Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας έχουν πρόσβαση σε έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών σχετικά με τις μετακινήσεις και γενικά την καθημερινότητα των πελατών τους. Τις πληροφορίες αυτές, όμως, μέχρι σήμερα τις έχουν εκμεταλλευτεί ελάχιστα.

Αυτές οι πληροφορίες είναι έτοιμες να «απελευθερωθούν» για εμπορική χρήση. Σε μία προσπάθεια να αυξήσουν τις πηγές εσόδων τους, ένας αριθμός εταιρειών πλέον συλλέγει, αρχειοθετεί και αναλύει τα στοιχεία των συνδρομητών.

Η αξιοποίηση αυτών των πληροφοριών μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη (και φυσικά, κέρδη…). Οι πόλεις μπορούν να σχεδιάσουν καλύτερα οδικά δίκτυα, οι επιχειρήσεις μπορούν να προσεγγίσουν περισσότερους πιθανούς πελάτες και οι υγειονομικές αρχές μπορούν να ελέγξουν την εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών. Ομως, ακόμα και εάν οι πληροφορίες αυτές χρησιμοποιηθούν με ιδιαίτερη προσοχή για τη διατήρηση της ανωνυμίας των πελατών, τα προσωπικά δεδομένα τους εκτίθενται σε νέους κινδύνους.

Η Verizon, ο μεγαλύτερος πάροχος κινητής τηλεφωνίας στις ΗΠΑ με πάνω από 98 εκατ. συνδρομητές, έχει ανοίξει το δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση. Στα τέλη του 2011, η εταιρεία άλλαξε την πολιτική της, επιτρέποντας τη μεταφορά ανώνυμων πληροφοριών σχετικά με τους πελάτες της σε τρίτα πρόσωπα. Αυτή η κίνηση οδήγησε στη δημιουργία του θυγατρικού προγράμματος Precision Market Insights τον περασμένο Οκτώβριο. Το πρόγραμμα, που βρίσκεται ακόμα σε πρώιμη φάση, κάνει κάτι που ήδη συμβαίνει στο Διαδίκτυο, όπου οι επισκέψεις στις ιστοσελίδες καταγράφονται και συλλέγονται στοιχεία σχετικά με την προέλευση και τις κινήσεις των επισκεπτών.

Αντίστοιχα, η Verizon ετοιμάζεται να πωλήσει διάφορες πληροφορίες που συλλέγει από τους πελάτες της: για παράδειγμα, πόσοι παρακολούθησαν μία εκδήλωση, πώς πήγαν εκεί και ποιες εφαρμογές χρησιμοποίησαν στο κινητό τους όταν πήγαν εκεί. Σε μία πρόσφατη μελέτη, λέει η εκπρόσωπος του προγράμματος, Ντέμπρα Λούις, η Verizon βρήκε πως οι οπαδοί από τη Βαλτιμόρη ξεπέρασαν τους οπαδούς από το Σαν Φρανσίσκο κατά τρεις προς έναν στο στάδιο του τελικού του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου στις ΗΠΑ. Αυτή η πληροφορία θα ήταν ακριβή ή δύσκολο να βρεθεί με άλλους τρόπους, όπως για παράδειγμα μέσω δειγματοληπτικών ερωτήσεων.

Αλλες εταιρείες από το χώρο των τηλεπικοινωνιών εξετάζουν αντίστοιχες ιδέες. Στην Ευρώπη, για παράδειγμα, η ισπανική Telefonica ξεκίνησε ένα παρόμοιο πρόγραμμα τον περασμένο Οκτώβριο. Ενα αντίστοιχο πρόγραμμα ετοιμάζει και η γαλλική Orange. «Δεν αποτελεί ακόμα σημαντικό κομμάτι του επιχειρηματικού κύκλου των εταιρειών αυτών, όμως θα μπορούσε να γίνει», λέει ο Βίνσεντ Μπλοντέλ, ένας μαθηματικός που αυτή τη στιγμή αναλύει, για λογαριασμό της Orange, δύο δισεκατομμύρια ανώνυμα αρχεία επικοινωνίας μεταξύ πέντε εκατομμυρίων συνδρομητών.

Οι ανησυχίες σχετικά με τη διάθεση τέτοιων δεδομένων, λέει ο Μπλοντέλ, δεν επικεντρώνονται στη διαρροή ευαίσθητων προσωπικών πληροφοριών, αλλά στο γεγονός πως τα δεδομένα μπορεί να διασταυρωθούν με άλλες πηγές πληροφοριών, αποκαλύπτοντας έτσι λεπτομέρειες για συγκεκριμένα άτομα ή ομάδες ατόμων.

Ανάλυση δεδομένων

Ηδη, νέες εξειδικευμένες εταιρείες έχουν δημιουργηθεί, οι οποίες συγκεντρώνουν και αναλύουν τέτοια δεδομένα. Ενα παράδειγμα είναι η AirSage από την Ατλάντα της Τζόρτζια, μία εταιρεία που ιδρύθηκε το 2000 και εδώ και μία δεκαετία διαπραγματεύεται για την απόκτηση ενός αποκλειστικού δικαιώματος. Θέλει να αποκτήσει πρόσβαση στα δίκτυα των τριών μεγαλύτερων εταιρειών κινητής τηλεφωνίας των ΗΠΑ, έτσι ώστε να συλλέγει, να κρυπτογραφεί και να αναλύει ανώνυμα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο. Από τη στιγμή που η AirSage έκλεισε και τη δεύτερη μεγάλη συμφωνία πριν από ένα χρόνο (δεν αποκαλύπτει με ποιες εταιρείες συνεργάζεται…), επεξεργάζεται 15 δισ. τοποθεσίες την ημέρα και μπορεί να παρακολουθεί τις κινήσεις τού ενός τρίτου, περίπου, του πληθυσμού των ΗΠΑ, λέει η αντιπρόεδρος της εταιρείας, Αντρέα Μο.

Καθώς οι φορητές συσκευές εντοπίζονται από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας σε διάφορες τοποθεσίες, οι αλγόριθμοι της AirSage ψάχνουν για μοτίβα στις κινήσεις των χρηστών τους. Προς το παρόν, οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται για το σχεδιασμό των δρομολογίων αστικών μεταφορών και για την ενημέρωση της κίνησης στους αυτοκινητόδρομους. Αλλες εταιρείες έχουν ξεκινήσει να προσθέτουν επιπλέον σετ πληροφοριών, πέρα από αυτά των κινητών δικτύων. Ενας πελάτης της AirSage είναι η σχετικά μικρή Streetlight Date από το Σαν Φρανσίσκο, που πρόσφατα συγκέντρωσε 3 εκατ. δολάρια με την έμμεση στήριξη της Deutsche Telekom.

Η Streetlight αγοράζει δεδομένα από δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, αλλά και από συστήματα πλοήγησης GPS. Συνδυάζει αυτά τα δεδομένα και πουλάει τις αναλύσεις της σε διαφημιστικές εταιρείες. Πολλές εταιρείες παρέχουν τεράστιες βάσεις δεδομένων με δημογραφικά και συγκοινωνιολογικά στοιχεία -όμως το λογισμικό της Streetlight, με διαδραστικούς, κωδικοποιημένους χάρτες περιοχών και δρόμων, προσφέρει περισσότερες και πιο συγκεκριμένες πληροφορίες. Δίνει στοιχεία για τον κόσμο που ζει σε μία συγκεκριμένη περιοχή, για αυτούς που περνούν καθημερινά από ένα συγκεκριμένο δρόμο ή απλά επισκέπτονται για πρώτη φορά ένα μέρος, αντί να δίνει γενικές δημογραφικές πληροφορίες βασισμένες σε κάποια πρόσφατη απογραφή – οι πληροφορίες μάλιστα μπορούν να δοθούν σε ζωντανό χρόνο.

Το έργο της Streetlight δείχνει πως η χρήση τέτοιων πληροφοριών μπορεί να βελτιώσει το σχεδιασμό πόλεων. Ενας από τους πρώτους πελάτες της εταιρείας είναι η Oakland Business Development Corporation, η οποία προσπαθεί να προσελκύσει επενδύσεις σε μία πόλη περισσότερο γνωστή για το έγκλημα και τη φτώχεια, λέει η Λόρα Σούελ, ιδρύτρια και επικεφαλής της Streetlight. Τα στοιχεία της Streetlight δείχνουν τις ώρες και τον τρόπο που μεγάλες ομάδες πλουσιότερων ανθρώπων περνούν από το Οκλαντ, καθώς μετακινούνται από τα γύρω προάστια προς το Σαν Φρανσίσκο, ενώ δείχνουν επίσης πως όλο και περισσότεροι νέοι επισκέπτονται το Οκλαντ για τη νυχτερινή του ζωή. Στόχος του ομίλου είναι να πείσει εθνικές αλυσίδες καταστημάτων να επενδύσουν στο Οκλαντ, βοηθώντας τες να επιλέξουν τις ιδανικές τοποθεσίες, για να ανοίξουν καταστήματα.

(ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ)