ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΜΒ΄ Δέν πρέπει νά ἐπιθυμοῦμε πολλά γιά νά ἐλευθερωθοῦμε ἀπό τά βάσανα πού ὑποφέρουμε μέ ὑπομονή. Καί πῶς πρέπει νά κυβερνοῦμε ὅλες μας τίς ἐπιθυμίες, γιά νά εἴμαστε ἐνάρετοι.
Όταν βρίσκεσαι σε κάποια δοκιμασία και την υποφέρης ευχάριστα, πρόσεχε καλά να μη νικηθής ποτέ από τον διάβολο ή από την αγάπη του εαυτού σου και επιθυμήσης να ελευθερωθής από αυτό. Γιατί από αυτό θα πάθης δυό μεγάλες ζημίες· η μία είναι, ότι αν και αυτή η επιθυμία προς το παρόν δεν θα σου στερήση την αρετή της υπομονής, όμως σιγά σιγά θα σε φέρη στην κατάστασι της ανυπομονησίας· η άλλη είναι το ότι η υπομονή σου θα γίνη ελλιπής, αφού θα χάσης τους μισθούς και τις αμοιβές τους οποίους δίνει ο Θεός, μόνον το διάστημα εκείνο το χρονικό, κατά το οποίο εσύ υποφέρεις. Διότι, αν δεν επιθυμούσες εσύ την ελευθερία, αλλά σε όλες τις δοκιμασίες αφιέρωνες τον εαυτό σου στην θεϊκή αγαθότητα, αν και η δοκιμασία εκείνη που υπέφερες έμπρακτα, μπορεί να διαρκούσε μία ώρα ή και λιγότερο, παρ όλα αυτά ο Θεός μπορούσε να την θεωρήση ως μία θεραπεία που διήρκεσε πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.Γι αυτό σε όλα τα πράγματα πρέπει να κρατάς τις επιθυμίες σου μακριά από το δικό σου θέλημα, και να τις αντικρύζης απλά όλες και καθαρά με μόνο τον αληθινό τους σκοπό, που είναι το θέλημα του Θεού. Έτσι με τον τρόπο αυτόν και αυτές θα είναι δίκαιες και ορθές, και εσύ σε κάθε αντίθετο συμβάν θα είσαι αναπαυμένος και θα μένης ήσυχος. Διότι, επειδή τίποτε δεν μπορεί να συμβή χωρίς το θέλημα του Θεού, και συ δεν θέλεις τίποτε άλλο, παρά το θέλημα του Θεού, είναι φανερό ότι θα φθάσης στο σημείο να θέλης και να έχης όλη σου την επιθυμία, όπου κι αν συμβή σε κάθε καιρό.
Αυτό όμως που λέμε, ό,τι θέλει ο Θεός, δεν εννοείται για τις αμαρτίες τις δικές σου ή των άλλων, επειδή ο Θεός δεν τις θέλει, ούτε σύμφωνα με το προηγούμενό του θέλημα, ούτε με το επόμενο, όπως θεολογεί ο θείος Δαμασκηνός (81), αλλά εννοείται για κάθε παιδεία και τιμωρία που προέρχεται από τις αμαρτίες μας ή από κάτι άλλο. Αυτή η δοκιμασία και η θλίψις, με το να ονομάζεται σταυρός, είναι τόσο αγαπητή στον Θεό, ώστε με αυτήν ευεργετεί μερικές φορές και αυτούς τους δικούς του και τους αγαπημένους του φίλους. Εκπληρώνεται ακόμη με αυτή το επόμενό του θέλημα, το οποίο είναι πάντοτε δίκαιο και ωφέλιμο για μας, κατά τον άγιο Δαμασκηνό (βλέπε και στο λθ΄ κεφάλαιο).
Εκείνο πάλι που λέω εδώ, να υπομένης δηλαδή κάθε θλίψι και δοκιμασία, εννόησέ το για εκείνο που παραμένει σε μας και είναι αρεστό στον Θεό να το υποφέρουμε· δηλαδή αφού πρώτα χρησιμοποιήσουμε εκείνα τα μέσα που επιτρέπονται για να ελευθερωθούμε από αυτό, (όπως είναι η προσευχή και το να μη δίνουμε εμείς αιτία, το να μην μπούμε σε πειρασμό και άλλα παρόμοια)· όμως και αυτά τα μέσα πρέπει να τα χρησιμοποιούμε όπως θέλει και όπως προστάσσει ο Θεός, που τα ώρισε για την υπηρεσία μας· δηλαδή, διότι αυτός θέλει έτσι να τα χρησιμοποιούμε και όχι σύμφωνα με την δική μας προσπάθεια και το δικό μας θέλημα, ούτε επειδή επιθυμούμε περισσότερο να ελευθερωθούμε από εκείνες τις ενοχλητικές καταστάσεις και δοκιμασίες, αλλά να τα χρησιμοποιούμε για υπηρεσία και ευαρέστησι του Θεού.
81. Βιβλ. Α΄ της Ορθοδόξου Πίστεως κεφ. με΄. Σύμφωνα με τους θεολόγους υπάρχουν δυό θελήματα του Θεού· προηγούμενο και επόμενο. Και σύμφωνα με το προηγούμενο θέλημα, το οποίο λέγεται και ευδοκία και προέχεται από τον Θεό, κατά τον ιερό Δαμασκηνό, επιθυμεί ο Θεός όχι μόνον όλα τα καλά και την σωτηρία των ανθρώπων, αλλά και τις αμοιβές των καλών, τόσο των προσκαίρων όσο και των αιωνίων. Κατά δε το επόμενον θέλημα, που λέγεται και παραχώρησις, και προέρχεται από την δική μας αιτία, θέλει ο Θεός τις τιμωρίες όλων των κακιών, τόσο των προσκαίρων όσο και των αιωνίων. Και αυτή η αιώνια κόλασις, σύμφωνα με τον άγιο Μάρκο Εφέσου, συμφέρει στους κολαζομένους και ωφέλιμη είναι, διότι είναι εκκοπή του κακού και εκπλήρωσις της θείας δικαιοσύνης. Τα δε αληθινά κακά, δηλαδή τις αμαρτίες, δεν τις θέλει ο Θεός ούτε κατά το προηγούμενο θέλημα, ούτε κατά το επόμενο, διότι αυτές είναι γέννημα μόνον της κακής προαιρέσεως των λογικών κτισμάτων.
αναδημοσίευση από: http://www.phys.uoa.gr/~nektar/
http://www.oodegr.com