ρυάκι στην βάση του λόφου πάνω στον οποίο στέκεται το κάστρο Corfe.
Η βασίλισσα διέταξε έπειτα να πάρουν το άγιο σώμα και να το κρύψουν σε μια καλύβα εκεί κοντά. Υπακούοντας στην εντολή της, οι υπηρέτες πήραν το σώμα και το πέταξαν με ασέβεια μέσα στην καλύβα καλύπτοντας το με μερικά μίζερα καλύμματα.
Σε αυτή την καλύβα ζούσε μια γυναίκα που ήταν τυφλή από τη γέννηση της την οποία η βασίλισσα φρόντιζε από φιλανθρωπία. Καθώς περνούσε τη νύχτα εκεί μόνη με το άγιο σώμα ,ξαφνικά, στη μέση της νύχτας, ένα υπέροχο φως εμφανίστηκε και πλημύρισε όλη την καλύβα. Γεμάτη δέος, η φτωχή γυναίκα φώναξε: «Κύριε, ελέησέ με!» Μόλις είπε αυτό, ξαφνικά απέκτησε την όραση της, κάτι που το επιθυμούσε από πολύ καιρό. Και έπειτα, αφαιρώντας το κάλυμμα, ανακάλυψε το νεκρό σώμα του άγιου βασιλιά. Η σημερινή εκκλησία του αγίου Edward στο Corfe βρίσκεται πάνω στο σημείο όπου έγινε αυτό το θαύμα.
Το ρυάκι μέσα στο οποίο έπεσε αρχικά το σώμα του άγιου βασιλιά, βρέθηκε ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Πολλοί προσκυνητές οι οποίοι έπλυναν τα μάτια τους στο νερό επανέκτησαν ή βελτίωσαν την όραση τους. Αυτό περιλαμβάνει και δύο περιπτώσεις στην σύγχρονη εποχή.
Την αυγή της επόμενης ημέρας, όταν η βασίλισσα έμαθε για το θαύμα, προβληματίστηκε και αποφάσισε να κρύψει το σώμα με έναν διαφορετικό τρόπο. Διέταξε τους υπηρέτες της να πάρουν το σώμα και να το θάψουν σε έναν βαλτώδη τόπο. Την ίδια στιγμή διέταξε να μην θρηνήσει κανένας για το θάνατο του βασιλιά ή να μιλήσει για αυτό. Έπειτα αποσύρθηκε σε ένα αρχοντικό που είχε στην ιδιοκτησία της ονόματι Bere, σχεδόν δέκα μίλια μακριά από το Corfe.
Έπειτα, τόση θλίψη κατέλαβε τον Ethelred για τον θάνατο του αδερφού του που δεν μπορούσε να σταματήσει να θρηνεί. Αυτό εξόργισε τη μητέρα του, η οποία πήρε μερικά κεριά και τον χτύπησε με αυτά με μανία ελπίζοντας να σταματήσει έτσι τη ροή των δακρύων του. Λέγεται ότι μετά από αυτό ο Ethelred μισούσε τόσο πολύ τα κεριά που δεν επέτρεπε ποτέ να τα ανάψουν όταν ήταν παρών.
Όταν ο άγιος Dunstan, αρχιεπίσκοπος του Canterbury, άκουσε τα νέα στεναχωρήθηκε πολύ με τον θάνατο του αγαπημένου του πνευματικού γιου και στην στέψη του ετεροθαλούς αδερφού του, του Ethelred, στο Kingston προείδε μεγάλες θλίψεις για τους ανθρώπους της Αγγλίας με την επερχόμενη βασιλεία.
Η προφητεία εκπληρώθηκε ακριβώς μετά το θάνατο του Dunstan το 988, όταν οι παγανιστές Δανοί εισέβαλαν στην Αγγλία και τελικά, το 1016, μετά από πάνω από είκοσι χρόνια αιματηρών πολέμων, κατέλαβαν την χώρα.
Το Αγγλοσαξονικό Χρονικό εκείνης της εποχής εκφράζει τον γενικό τρόμο που ένιωσαν οι Ορθόδοξοι Άγγλοι εκείνη την εποχή:
«Καμία χειρότερη πράξη από αυτή δεν έγινε ποτέ για τους Άγγλους, από τη στιγμή που πρωτοήρθαν στην Βρετανία. Άνθρωποι τον δολοφόνησαν, όμως ο Θεός τον εξύψωσε. Στην ζωή ήταν ένας επίγειος βασιλιάς, όμως μετά τον θάνατο είναι τώρα ένας ουράνιος άγιος. Οι επίγειοι συγγενείς του δεν εκδικήθηκαν για αυτόν, όμως εκδικήθηκε για αυτόν ο Ουράνιος Πατέρας επαρκώς. Αυτοί οι επίγειοι δολοφόνοι θα είχαν καταστρέψει την μνήμη του επάνω στη γη, όμως ο Ουράνιος Πατέρας εξάπλωσε την φήμη του παντού, στους Ουρανούς και επάνω στη γη. Εκείνοι που προηγουμένως δεν γονάτιζαν με ευλάβεια στο ζωντανό σώμα του, τώρα ταπεινά γονατίζουν μπροστά στα λείψανα του. Τώρα μπορούμε να συμπεράνουμε πως η σοφία των ανθρώπων, οι σκέψεις τους και οι πλεκτάνες τους είναι ένα τίποτα ενάντια στο θέλημα του Θεού.»
Σχεδόν ένας χρόνος πέρασε και o Παντοδύναμος Θεός θέλησε να κάνει γνωστή την ουράνια δόξα του μάρτυρα βασιλιά. Μια στήλη φωτός φάνηκε πάνω από τον τόπο όπου ήταν κρυμμένο το σώμα του, που φώτιζε όλη την περιοχή. Αυτό έγινε ορατό από μερικούς πιστούς κατοίκους του Wareham, οι οποίοι συναντήθηκαν μαζί και ανέσυραν το σώμα από τον τόπο όπου βρισκόταν. Αμέσως μια γλυκιά, καθαρή πηγή με θεραπευτικό νερό ανέβλυσε σε αυτό το σημείο. Έπειτα, συνοδευόμενο από ένα μεγάλο πλήθος πενθούντων, το σώμα του μεταφέρθηκε στην εκκλησία που είναι αφιερωμένη στην Υπεραγία Θεοτόκο στο Wareham και θάφτηκε στα Ανατολικά όρια της εκκλησίας. Αυτή η πρώτη μεταφορά των αγίων λειψάνων συνέβη στις 13 Φεβρουαρίου του 980.
Λίγο αργότερα, η προδοσία της βασίλισσας έγινε γνωστή σε όλη τη χώρα, η φήμη του αθώου μάρτυρα βασιλιά εξαπλώθηκε και πολλά θαύματα πιστοποίησαν την αγιότητα του. Ο ευγενείς Elfhere, μετανοώντας ειλικρινά για τις καταστροφές των μοναστηριών και για την αντίθεση του στον βασιλιά, αποφάσισε να μεταφέρει το σώμα σε ένα ποιο άξιο μέρος για την ανάπαυση του. Επίσκοποι και ηγούμενοι προσκλήθηκαν, μαζί με την Ηγουμένη Wulfrida του Wilton και τις μοναχές του μοναστηριού Wilton, μέσα στις οποίες βρισκόταν η αγία Edith, η ετεροθαλής αδερφή του αγίου μάρτυρα. Ένας μεγάλος αριθμός από άνδρες και γυναίκες του Dorset συγκεντρώθηκαν στο Wareham.
Τότε το σώμα αποκαλύφθηκε μπροστά σε όλους τους ανθρώπους και είδαν πως ήταν εντελώς άφθαρτο. Βλέποντας αυτό, ο άγιος Dunstan και οι άλλοι επίσκοποι, είπαν στον κόσμο να ψάλει ύμνους για να υμνήσουν τον Θεό, όταν η αγία Edith έτρεξε προς το σώμα του αδερφού της και το αγκάλιασε με δάκρυα χαράς και θλίψης μαζί.
Έπειτα το σώμα το έβαλαν επάνω σε ένα νεκροκρέβατο και με μια μεγάλη πομπή από κληρικούς και λαϊκούς το πήγαν στο Shaftesbury, στο γυναικείο μοναστήρι που ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα από τον πρόγονο του αγίου Edward, τον βασιλιά Alfred τον Μεγάλο, και αφιερώθηκε στην Υπεραγία Θεοτόκο. Η πομπή άρχισε στις 13 Φεβρουαρίου του 981 και έφτασε στο Shaftesbury εφτά μέρες μετά στις 20 Φεβρουαρίου. Εκεί το άγιο σώμα έγινε δεκτό με τιμές από τις μοναχές και θάφτηκε με μια μεγαλόπρεπη τελετή στην βόρεια πλευρά του ιερού.
Στον δρόμο από το Wareham προς το Shaftesbury, δύο φτωχοί άνδρες που ήταν παράλυτοι τόσο που με δυσκολία σέρνονταν στα χέρια και στα γόνατα τους, μεταφέρθηκαν κοντά στο νεκροκρέβατο. Αυτοί που το κουβαλούσαν χαμήλωσαν το νεκροκρέβατο στο ύψος των ανδρών και ξαφνικά μπροστά σε όλους θεραπεύτηκαν εντελώς.
Ακούγοντας για τα θαύματα που συνέβησαν μέσω του αγίου, η βασίλισσα Etheldritha καταλήφθηκε από τύψεις και αποφάσισε να πάει στον άγιο να του ζητήσει συγχώρεση. Μα καθώς ίππευε προς το Shaftesbury μαζί με τους υπηρέτες της, το άλογο της ξαφνικά σταμάτησε και αρνούταν να πάει παραπέρα, και δεν το έπειθαν να κινηθεί με τα χτυπήματα από το μαστίγιο και της απειλές.
Τότε η βασίλισσα κατάλαβε πως την κρατούσαν πίσω οι αμαρτίες της. Κατεβαίνοντας από το άλογο, ετοιμάστηκε να συνεχίσει το ταξίδι της πεζή. Όμως και πάλι σκόνταφτε συνέχεια και δεν μπορούσε να προχωρήσει. Αργότερα, θρηνώντας πικρά για τις αμαρτίες της, η βασίλισσα αποσύρθηκε σε ένα γυναικείο μοναστήρι στο Wherwell, όπου «για πολλά χρόνια έντυνε το μαλθακό σώμα της με τριχιές, κοιμόταν τη νύχτα στο έδαφος χωρίς μαξιλάρι και ταπείνωνε την σάρκα της με κάθε είδους μετάνοια.»
Κατά τη διάρκεια των είκοσι χρόνων μετά τη μεταφορά των λειψάνων του αγίου Edward στο Shaftesbury, πολλά θαύματα έγιναν μέσα από τις πρεσβείες του αγίου μάρτυρα.
Ήταν μια γυναίκα που ζούσε σε ένα απόμερο μέρος της Αγγλίας, η οποία είχε μια ασθένεια στα πόδια της και καθημερινά προσευχόταν για την υγεία της. Μια νύχτα ο άγιος Edward εμφανίστηκε σε αυτήν σε ένα όνειρο και είπε: «Όταν σηκωθείς την αυγή, πήγαινε χωρίς καθυστέρηση στο μέρος όπου είμαι θαμμένος, εκεί θα πάρεις καινούρια υποδήματα που είναι απαραίτητα για την ασθένεια σου.»
Ξυπνώντας νωρίς, η γυναίκα ανέφερε αυτό το όνειρο στη γειτόνισσα της, όμως εκείνη, δυσπιστώντας για το όραμα, υποστήριξε πως ήταν φαντασίωση. Και έτσι η γυναίκα δεν υπάκουσε στην εντολή του αγίου. Όμως εκείνος, εμφανίστηκε σε εκείνη δεύτερη φορά, λέγοντας: «Γιατί απορρίπτεις την εντολή μου και παραμελείς την υγεία σου; Πήγαινε στον τάφο μου και εκεί θα λυτρωθείς.» Εκείνη επανέκτησε τις δυνάμεις της και είπε: «Ποιος είσαι άρχοντα; Που θα βρω τον τάφο σου; » Εκείνος ανταποκρίθηκε: «Είμαι ο βασιλιάς Edward, πρόσφατα σκοτώθηκα με έναν άδικο θάνατο και θάφτηκα στο Shaftesbury, στην εκκλησία της Μαρίας, της Ευλογημένης Μητέρας του Θεού.» Η γυναίκα ξύπνησε νωρίς, και σκεπτόμενη ξανά όσα είχε δει, πήρε τα απαραίτητα για το ταξίδι της και ξεκίνησε για το μοναστήρι. Εκεί προσευχήθηκε για λίγη ώρα με ταπεινή καρδιά στον Θεό και στον άγιο Edward και θεραπεύτηκε.
Μεγάλα θαύματα συνέχισαν να γίνονται στον τάφο του βασιλικού μάρτυρα και το 1001 ο αδερφός του Ethelred ο οποίος τον διαδέχτηκε στον θρόνο, πρόσφερε την πόλη του Bradford-on-Avon «στον Χριστό και στον άγιο του, τον αδερφό μου Edward,ο οποίος , αφού καλύφθηκε με το δικό του αίμα, ο ίδιος ο Κύριος δέχτηκε να τον εξυψώσει με πολλά θαύματα.»
Τον ίδιο καιρό ο τάφος μέσα στον οποίο βρισκόταν ο άγιος άρχισε να υψώνεται από το έδαφος, δείχνοντας πως επιθυμούσε τα λείψανα του να βγουν από τη γη.
Σαν επιβεβαίωση για αυτό εμφανίστηκε σε ένα όραμα σε έναν μοναχό και είπε: «Πήγαινε στο γυναικείο μοναστήρι το οποίο είναι γνωστό με το όνομα Shaftesbury και μετέφερε εντολές στην μοναχή Ethelfreda η οποία είναι υπεύθυνη και για τις άλλες υπηρέτριες του Θεού εκεί πέρα. Θα πεις σε εκείνη πως δεν εύχομαι να παραμείνω περισσότερο στον τόπο όπου βρίσκομαι τώρα και να της δώσεις την εντολή να το μεταφέρει αυτό στον αδερφό μου χωρίς καθυστέρηση.»
Ξυπνώντας νωρίς και καταλαβαίνοντας πως το όραμα που είδε ήταν από το Θεό, ο μοναχός γρήγορα πήγε στην ηγουμένη όπως τον είχαν διατάξει και της είπε με τη σειρά όλα όσα αποκαλύφθηκαν σε αυτόν. Έπειτα η ηγουμένη, ευχαριστώντας τον Θεό, αμέσως είπε όλη την ιστορία στον βασιλιά Ethelred γνωστοποιώντας του εκείνη τη στιγμή την άνοδο του τάφου. Ο βασιλιάς γέμισε με χαρά και θα ήταν παρόν στην εκταφή εάν μπορούσε. Όμως, καθώς τον εμπόδιζαν οι εισβολές των Δανών, έστειλε αγγελιοφόρους στους αγίους επισκόπους Wulsin του Sherborne και στον Elfsin του Dorchester-on-Thames, καθώς και σε άλλους άνδρες με σεβάσμια ζωή δίνοντας τους την οδηγία να βγάλουν το φέρετρο του αδελφού του από το χώμα και να τον επανατοποθετήσουν σε ένα κατάλληλο μέρος.
Ακολουθώντας την εντολή του βασιλιά, αυτοί οι άνδρες με χαρά συγκεντρώθηκαν στο μοναστήρι μαζί με ένα τεράστιο πλήθος λαϊκών και γυναικών.
Ο άγιος Edward αγιοκατατάχθηκε επίσημα από την Αγγλική Σύνοδο του 1008, στην οποία ηγείτο ο άγιος Alphege, αρχιεπίσκοπος του Canterbury (ο οποίος μαρτύρησε από τους Δανούς το 1012).
Ο βασιλιάς Ethelred διέταξε πως οι τρεις ημέρες νηστείας για τον άγιο (18 Μαρτίου, 13 Φεβρουαρίου και 20 Ιουνίου) θα πρέπει να τηρούνται σε όλη την Αγγλία. Η εκκλησία στην οποία αναπαύονταν τα λείψανα του αγίου Edward αφιερώθηκε και πάλι στη Μητέρα του Θεού και στον άγιο Edward και εκείνο το μέρος της πόλης μετονομάστηκε σε «Edwardstowe» στην μνήμη του αγίου. Η πόλη κράτησε το όνομα κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, μόνο μετά την Προτεσταντική Μεταρρύθμιση επανήλθε το όνομα Shaftesbury.
Πολλά θαύματα συνέχισαν να συμβαίνουν στον τάφο του αγίου Edward. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του ανιψιού του, του βασιλιά Edward του Ομολογητή (1042- 1066), ένας άνδρας ονόματι Ιωάννης ζούσε στην βορειοδυτική Γαλλία και ο σώμα του είχε καμφθεί τόσο από τους πόνους που οι φτέρνες του ακουμπούσαν στην περιοχή των νεφρών και δεν μπορούσε να σταθεί ίσια. Σε ένα όραμα τη νύχτα του είπαν να πάει στην Αγγλία στο μοναστήρι στο Shaftesbury, όπου βρίσκεται ο άγιος Edward και εκεί θα γινόταν καλά. Είπε αυτό το όραμα στους γείτονες του και στους συγγενείς και με τη βοήθεια τους και τη συμβουλή τους πέρασε το Αγγλικό Κανάλι και μετά από πολύ δρόμο έφτασε τελικά στο μοναστήρι. Αφού προσευχήθηκε εκεί για λίγη ώρα στον Θεό και στον άγιο Edward έγινε καλά και έμεινε σαν υπηρέτης στο μοναστήρι για το υπόλοιπο της ζωής του.
Όχι πολύ αργότερα, ένας λεπρός ήρθε στον τάφο του αγίου και αφού παρακάλεσε για την βοήθεια του Θεού με προσευχές και ολονύκτιες λειτουργίες θεραπεύτηκε εντελώς από την ασθένεια του.
Ένας άλλος άνδρας ο οποίος ήταν δεμένος με βαριές αλυσίδες για τις αμαρτίες του ελευθερώθηκε ξαφνικά από αυτές καθώς προσευχόταν με ειλικρίνεια στον τάφο.
Ο Επίσκοπος Herman του Salisbury έμενε στο μοναστήρι και ένας φτωχός τυφλός άντρας τον οποίο φρόντιζε ήταν μαζί του. Όταν ο επίσκοπος ήταν απασχολημένος ο τυφλός άνδρας αποφάσισε να πάει και να προσευχηθεί στον τάφο, οδηγούμενος από ένα αγόρι το οποίο κατεύθυνε τα βήματα του. Συνέχισε να προσεύχεται ως το απόγευμα, ώσπου οι φύλακες οι οποίοι φύλαγαν την εκκλησία του ζήτησαν να φύγει. Εκείνος αρνήθηκε και είπε πως θα περίμενε το έλεος του Θεού και του αγίου Edward.
Εντυπωσιασμένοι από την πίστη του, τον άφησαν να μείνει, ενώ επέμεναν το αγόρι να γυρίσει στο κατάλυμα του. Αφού έμεινε σε εκείνο το σημείο για λίγη ώρα, ο τυφλός άνδρας ένοιωσε αρχικά έντονο κρύο και έπειτα έντονη ζέστη. Και έπειτα τα μάτια του θεραπεύτηκαν. Το επόμενο πρωί, κάποιοι δεν μπορούσαν να πιστέψουν το θαύμα όμως όταν ήρθαν μάρτυρες που διαβεβαίωσαν το ότι ήταν τυφλός για πολύ καιρό ευχαριστίες δόθηκαν στον Χριστό ο οποίος κάνει μεγάλα θαύματα μέσα από τους αγίους Του.
Ένα από τα θαύματα που σχετίζονται με τον άγιο Edward είναι το συνεχόμενο τρέμουλο των άφθαρτων πνευμόνων του. Είναι γνωστό πως οι πνεύμονες του έτρεμαν μέχρι τον 12ο αιώνα. Παρόλα αυτά το 1904 ένα γυάλινο βάζο του 11ου αιώνα που περιείχε «ένα ζαρωμένο αντικείμενο που έμοιαζε με καρύδι» βρέθηκε κάτω από μία μικρή μαρμάρινη πλάκα μπροστά από το Ιερό. Αυτό το βάζο μπορεί και σήμερα να το δει κάποιος στον Καθεδρικό ναό του Winchester, όμως το λείψανο, το οποίο πιθανόν να προερχόταν από τους πνεύμονες του αγίου Edward πετάχτηκε.
Το 1931 ο κύριος Wilson-Claridge ανακάλυψε μερικά κόκκαλα μέσα σε μια κασετίνα από μόλυβδο στο βόρειο τμήμα του ναού του Shaftesbury.
Παρότι τα αρχαιολογικά στοιχεία υποστηρίζουν πως αυτά ήταν πράγματι τα λείψανα του αγίου, εκείνος αποφάσισε να αναζητήσει την συμβουλή ενός ειδικού οστεολόγου, του δόκτορα T.E.A. Stowell. Εκείνος εξέτασε τα κόκκαλα και με μια μακροσκελή αναφορά που δημοσίευσε στο «Ο Εγκληματολόγος» ήρθε στο συμπέρασμα πως ήταν τα κόκκαλα ενός νεαρού άνδρα γύρω στα 20 (ο άγιος ήταν γύρω στα 17 όταν μαρτύρησε), πως ήταν Σάξονας και όχι Κέλτης, πως συγκεκριμένα οστά έλειπαν (γνωρίζουμε πως μέρη των λειψάνων μετακινήθηκαν στο Leominster και στο Abingdon το 1008) και πως συγκεκριμένα οστά ήταν πληγωμένα. Αυτές οι πληγές ανταποκρίνονταν σε έναν άνθρωπο ο οποίος είχε συρθεί ανάποδα από τη σέλα και το πόδι του είχε τυλιχτεί σε έναν αναβολέα. Από όλα αυτά τα στοιχεία ο δόκτορας Stowell συμπέρανε πως αυτά ήταν πράγματι τα λείψανα του μάρτυρα βασιλιά Edward.
Παρόλα αυτά, τον καιρό που τα άγια λείψανα ήταν να μεταφερθούν στην Ορθόδοξη Ρωσική Εκκλησία της διασποράς άρχισαν να εμφανίζονται αντιθέσεις. Μια άλλη (δισέλιδη) αναφορά σχετικά με τα λείψανα παρουσιάστηκε η οποία σε αντιπαράθεση με όσα έλεγε ο δόκτορας Stowell, υποστήριζε πως τα κόκκαλα ανήκαν σε έναν ποιο μεγάλο άντρα. Έπειτα ο αδερφός του κυρίου Wilson-Claridge προέβη σε κινήσεις προκειμένου να αποτρέψει να πάρει τα κόκκαλα η Ρωσική Εκκλησία. Ακόμη και μερικοί από την Ρωσική εκκλησία στήριξαν τον αδερφό του κυρίου Wilson-Claridge, υποστηρίζοντας πως είχε δικαίωμα να πάρει τα μισά από τα λείψανα. Οι πολίτες του Shaftesbury επίσης υποστήριζαν πως τα λείψανα έπρεπε να μείνουν στο Shaftesbury.
Ένας ιεράρχης της Ρωσικής εκκλησίας, ο αρχιεπίσκοπος Μάρκος της Γερμανίας, αναρωτιόταν το κατά πόσο ο άγιος Edward ήταν ένας πραγματικός άγιος γιατί όπως υποστήριζε η αίρεση του Filioque εισήλθε στην Αγγλία εκείνο τον καιρό. Παρόλα αυτά, μια Συνοδική απόφαση διακήρυξε για χάρη του αγίου Edward, και για τον αμφισβητούντα ιεράρχη: «συμφωνούμε με την προηγούμενη απόφαση αφού μας καθοδήγησαν οι ιστορικές πληροφορίες που συλλέχθηκαν από τον Επίσκοπο Γρηγόριο ο οποίος παρέθεσε μια λίστα από ονόματα Δυτικών αγίων από την ίδια περίοδο η οποίοι για καιρό συμπεριλαμβάνονταν στη λίστα μας με αγίους (μεταξύ αυτών οι άγιοι Ludmilla, Wenceslaus του Czechia και άλλοι).»
Ο τωρινός συγγραφέας υποστηρίζει πως δεν είναι ξεκάθαρο για το κατά πόσο το Filioque χρησιμοποιούταν γενικά στην Αγγλία τον καιρό του αγίου Edward (τέλη 10ου αιώνα).
Στην Αγγλία, τον ίδιο καιρό, μια μακρόχρονη νομική μάχη ξεκίνησε, κατά τη διάρκεια της οποίας τα λείψανα κρατήθηκαν σε μια τράπεζα. Σε ένα σημείο ο Γενικός Εισαγγελέας αποφάσισε πως τα λείψανα ανήκαν στην βασίλισσα της Αγγλίας. Έπειτα άλλαξε γνώμη, όμως επέμενε πως τα λείψανα έπρεπε να παραμείνουν καλά φυλαγμένα πιθανόν επειδή ήταν τα λείψανα ενός βασιλιά. Τελικά, τον Μάρτιο του 1995 στις 18/31, η υπόθεση έκλεισε και τα λείψανα πήγαν στην εκκλησία της Ρωσίας.
Θαύματα συνεχίζουν να γίνονται με τις πρεσβείες του αγίου Edward μέχρι και σήμερα.
Μια Αγγλίδα Ορθόδοξη Χριστιανή (δεν μας δίνεται το όνομα της) γράφει: «Ήμουν πολύ χαρούμενη που ήμουν έγγειος ξανά όμως θλίφτηκα όταν έμαθα πως είχα κολλήσει την σπάνια ασθένεια της τοξοπλάσμωσης. Οι γιατροί μου συνέστησαν να κάνω έκτρωση αμέσως: «Έλα από εδώ σε αυτό το δωμάτιο, είπαν, και θα τελειώσει σε μερικά λεπτά.» Σαν Ορθόδοξη Χριστιανή, αρνήθηκα να ανακατευτώ με αυτό. Με διαβεβαίωσαν (ήμουν τότε 23 χρονών), πως θα είχα ένα παιδί χωρίς πόδια και χέρια. Εναπόθεσα την πίστη μου στον Θεό.
Αργότερα, όταν ήμουν έξι μηνών έγγειος, επέστρεψα στην κλινική για ένα υπερηχογράφημα. Αυτή τη φορά οι γιατροί επέστρεψαν με άλλη διάγνωση: το παιδί μου, γιατί μπορούσαν να τον δούνε τώρα, θα είχε χέρια και πόδια, αλλά θα γεννιόταν τυφλός.
«Ήταν εκείνο τον καιρό που διάβασα για πρώτη φορά το μικρό φυλλάδιο με τα Θαύματα του αγίου Edward του μάρτυρα. Πάντα με έλκυε η εικόνα του αγίου Edward και όταν διάβασα πως το πρώτο του θαύμα ήταν να γιατρέψει μια τυφλή γυναίκα μου ήρθε η σκέψη πως ο γιος μου θα έπρεπε να ονομαστεί Edward. Αποφασίσαμε να τον βαπτίσουμε έτσι, παρά το ότι ο Αρχιεπίσκοπος μας ο οποίος αρνούταν να αναγνωρίσει τον άγιο προσπάθησε να αναγκάσει τον σύζυγο μου να αλλάξει το όνομα.
Και όταν γεννήθηκε ο Edward, δεν ήταν τυφλός, μα ένα καλό, χαρούμενο μωρό απόλυτα υγιές και δυνατό! Φανταστείτε τη χαρά μας! Οι γιατροί ήταν ιδιαίτερα έκπληκτοι και πιθανόν λίγο ντροπιασμένοι όμως έδειξαν σε εμένα και στο σύζυγο μου τον ομφάλιο λώρο και τον πλακούντα. Ήταν εκπληκτικό, γιατί βλέπαμε καθαρά πως το πάνω μισό του ομφάλιου λώρου είχε πάρει ένα άσχημο μαύρο χρώμα από μια μόλυνση. Η μόλυνση σταμάτησε ακριβώς στα μισά του ομφάλιου λώρου. Είμαι τόσο ευγνώμων στο Θεό και στον άγιο Edward. Θαυμαστός ο Θεός εν τοις αγίοις Αυτού.
Ο S. McDonnell, ένας Ορθόδοξος Χριστιανός από την Αυστραλία γράφει: «Την Μεγάλη Παρασκευή αυτού του έτους συναντήθηκα με τον Edward, έναν Βούλγαρο φίλο, στα Ιεροσόλυμα. Μου ανέφερε τα ακόλουθα όταν ήμασταν στον Πανάγιο Τάφο.»
«Σαν παιδί, δεν είχε βαπτιστεί. Πρόσφατα ζήτησε να βαπτιστεί στα Ιεροσόλυμα. Ο ιερέας, πατέρας Ιάκωβος, συμφώνησε όμως πληροφόρησε τον Edward πως θα έπρεπε να αλλάξει το όνομα του επειδή «δεν ήταν Ορθόδοξο». Πολύ θλιμμένος, ο Edward συμφώνησε, όμως πήγε στο σπίτι με μια θλίψη να έχει χτυπήσει την καρδιά του γιατί αγαπούσε το όνομα του. Εκείνη τη νύχτα καθώς κοιμόταν, ένας νεαρός άνδρας που φορούσε έναν μωβ μανδύα και ένα τετράγωνο στέμμα χρυσού εμφανίστηκε και είπε: «Είμαι ο Edward, βασιλιάς των Άγγλων. Φέρεις το όνομα μου. Να βαπτιστείς με αυτό». Αυτό ήταν όλο. (Αργότερα ανακάλυψα από τον πατέρα Νύμφωνα της Αδελφότητας του αγίου Edward πως το στέμμα των Σαξόνων ήταν τετράγωνο).»
«Ξαφνιάστηκα και έδειξα στον φίλο μου Edward μια χάρτινη εικόνα του αγίου Edward την οποία κουβαλάω μαζί μου. Ρώτησα εάν ήταν αυτός. Έκπληκτος, απάντησε ναι, παρατηρώντας ειδικά πως το στέμμα του αγίου Edward ήταν τετράγωνο και ο χιτώνας του μωβ για έναν βασιλιά. Μπορείτε να φανταστείτε πόσο ενθουσιάστηκα με αυτό, το στόμα μου έμεινε ανοιχτό, απλώς δεν μπορούσα να το πιστέψω.»
Από τον Vladimir Moss.
αγγλικό κείμενο
http://www.orthodox.net/western-saints/edward.html
μετάφραση orthodoxy-rainbow
http://orthodoxy-rainbow.blogspot.gr/2014/08/edward.html