Ἡ ἀφαίρεση τοῦ Filioque

προϋπόθεση τῶν διαλόγων

Ὁ τόσο ὑβριζόμενος μέχρι σήμερα ἀπό τούς Παπικούς Ἅγιος Γρηγόριος, μᾶς διδάσκει ὅτι, γιά νά γίνει διάλογος μέ τούς Λατίνους (Παπικούς), θά πρέπει πρῶτα αὐτοί νά ἀφαιρέσουν τήν προσθήκη πού ἔχουν κάνει στό σύμβολο τῆς Πίστεως, δηλ. τό Filioque. «Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς», παρατηρεῖ ὁ Πρωτοπρεσβ. π. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος, «ἀναφερόμενος στήν βλάσφημη διδασκαλία τοῦ Παπισμοῦ περί τῆς καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ Filioque, λέει: «Δικαιότατο βεβαίως θά ἦταν νά μήν σᾶς ἀξιώσουμε οὔτε συζητήσεως, ἄν δέν σταματήσετε νά προσθέτετε στό ἱερό σύμβολο. Ὅταν ἡ προσθήκη σας ἀφαιρεθεῖ πρῶτα ἀπό ’σᾶς, ἔπειτα νά συζητήσουμε, ἐάν τό Ἅγιον Πνεῦμα προέρχεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἤ ὄχι καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ, καί νά ἐπικυρώσουμε ὅ,τι φανεῖ ὅτι συμφωνεῖ μέ τήν γνώμη τῶν θεοφόρων πατέρων»¹. Ποτέ, λοιπόν, δέν θά σᾶς δεχθοῦμε σέ κοινωνία τούς λατίνους, τούς παπικούς, μέχρις ὅτου σταματήσετε νά λέτε ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορεύεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ. Μέχρις ὅτου ἐξακολουθεῖτε νά ἔχετε τό Filioque, νά λέτε δηλ. ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορεύεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ, καί νά ἔχετε ἀλλοιώσει τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ καί τῶν ἁγίων καί Οἰκουμενικῶν Συνόδων, δέν θά σᾶς δεχθοῦμε σέ ἐκκλησιαστική κοινωνία.

Κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, λοιπόν, προϋπόθεση τοῦ διαλόγου μέ τούς λατίνους εἶναι ἡ ἀφαίρεση ἐκ μέρους τους τῆς παράνομης προσθήκης τοῦ Filioque ἀπό τό Σύμβολο τῆς Πίστεως. Σέ ἄλλο σημεῖο ξεκαθαρίζει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὅτι πίσω ἀπό τήν προσθήκη Filioque, κρύβεται μία καινή² ἐκκλησιολογική ἀρχή, δηλ. «ἡ περιωπή (προβολή) τοῦ Πάπα»³, δηλ. τό ἑωσφορικό πρωτεῖο καί τό ἀλάθητο, τό νά νομοθετεῖ αὐτός μόνος, σάν ἄλλος θεός ἐπί γῆς, ὅ,τι αὐτός κρίνει σωστό, διαστρεβλώνοντας, διαστρέφοντας, παραμελώντας καί περιθωριοποιώντας ἀκόμη καί τά ἴδια τά λόγια του Χριστοῦ»⁴.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο:Ἐν Χριστῷ ἀγάπη ἤ Μεταπατερική θεολογία (Ἀρχ. Σάββα Ἁγιορείτου) – Νέο βιβλίο