«Κατόπιν είδον μεγάλον θρόνον λευκόν, και Εκείνον ο οποίος εκάθητο εις αυτόν, από προσώπου του οποίου εξηφανίσθη η γη και ο ουρανός και δεν ευρέθη δι’ αυτούς τόπος. Και είδον τους νεκρούς, μεγάλους και μικρούς, να στέκωνται εμπρός εις τον θρόνον και ηνοίχθησαν βιβλία. Κατόπιν, ηνοίχθη άλλο βιβλίον, το οποίον είναι το βιβλίον της ζωής, και εκρίθησαν οι νεκροί από τα γραμμένα εις τα βιβλία, συμφώνως προς τα έργα των… Τότε, ο θάνατος και ο Άδης ερρίφθησαν εις την λίμνην της φωτιάς. Αυτός είναι ο δεύτερος θάνατος. Και οποίος δεν ευρέθη γραμμένος εις το βιβλίον της ζωής, ερρίφθη εις την λίμνην της φωτιάς.
Κατόπιν είδον καινούργιον ουρανόν και καινούργιαν γην… Και είδον την πόλιν την Αγίαν, την νέαν Ιερουσαλήμ, να καταβαίνη εκ του ουρανού από τον Θεόν, ετοιμασμένην, ως νύμφην στολισμένην δια τον άνδρα της. Και ήκουσα φωνήν μεγάλην από τον ουρανόν να λέγη:
Ιδού, η κατοικία του Θεού είναι μεταξύ των ανθρώπων θα κατοίκηση μαζί των και αυτοί θα είναι λαός Του…
Τότε, εκείνος ο οποίος εκάθητο εις τον θρόνον είπε:
Ιδού καινά ποιώ πάντα, ιδού τα κάμνω όλα καινούργια. Και εις εμέ είπε: Γράψε το, διότι αυτοί οι λόγοι είναι αξιόπιστοι και αληθινοί.
Και προσέθεσεν:
Εξεπληρώθησαν όλα. Εγώ είμαι το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος. Εις εκείνον ο οποίος διψά, εγώ θα του δώσω δωρεάν από την πηγήν του ύδατος της ζωής. Αυτά θα κληρονομήση εκείνος ο οποίος νικά και εγώ θα του είμαι Θεός και αυτός θα μου είναι Υιός. Αλλ’ οι δειλοί, οι άπιστοι και οι βδελυροί, οι φονείς, οι πόρνοι, οι μάγοι, οι ειδωλολάτραι και όλοι οι ψεύσται θα έχουν την θέσιν τους εις την λίμνην που καίεται με φωτιά και θειάφι. Αυτός είναι ο δεύτερος θάνατος.
Κατόπιν, ήλθε ένας από τους αγγέλους… Και μου ωμίλησε και είπε:
Έλα να σου δείξω την νύμφην, την γυναίκα του Αρνιού.
Και με έφερεν εν εκστάσει εις ένα μεγάλον, υψηλόν βουνόν, και μου έδειξε την πόλιν την Αγίαν Ιερουσαλήμ να καταβαίνη από τον ουρανόν από τον Θεόν, έχουσα την δόξαν του Θεού» (Αποκ. 20,11-21. 11).
«Ναόν δεν είδον εις την πόλιν, διότι ναός της είναι ο Κύριος ο Θεός, ο Παντοκράτωρ και το Αρνίον. Και η πόλις δεν έχει ανάγκην από τον ήλιον, ούτε από την σελήνην δια να την φωτίζουν, διότι η δόξα του Θεού είναι το φως της και το λυχνάρι της είναι το Αρνίον…
Και θα φέρουν εις αυτήν την δόξαν και την τιμήν των εθνών αλλά δεν θα εισέλθη εις αυτήν τίποτε το μολυσμένον, ούτε κανείς ο οποίος κάμνει βδελυκτά πράγματα και ψευδή, παρά μόνον οι γραμμένοι εις το βιβλίον της ζωής του Αρνίου» (Αποκ. 21,22-27).
«… Δεν θα υπάρχη πλέον εκεί κανένα ανάθεμα. Ο θρόνος του Θεού και του Αρνίου θα είναι εκεί, και οι δούλοι του θα τον λατρεύουν. Θα ιδούν το πρόσωπον Του και το όνομα Του θα είναι εις τα μέτωπα των. Νυξ δεν θα υπάρχη πλέον, και δεν θα υπάρχη ανάγκη από λυχνάρι και φως ηλίου, διότι ο Κύριος θα τους φωτίζη και θα βασιλεύσουν εις τους αιώνας των αιώνων… » (Αποκ. 22,1-5. Παράβαλλε Και Ησαΐας 60,1-22).
12. Δει γαρ το φθαρτών ενδύσασθαι αφθαρσίαν
Η ανάστασις, την οποίαν περιγράφει η Αγία Γραφή, δεν είναι μόνον ανάστασις ψυχών, αλλά και σωμάτων. Το θνητόν μας σώμα θα ενδυθή αφθαρσίαν και τοιουτοτρόπως θα εκπληρωθή ο προφητικός λόγος, ότι δηλαδή κατεβροχθίσθη ο θάνατος και ενικήθη (Ησαΐας 25,8. Ως. 13,14. Αποκ. 20,14):
«Σπείρεται φθαρτόν, ανασταίνεται άφθαρτον. Σπείρεται άδοξον, ανασταίνεται ένδοξον, σπείρεται εις κατάστασιν αδυναμίας, ανασταίνεται εις κατάστασιν δυνάμεως, σπείρεται σώμα φυσικόν, ανασταίνεται σώμα πνευματικόν. Υπάρχει σώμα φυσικόν (ψυχικόν), υπάρχει και σώμα πνευματικόν. Ούτω είναι και γραμμένον:
Έγινεν ο πρώτος άνθρωπος Αδάμ, ον ζωντανόν (εις ψυχήν ζώσαν)· ο τελευταίος Αδάμ πνεύμα το οποίον δίδει ζωήν (ζωοποιούν). Δεν είναι, όμως, πρώτον το πνευματικόν αλλά το φυσικόν (ψυχικόν), έπειτα το πνευματικόν. Ο πρώτος άνθρωπος επλάσθη από την γην, γήινος, ο δεύτερος άνθρωπος, δηλαδή, ο Κύριος, είναι από τον ουρανόν.
Όπως ήτο εκείνος ο γήινος άνθρωπος, τέτοιοι είναι οι γήινοι, και όπως είναι ο επουράνιος, τέτοιοι είναι οι επουράνιοι, και όπως εφορέσαμεν την εικόνα του γήινου, θα φορέσωμεν και την εικόνα του επουρανίου.
Σας λέγω τούτο αδελφοί: Ότι σαρξ και αίμα δεν ημπορούν να κληρονομήσουν την Βασιλείαν του Θεού, ούτε η φθορά κληρονομεί την αφθαρσίαν. Ιδού, σάς λέγω ένα μυστήριον: Δεν θα αποθάνωμεν όλοι, αλλά όλοι θα μεταβληθώμεν εις μίαν στιγμήν, εις μίαν ματιάν κατά την τελευταίαν σάλπιγγα. Διότι θα σαλπίση η σάλπιγξ και οι νεκροί θα αναστηθούν χωρίς να υπόκεινται πλέον εις φθοράν (άφθαρτοι) και ημείς θα μεταβληθώμεν. Διότι πρέπει αυτό το οποίον είναι φθαρτόν να ενδυθή την αφθαρσίαν και αυτό το οποίον είναι θνητόν να ενδυθή την αθανασίαν. Και όταν αυτό το οποίον είναι φθαρτόν ενδυθή την αφθαρσίαν και αυτό το οποίον είναι θνητόν ενδυθή την αθανασίαν, τότε θα εκπληρωθή ο λόγος ο οποίος είναι γραμμένος: Κατεβροχθίσθη ο θάνατος και ενικήθη…
Ώστε, αδελφοί μου αγαπητοί, γίνεσθε σταθεροί, αμετακίνητοι, εργαζόμενοι όλο και περισσότερον εις το έργον του Κυρίου, πάντοτε, αφού γνωρίζετε ότι ο κόπος σας εν Κυρίω δεν είναι μάταιος» (Α’ Κορινθίους 15,42-58. Παράβαλλε Και Ρωμαίους 6,3-14).
Ο Προφήτης Ιεζεκιήλ βλέπει να πραγματοποιήται η ανάστασις αυτή των σωμάτων και η κατατρόπωσις του βασιλείου του θανάτου:
«Χείρ Κυρίου», οδηγεί τον Προφήτην εις μίαν πεδιάδα, η οποία ήτο γεμάτη από ανθρώπινα οστά. Τότε ο Κύριος τον ερωτά:
« Υιέ ανθρώπου, δύνανται να ζήσουν αυτά τα οστά; Ο Προφήτης απαντά: Κύριε, συ γνωρίζεις τούτο. Τότε ο Κύριος του λέγει: Προφήτευσε δια τα οστά αυτά και λέγε τους: Τα οστά τα ξηρά, ακούσατε λόγον Κυρίου. Τάδε λέγει Κύριος εις αυτά τα οστά· ιδού θα σας φέρω πνεύμα ζωής
θα σας δώσω νεύρα, θα σας καλύψω με σάρκας, θα απλώσω επάνω σας δέρμα, θα σας δώσω το Πνεύμα μου, θα ζήσετε, και θα γνωρίσετε ότι εγώ είμαι ο Κύριος. … Και ιδού έγινε σεισμός, και συναρμολόγησε τα οστά εις την θέσιν των και είδον να φυτρώνουν νεύρα και σάρκες, είδον να απλώνεται δέρμα και αναπνοή δεν υπήρχεν εις αυτά.
… Και εισήλθεν εις αυτούς το πνεύμα, έζησαν και εστάθησαν εις τους πόδας των, συναγωγή πολλών σφόδρα, λαός πάρα πολύς. Και ωμίλησεν εις εμέ Κύριος λέγων:
… Ιδού εγώ θα ανοίξω τους τάφους σας, θα σάς βγάλω από τα μνήματα σας’ θα σάς επαναφέρω εις την γην Ισραήλ και θα γνωρίσετε ότι εγώ ειμί Κύριος εν τω ανοίξαί με τους τάφους υμών, όταν ανοίξω τους τάφους σας δια να βγάλω εκ των τάφων τον λαόν μου. Λελάληκα και ποιήσω, λέγει Κύριος» (Ιεζεκ. 37,1-14).
Εις την Αγίαν Γραφήν δεν καθορίζεται ωρισμένος αριθμός ανθρώπων, οι οποίοι θα εισέλθουν εις την Βασιλείαν των ουρανών, όπως υποστηρίζουν διαστρεβλωταί της αληθείας. Η επιθυμία του Κυρίου είναι σαφής:
«Ανάγκασε τους να μπουν, να μπουν δια να γεμίση το σπίτι μου!» (Λουκάς 14,23).
Όταν η Αποκάλυψις του Ιωάννου αναφέρει ότι ο αριθμός των εσφραγισμένων είναι δώδεκα χιλιάδες από κάθε μίαν από τας δώδεκα φυλάς του Ισραήλ (συνολικώς 144. 000, ιδέ Αποκ. 7,4-8), δεν είναι δυνατόν να εκλάβωμεν κατά γράμμα τον αριθμόν αυτόν. Τούτο, διότι εις τον λόγον του Θεού δεν γίνεται καμία διάκρισις μεταξύ Ιουδαίων και Εθνικών.
Αντιθέτως, η Αγία Γραφή υπογραμμίζει ότι «δεν υπάρχει Ιουδαίος ούτε Έλλην… Διότι όλοι σεις είσθε ένας άνθρωπος εν Χριστώ Ιησού» (Γαλ. 3,28). «Εις όσους, όμως, τον εδέχθησαν, έδωκεν εξουσίαν να γίνουν παιδιά του Θεού, εις εκείνους, δηλαδή, οι οποίοι πιστεύουν εις το όνομα Του, οι οποίοι ούτε από αίματα ούτε από το θέλημα σαρκός ούτε από το θέλημα ανδρός αλλ’ από τον Θεόν εγεννήθησαν» (Ιωάννης 1,12-13).
Εις την Βασιλείαν των ουρανών δεν εισέρχεται κανείς με βάσιν την σαρκικήν καταγωγήν του αλλά με βάσιν την πνευματικήν του αναγέννησιν (από τον Θεόν εγεννήθησαν). Δεν εισέρχεται εκείνος ο οποίος λέγει «Κύριε, Κύριε, αλλά εκείνος ο οποίος πράττει το θέλημα του Πατρός μου του επουρανίου» (Ματθαίος 7,21).
Το νόημα, συνεπώς, του χωρίου της αποκαλύψεως είναι συμβολικόν. Ο αριθμός δώδεκα (πολύ περισσότερον ο αριθμός 12 x 12 χ 1000 = 144. 000) σημαίνει την πληρότητα. Ότι εκείνοι οι οποίοι θα σωθούν είναι πλήθος αμέτρητον και ότι κατάγονται από όλας τας φυλάς και από όλα τα έθνη του κόσμου.
Αυτό το αμέτρητον πλήθος είναι εκείνοι, οι οποίοι έπραξαν τα «καλά έργα», ώστε να συμπεριληφθή το όνομα των εις το «βιβλίον της ζωής» (Αποκ. 20,12-15. Δαν. 7,10).
Τα καλά αυτά έργα δεν είναι η αναγγελία «των αγαθών νέων μιας εγκαθιδρυμένης Βασιλείας», όπως υποστηρίζουν άνθρωποι της πλάνης, αλλά η «πίστις δι’ αγάπης ενεργούμενη» (Γαλ. 5,6. Ιάκωβος 2,14-26), η ζώσα πίστις, η οποία οφείλει να εκφράζεται δια των έργων της αγάπης και της φιλανθρωπίας όχι μόνον προς τους αδελφούς, αλλά προς οιονδήποτε έχοντα ανάγκην (Λουκάς 10,25-37. Ματθαίος 25,34-40), ακόμη και εάν ο άνθρωπος αυτός είναι εχθρός μας (Α’ Βασιλ. 24,20. Ιώβ 31,29. Παροιμίες 24,17. 25,21. Ρωμαίους 12,20-21. Ματθαίος 5,44-48. 23,23. Λουκάς 6,27-36).
Ο αριθμός, λοιπόν, των μελών της Βασιλείας του Θεού δεν είναι προκαθωρισμένος, ούτε περιωρισμένος. Ο κάθε Χριστιανός έχει την ουράνιον αυτήν ελπίδα και ουδείς έχει το δικαίωμα να του αμφισβήτηση την ελπίδα αυτήν (Κολοσσαείς 2,18-19).
Πράγματι: Ο Χριστός εξαπέστειλε τους μαθητάς του εις όλα τα έθνη με σκοπόν να κηρύξουν εις όλους το ευαγγέλιον και να βαπτίσουν όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους, οι οποίοι θα πιστεύσουν, αφού τους διδάξουν ότι πρέπει να τηρούν εις την ζωήν των τας εντολάς του Κυρίου (Ματθαίος 28,19-20. Παράβαλλε Α’ Τιμ. 2,4).
Ο προφήτης Ιερεμίας αναφέρει, ότι ο Θεός θα συνάξη και πάλιν «το υπόλοιπον των προβάτων» εις εν και το υπόλοιπον αυτό θα πληθυνθή: «Και αυξηθήσονται και πληθυνθήσονται» (Ιερεμίας 23,3).
Η προφητεία του Ιερεμίου πραγματοποιείται με το γεγονός της σαρκώσεως και της αναστάσεως του Κυρίου και την συναγωγήν «εν Χριστώ» των διεσκορπισμένων τέκνων του Θεού (Ιωάννης 11,52. 17,20-26).
«Έχω και άλλα πρόβατα», διεκήρυξεν ο ίδιος ο Κύριος, «τα οποία δεν είναι από αυτήν την μάνδραν», τα οποία, δηλαδή, δεν είναι Ισραηλίται, αλλά εθνικοί. «Πρέπει να φέρω και εκείνα και θα ακούσουν την φωνήν μου και θα γίνη ένα ποίμνιον, ένας ποιμήν» (Ιωάννης 10,16. Παράβαλλε Ιεζ. 34,23. 37,24).
Ένα ποίμνιον ηνωμένον πλησίον του θρόνου του Θεού, όχι δύο, το ένα, δήθεν, εις την γην και το άλλο εις τον ουρανόν, όπως υποστηρίζουν άνθρωποι της πλάνης. Και το ένα αυτό ποίμνιον θα αποτελήται από αμέτρητον πλήθος, όχι από προκαθωρισμένον αριθμόν:
«Εκοίταξα», αναφέρει η αποκάλυψις του Ιωάννου, «και ιδού, λαός πολύς τον οποίον κανείς δεν ημπορούσε να μέτρηση, από κάθε έθνος, από όλας τας φυλάς και λαούς και γλώσσας, εστέκοντο εις τον θρόνον και εμπρός εις το Αρνίον» (Αποκ. 7,9). Όλον αυτό το αμέτρητον πλήθος, το οποίον είδεν ο Ιωάννης, δεν ευρίσκετο εις την γην αλλά εις τον ουρανόν εστέκετο ενώπιον του θρόνου του Θεού και «εμπρός εις το Αρνίον». Είναι τα τέκνα της Βασιλείας του Θεού.
Ο Προφήτης Μαλαχίας αναφέρει ότι η ημέρα του Κυρίου θα είναι «ωσάν καιόμενος κλίβανος και θα κατακαύση· και όλοι οι αλλοεθνείς και όσοι εργάζονται την ανομίαν θα είναι ωσάν την καλαμιάν και η ημέρα η ερχόμενη θα τους κατακαύση, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ… » (Μαλαχίας 4,1).
Αυτή η τιμωρία δεν σημαίνει, καθώς ανεφέρθη, εξαφάνισιν και τελείαν καταστροφήν, αλλά αιωνίαν κόλασιν (Αποκ. 14,10-11. 20,10. Ματθαίος 8,12. Μάρκος 9,43).
Εις τι συνίσταται η κόλασις αυτή;
Η Αγία Γραφή διδάσκει, ότι η αμαρτία είναι το «κεντρί του θανάτου» (Α’ Κορινθίους 15,56) και «όταν ωριμάση γεννά τον θάνατον» (Ιάκωβος 1,15. Παράβαλλε Λουκάς 15,24. 32), δηλαδή τον χωρισμόν του ανθρώπου από την ζωήν, που είναι ο Χριστός (Ιωάννης 1,4. 11,25).
Όπως ο άνθρωπος, όταν αμαρτάνη εις την ζωήν αυτήν, απομακρύνεται από την κοινωνίαν του Θεού, τοιουτοτρόπως και μετά τον θάνατον μένει χωρισμένος από τον Θεόν και δεν ημπορεί να βλέπη το πρόσωπον του Θεού και να χαίρεται.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας λέγουν ότι ο άνθρωπος του κακούδεν ημπορεί ούτε και το πρόσωπον του αδελφού του να ίδη· ότι ζη εντόνως το συναίσθημα της μοναξιάς, το οποίον είναι δι’ αυτόν ανέκφραστος κόλασις.
Χαρακτηριστικόν είναι δια το θέμα αυτό ένα περιστατικόν, το οποίον διηγείται το «Γεροντικόν» από την ζωήν του Αββά Μακαρίου.
«Είπεν ο Αββάς Μακάριος: Όταν κάποτε περιπατούσα εις την έρημον εύρον ριγμένον εις το έδαφος το κρανίον ενός νεκρού. Το μετεκίνησα ολίγον με την ράβδον και το κρανίον μου ωμίλησε.
Τότε του λέγω:
Ποιος είσαι συ;
Το κρανίον μου αποκρίθηκε:
Εγώ ήμουν ιερεύς των ειδώλων και των Ελλήνων, που έμεναν εις τον τόπον αυτόν. Συ δε είσαι ο Μακάριος ο Πνευματοφόρος. Την ώραν που σπλαχνίζεσαι εκείνους οι οποίοι ευρίσκονται εις την κόλασιν και προσεύχεσαι δι’ αυτούς, ανακουφίζονται ολίγον.
Ο γέρων του λέγει τότε:
Ποία είναι η ανακούφισις και ποία είναι η κόλασις; Και το κρανίον του λέγει:
Όσον απέχει ο ουρανός από την γην, τόσον είναι και το πυρ που είναι κάτω από μας, οι οποίοι ευρισκόμεθα μέσα εις το πυρ από τα πόδια έως το κεφάλι. Και δεν ημπορεί κανείς να δη κάποιον πρόσωπον προς πρόσωπον, αλλά η πλάτη του καθενός είναι κολλημένη εις την πλάτην του άλλου. Όταν, λοιπόν, εύχεσαι δια ημάς, βλέπει κανείς ολίγον το πρόσωπον του άλλου. Αυτή είναι η ανακούφισις.
Τότε έκλαυσεν ο γέρων και είπε:
Αλίμονον εις την ημέραν κατά την οποίαν εγεννήθη ο άνθρωπος.
Τότε λέγει εις το κρανίον:
Υπάρχει και άλλο χειρότερον βασανιστήριο; Και το κρανίον του απαντά:
Μεγαλύτερα βάσανος είναι κάτω από ημάς. Ο γέρων του λέγει:
Και ποίοι ευρίσκονται εκεί; Το κρανίον απαντά:
Ημείς οι οποίοι δεν εγνωρίσαμεν τον Θεόν, ελεούμεθα έστω και ολίγον. Εκείνοι, όμως, οι οποίοι εγνώρισαν τον Θεόν και τον αρνήθησαν και δεν έκαμαν το θέλημα Του, αυτοί ευρίσκονται κάτω από ημάς (Παράβαλλε Ματθαίος 11,22-24. Β΄ Πέτρου 2,21).
Τότε πήρε ο γέρων το κρανίον και το έθαψε».
Η απλή αυτή διήγησις του «Γεροντικού» φανερώνει όλην την φρίκην, την οποίαν θα ζήσουν οι άδικοι και κακοί άνθρωποι, εκείνοι οι οποίοι δεν έμειναν πιστοί εις την αγάπην και εις την κοινωνίαν με τον Θεόν και με τους αδελφούς, αλλά ηδίκησαν και επρόδωσαν την αγάπην αυτήν. Αυτοί οι άνθρωποι, επειδή δεν θα ζήσουν εις κοινωνίαν με τον Τριαδικόν Θεόν, δεν θα ημπορούν να βλέπουν ούτε και το πρόσωπον των άλλων ανθρώπων. Θα στερηθούν, δηλαδή, εκείνο το οποίον οι ίδιοι απέρριψαν εις την ζωήν των: την αληθινήν κοινωνίαν με τον Θεόν και με τους αδελφούς και την άρρητον και ανέκφραστον χαράν, η οποία είναι ο καρπός της κοινωνίας αυτής (Παράβαλλε Αποκ. 21,7-8. 22,4. 14-15).
Εκφράζει ακόμη η διήγησις την δύναμιν της προσευχής της Εκκλησίας και των Αγίων ανθρώπων υπέρ των κοιμηθέντων. Η προσευχή αυτή προσφέρει μίαν ανακούφισιν και εις αυτούς ακόμη τους ειδωλολάτρας
την φοβεράν αλήθειαν της καταδίκης των ασεβών ανθρώπων υπενθυμίζει η Εκκλησία μας, ιδιαιτέρως κατά την Κυριακήν της αποκρέω, ότε τελείται η ανάμνησις της δευτέρας παρουσίας του Κυρίου:
«Ω, ποία ώρα τότε και ημέρα φοβερά, όταν καθίση ο κριτής επί θρόνου φοβερού! Βίβλοι ανοίγονται, και πράξεις ελέγχονται, και τα κρυπτά του σκότους δημοσιεύονται άγγελοι περιτρέχουσιν επισυνάγοντες πάντα τα έθνη. Δεύτε ακούσατε, βασιλείς και άρχοντες, δούλοι και ελεύθεροι, αμαρτωλοί και δίκαιοι, πλούσιοι και πένητες, ότι έρχεται Κριτής ο μέλλων κρίναι πάσαν την Oικουμένην. Και τις υποστήσεται από προσώπου αυτού, όταν άγγελοι παρίστανται ελέγχοντες τας πράξεις, τας διανοίας, τας ενθυμήσεις, τα εν νυκτί και εν ημέρα;
Ω, ποία ώρα τότε! Αλλά προ του φθάσαι το τέλος, σπούδασον κράζουσα ψυχή. Ο Θεός, επίστρεψον, σώσόν με ως μόνος εύσπλαγχνος».
«Ψυχή μου, ψυχή μου, ανάστα, τι καθεύδεις; Το τέλος εγγίζει, και μέλλεις θορυβείσθαι
ανάνηψον ουν, ίνα φείσηταί σου Χριστός ο Θεός, ο πανταχού παρών, και τα πάντα πληρών»
(Κοντάκιο της Πέμπτης του Μεγάλου Κανόνος).
http://www.oodegr.com/oode/biblia/alavizop_dogma_1/26.htm#11.