ΟἱἍγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες, οἱ ὁποῖοι κατάγονταν ἀπὸ διάφορους τόπους
καὶ μαρτύρησαν στὴν λίμνη τῆς Σεβαστείας, τὸ ἔτος 320 μ.Χ., εἶναι οἱ :
Ἀγγίας, Ἀγλάιος, Ἀειθαλᾶς, Ἀέτιος, Ἀθανάσιος, Ἀκάκιος, Ἀλέξανδρος,
Βιβιανός, Γάιος, Γοργόνιος, Γοργόνιος, Δομετιανὸς ἢ Δομέτιος, Δόμνος,
Ἐκδίκιος, Εὐνοϊκός, Εὐτύχιος, Ἠλιάδης ἢ Ἠλίας, Ἡράκλειος, Ἠσύχιος,
Θεόδουλος, Θεόφιλος, Ἰωάννης ἢ Κάνδιδος, Κλαύδιος, Κύριλλος, Κυρίων,
Λεόντιος, Λυσίμαχος, Μελίτων, Νικόλαος, Ξανθίας, Οὐαλέριος, Οὐάλης,
Πρίσκος, Σακερδῶν ἢ Σακεδῶν, Σεβηριανός, Σισίνιος, Σμάραγδος,
Φιλοκτήμων, Φλάβιος καὶ Χουδίων.Οἱ Ἅγιοι ἦταν στρατιῶτες ἐπὶ
αὐτοκράτορα Λικινίου (308-323 μ.Χ.) καὶ ἡγεμόνος Ἀγρικολάου. Ἐπειδὴ
ἀρνήθηκαν νὰ θυσιάσουν στὰ εἴδωλα, συνελήφθησαν καὶ ὁμολόγησαν ὅτι ἦταν
Χριστιανοί. Καὶ ἐπειδὴ δὲν πείσθηκαν νὰ ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους, τοὺς
συνέτριψαν μὲ πέτρες τὰ σώματά τους καὶ σὲ καιρὸ χειμῶνα τοὺς
καταδίκασαν νὰ στέκονται ὅλη τὴν νύχτα μέσα στὴν λίμνη ποὺ εἶχε παγώσει
ἀπὸ τὸ κρύο καὶ εἶχε κρυσταλλώσει.Ἐκεῖ, ὅταν ἕνας λιποψύχησε καὶ
ἔτρεξε πρὸς τὸ κοντινότερο λουτρὸ γιὰ νὰ ζεσταθεῖ, ὁ καπικλάριος ποὺ
τοὺς φύλαγε, ὅταν εἶδε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ νὰ κατεβαίνουν οἱ στέφανοι γιὰ
τοὺς τριάντα ἐννέα Μάρτυρες καὶ ἕνα στεφάνι νὰ περισσεύει, τὸ ὁποῖο
ἀνῆκε σὲ ἐκεῖνον ποὺ λιποψύχησε, ἀφοῦ ἀπέβαλε τὴν στολή του, ἔτρεξε πρὸς
τοὺς Ἁγίους καὶ πίστεψε στὸν Χριστό.Τὸ πρωί, ὅσους δὲν εἶχαν πεθάνει ἀκόμη, ἀφοῦ οἱ φύλακες τοὺς ὁδήγησαν
στὴν ἀκτὴ καὶ τοὺς ἔσπασαν τὰ πόδια, τοὺς ἔκαψαν καὶ ἔριξαν τὰ ἱερὰ
σκηνώματά τους στὴν λίμνη. Τὰ μαρτυρικὰ λείψανα εὑρέθησαν ἀπὸ τοὺς
Χριστιανοὺς σὲ κάποιο γκρεμό, ὅπου εἶχαν συναχθεῖ κατὰ θεία οἰκονομία
καὶ ἐνταφιάσθηκαν μὲ εὐλάβεια.Στὸν Εὐεργετινὸ ἀναφέρεται ὅτι ἐνῷ οἱ
Ἅγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες βρίσκονταν στὸ στάδιο τῆς ἀθλήσεως ἔχοντας
παραμείνει ὅλη τὴ νύχτα μέσα στὴν παγωμένη λίμνη καὶ καθὼς τοὺς ἔσερναν
στὸν αἰγιαλὸ γιὰ νὰ τοὺς συντρίψουν τὰ σκέλη, ἡ μητέρα ἐνὸς Μάρτυρος
παρέμενε ἐκεῖ πάσχουσα μὲ αὐτούς, βλέποντας τὸ παιδί της ποὺ ἦταν
νεότερο στὴν ἡλικία ἀπὸ ὅλους, μήπως καὶ λόγω τοῦ νεαροῦ τῆς ἡλικίας καὶ
τῆς ἀγάπης πρὸς τὴν ζωή, δειλιάσει καὶ βρεθεῖ ἀνάξιο τῆς τιμῆς καὶ τῆς
τάξεως τῶν στρατιωτῶν τοῦ Χριστοῦ.Στεκόταν λοιπόν, ἐκεῖ καὶ ἅπλωνε τὰ χέρια της πρὸς τὸ παιδί της
λέγοντας: «Παιδί μου γλυκύτατο, ὑπόμεινε γιὰ λίγο καὶ θὰ καταστεῖς τέκνο
τοῦ Οὐράνιου Πατέρα. Μὴν φοβηθεῖς τὶς βασάνους. Ἰδού, παρίσταται ὡς
βοηθός σου ὁ Χριστός. Τίποτε δὲν θὰ εἶναι ἀπὸ ἐδῶ καὶ πέρα πικρό, τίποτα
τὸ ἐπίπονο δὲν θὰ ἀπαντήσεις. Ὅλα ἐκεῖνα παρῆλθαν, διότι ὅλα αὐτὰ τὰ
νίκησες μὲ τὴ γενναιότητά σου. Χαρὰ μετὰ ἀπὸ αὐτά, ἄνεση, εὐφροσύνη. Ὅλα
αὐτὰ θὰ τὰ γεύεσαι, διότι θὰ εἶσαι κοντὰ στὸν Χριστὸ καὶ θὰ πρεσβεύεις
εἰς Αὐτὸν καὶ γιὰ μένα ποὺ σὲ γέννησα».Τὰ λείψανα τῶν Ἁγίων βρῆκε μὲ
θεία ὀπτασία, τὸ ἔτος 438 μ.Χ., ἡ αὐτοκράτειρα Πουλχερία κρυμμένα στὸ
ναὸ τοῦ Ἁγίου Θύρσου, πίσω ἀπὸ τὸν ἄμβωνα, στὸν τάφο τῆς διακόνισσας
Εὐσέβειας σὲ δυὸ ἀργυρὲς θῆκες, οἱ ὁποῖες κατὰ τὴν διαθήκη τῆς
Εὐσέβειας, εἶχαν ἐναποτεθεῖ στὸν τάφο της στὸ μέρος τῆς κεφαλῆς της.
Στὴν συνέχεια ἡ Πουλχερία οἰκοδόμησε ναὸ ἔξω ἀπὸ τὰ τείχη τῶν
Τρωαδησίων.Σπουδαία ἀπὸ ἱστορικῆς ἀπόψεως θεωρεῖται ἀπὸ νεότερους
ἐρευνητὲς ἡ Διαθήκη τῶν Ἁγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, ἡ ὁποία ἀποσκοπεῖ
στὸ νὰ παρεμποδίσει τὸν διασκορπισμὸ τῶν ἱερῶν λειψάνων τους μεταξὺ τῶν
Χριστιανῶν, πρᾶγμα συνηθισμένο στὴν Ἀνατολὴ κατὰ τοὺς χρόνους ἐκείνους.Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. θείας πίστεως.
Θείω
Πνεύματι, συγκροτηθέντες, δῆμος ὤφθητε, τροπαιοφόρος, Ἀθλοφόροι Χριστοῦ
Τεσσαράκοντα, διὰ πυρὸς γὰρ καὶ ὕδατος ἔνδοξοι, δοκιμασθέντες λαμπρῶς
ἐδοξάσθητε. Ἀλλ’ αἰτήσασθε, Τριάδα τὴν ὑπερούσιον, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ
μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. β’. Τὴν ὑπὲρ ἠμῶν.
Πᾶσαν
στρατιὰν τοῦ κόσμου καταλιπόντες, τῷ ἐν οὐρανοὶς Δεσπότη
προσεκολλήθητε, Ἀθλοφόροι Κυρίου Τεσσαράκοντα, διὰ πυρὸς γὰρ καὶ ὕδατος,
διελθόντες μακάριοι, ἐπαξίως ἐκομίσασθε, δόξαν ἐκ τῶν οὐρανῶν, καὶ
στεφάνων πλήθυν.
Ὁ Ἅγιος Οὐρπασιανὸς ὁ ΜάρτυραςὉ Ἅγιος Μάρτυρας Οὐρπασιανὸς ἦταν συγκλητικὸς καὶ μαρτύρησε μεταξὺ τῶν ἐτῶν 286-305 μ.Χ. ἐπὶ αὐτοκράτορα Μαξιμιανού.
Ὡς
συγκλητικὸς ἀκολούθησε τὸν βασιλέα στὴν Νικομήδεια σὰν κρυφὸς
Χριστιανός. Κάποια μέρα ὁ Μαξιμιανός, ἐπάνω στὴν μανία του κατὰ τῶν
Χριστιανῶν, κάλεσε ὅλους τοὺς ἄρχοντες καὶ συγκλητικοὺς στὰ ἀνάκτορα τῆς
Νικομήδειας καὶ τοὺς εἶπε: «Ἐὰν κάποιος ἀπὸ ἐσᾶς εἶναι Χριστιανὸς καὶ
μένει ἀμετανόητος, ἂς λύσει ἐνώπιον ὅλων τὴν ζώνη του καὶ ἂς ἀποχωρήσει
ἀπὸ τὰ ἀνάκτορα, διότι ἡ πόλη αὐτὴ ἀπὸ τούς προγόνους της διδάχθηκε νὰ
λατρεύει τοὺς θεοὺς καὶ ὄχι ἕναν Θεὸ καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένο».
Τότε ὁ
Οὐρπασιανὸς σηκώθηκε καὶ ἔριξε κατὰ πρόσωπο τοῦ βασιλέως τὴν χλαμύδα καὶ
τὴν ζώνη του λέγοντας πρὸς τὸν αὐτοκράτορα: «Λάβε τὴν ζώνη καὶ τὴν τιμὴ
καὶ τὴν δόξα. Ἐγὼ σήμερα στρατεύομαι μὲ τὸν ἐπουράνιο καὶ ἀθάνατο
Βασιλέα».
Μόλις ὁ Μαξιμιανὸς ἄκουσε αὐτὰ τὰ λόγια, ἀλλοιώθηκε στὸ
μυαλὸ καὶ ἔμεινε ἐμβρόντητος. Μόλις συνῆλθε ἀπὸ τὴν ταραχὴ καὶ τὴν
ἔκπληξη, διέταξε νὰ κρεμάσουν τὸν Μάρτυρα, νὰ τοῦ ξεσκίσουν τὶς σάρκες
καὶ νὰ τὸν κλείσουν στὴ φυλακή, μήπως καὶ ἀλλάξει. Ὅμως ὁ Ἅγιος
Οὐρπασιανὸς ἔμενε σταθερὸς στὴν πίστη του. Τότε τὸν ἔκλεισαν σὲ
σιδερένιο κλουβὶ καὶ τὸν ἔκαψαν μέσα ἐκεῖ ζωντανό. Ἀφοῦ κάηκαν οἱ σάρκες
καὶ τὰ ὀστᾶ τοῦ Ἁγίου, ὁ Μαξιμιανὸς διέταξε νὰ τὰ συλλέξουν καὶ νὰ τὰ
ρίξουν στὴν θάλασσα.
Ἔτσι μαρτύρησε ὁ Ἅγιος Οὐρπασιανὸς καὶ ἔλαβε τὸ
ἁμαράντινο στέφανο τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ ἀψηφώντας τὴν δόξα τοῦ κόσμου καὶ
τὶς βασάνους.
Ὁ Ἅγιος Καισάριος
Ὁ Ἅγιος
Καισάριος γεννήθηκε ἀπὸ τὸν Ἅγιο Γρηγόριο καὶ τὴν Ἁγία Νόννα καὶ ἦταν
ἀδελφὸς τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Σπούδασε στὴν Ἀλεξάνδρεια καὶ
στὴν συνέχεια μετέβη στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου ἄσκησε τὸ ἐπάγγελμα τοῦ
ἰατροῦ. Τόση ἦταν ἡ φήμη του, ὥστε προσλήφθηκε ὡς ἰατρὸς τῶν ἀνακτόρων.
Ὁ ἀδελφός του Ἅγιος Γρηγόριος, μετὰ τὸ πέρας τῶν σπουδῶν του στὴν
Ἀθῆνα, ᾖλθε μεταξὺ τῶν ἐτῶν 358-360 μ.Χ. στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου
συνάντησε τὸν Καισάριο καὶ ἔτσι ἐπέστρεψαν μαζὶ καὶ οἱ δυὸ ἀδελφοὶ στὴν
ἰδιαίτερή τους πατρίδα, τὴ Ναζιανζό. Ἀλλὰ ὁ Καισάριος ἐπέστρεψε καὶ πάλι
στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ προσλήφθηκε ὡς ἰατρὸς τῆς βασιλικῆς αὐλῆς. Τὴ
θέση αὐτὴ διατήρησε καὶ μετὰ τὴν ἀνάρρηση στὸν αὐτοκρατορικὸ θρόνο, τὸ
ἔτος 361 μ.Χ., τοῦ Ἰουλιανοῦ τοῦ Ἀποστάτου. Ὁ Καισάριος, ποὺ εἶχε
ἀνατραφεῖς χριστιανοπρεπῶς, δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ ἐπηρεαστεῖ ἀπὸ τὸν
χριστιανομάχο Ἰουλιανό, ὥστε νὰ ἐνδώσει στὶς παροτρύνσεις καὶ τὶς
πιέσεις πρὸς ἄρνηση τῆς χριστιανικῆς πίστεως καὶ ἐπέστρεψε στὴν
γενέτειρά του. Ἀλλὰ καὶ πάλι, μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Ἰουλιανοῦ, τὸ ἔτος 363
μ.Χ., ἐπανῆλθε στὴν πρωτεύουσα τοῦ Βυζαντίου. Ἐπὶ αὐτοκράτορα δὲ
Οὐάλεντος (364-378 μ.Χ.) καὶ Οὐαλεντινιανοὺ (364-374 μ.Χ.) διορίστηκε
ἐπιμελητὴς θησαυρῶν καὶ ταμίας τῶν δημοσίων χρημάτων στὴ Νίκαια τῆς
Βιθυνίας.
Ἐκεῖ, στὴ Βιθυνία, σώθηκε ὡς ἐκ θαύματος, στὸν σεισμὸ ποὺ
ἔγινε τὸ ἔτος 368 μ.Χ. καὶ μετὰ ἀπὸ λίγο κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη τὸ
ἴδιο ἔτος ἢ στὶς ἀρχὲς τοῦ 369 μ.Χ. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ὁμιλεῖ
στὰ ἔργα του γιὰ τὴν εὐσέβεια καὶ τὴ σωφροσύνη τοῦ Ἁγίου Καισαρίου.
Οἱ Ἅγιοι παππούς, μάμμη, πατέρας, μητέρα καὶ τὰ δυὸ τέκνα αὐτῶν
Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Μάρτυρες τελειώθηκαν διὰ ξίφους. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες ἀπὸ τὸν Βίο τῶν Ἁγίων.
Ὁ Ἅγιος Πασιανὸς Ἐπίσκοπος Βαρκελώνης τῆς Ἱσπανίας
Ὁ
Ἅγιος Πασιανὸς ἔζησε κατὰ τὸν 4ο αἰῶνα μ.Χ. στὴν πόλη τῆς Καταλανίας,
στὴ Βαρκελώνη τῆς Ἱσπανίας. Ἦταν ἔγγαμος. Ὅμως ὁ Θεὸς πῆρε κοντά του τὴ
σύντροφό του. Ὁ Πασιανὸς ἀφιέρωσε τὴ ζωή του στὴν Ἐκκλησία. Ἄνθρωπος μὲ
πλατιὰ μόρφωση, μὲ μεγάλη ἱκανότητα στὸν χειρισμὸ τοῦ λόγου, προσήλωση
καὶ ἀκρίβεια στὴν ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ καὶ παράδοση, προσέφερε τὰ δῶρα ποὺ
τοῦ χάρισε ὁ Θεὸς στὴν ὑπηρεσία τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας. Χειροτονήθηκε
Ἐπίσκοπος τῆς Βαρκελώνης περὶ τὸ 363 μ.Χ.
Ἀπὸ τὴν θέση αὐτὴ ὁ
Ἐπίσκοπος Πασιανὸς διπλασιάζοντας τὸν ζῆλο του καὶ αὐξάνοντας τὰ τάλαντα
ποὺ τοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ Κύριός του, ἀναλώθηκε στὴν διαποίμανση τῶν
λογικῶν προβάτων του. Σὲ μία ἐποχὴ κατὰ τὴν ὁποία ἡ αἱρέσεις λυμαίνονταν
στὸν ἀγρὸ τοῦ Χριστοῦ ἔγραψε θεολογικὰ ἀντιαιρετικᾶ καὶ ἀπολογητικὰ
ἔργα καὶ δίδαξε τοὺς πιστοὺς νὰ κρατήσουν τὴν πατρῴα εὐσέβεια καὶ νὰ μὴν
μολυνθοῦν ἀπὸ τὴν ἐπαφὴ μὲ τοὺς αἱρετικούς, ἰδιαίτερα μὲ τοὺς Ἀρειανοὺς
καὶ τοὺς Νοβατιανούς, ἀλλὰ νὰ μείνουν στερεὰ προσκολλημένοι στὴν
Ὀρθόδοξη δογματικὴ παράδοση τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας.
Ὁ Ἅγιος Πασιανὸς κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 390 μ.Χ.
Ὁ Ἅγιος Κωνσταντῖνος τῆς Κορνουάλλης ὁ Μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Κωνσταντῖνος γεννήθηκε περὶ τὸ 520 μ.Χ. καὶ ἦταν βασιλέας τῆς Δουμνονίας στὴν Ἀγγλία. Μαρτύρησε τὸ ἔτος 576 μ.Χ.
Ὁ Ὅσιος Βιτάλιος ἐκ Σικελίας
Ὁ
Ὅσιος Βιτάλιος γεννήθηκε στὴν πόλη Καστρόνοβο τῆς Σικελίας κατὰ τὸν 10ο
αἰῶνα μ.Χ. ἀπὸ γονεῖς εὔπορους καὶ εὐσεβεῖς, τὸν Σέργιο καὶ τὴν
Χρυσονίκη, οἱ ὁποῖοι φρόντισαν γιὰ τὴν κατὰ Θεὸν ἀνατροφή του καὶ τὴν
παιδεία του.
Ὁ Ὅσιος ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ἀγάπησε τὸν Χριστὸ καὶ τὴν
μοναχικὴ πολιτεία, γι’ αὐτὸ καὶ ἔφυγε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Φιλίππου στὴν
Ἄγκυρα. Ἐκεῖ ἐκάρη μοναχὸς καὶ ἔλαβε τὸ ἀγγελικὸ σχῆμα ζωντας μὲ ἄσκηση
καὶ προκόπτοντας στὴν ἀρετὴ ἐπὶ δεκαπέντε χρόνια.
Κατὰ τὴν διάρκεια
τῶν χρόνων αὐτῶν ἐπισκέφθηκε γιὰ προσκύνημα τὴν Ρώμη, τὴν Καλαβρία καὶ
ἄλλους ἱεροὺς τόπους. Τελικὰ ἐπέστρεψε στὴν Καλαβρία καὶ ἀσκήτεψε στὸ
ὄρος τοῦ Λιποράχου. Ἐκεῖ συνάντησε τὸν ἀσκητὴ Ἀντώνιο καὶ ἔζησε μαζί του
γιὰ λίγο χρόνο. Στὴν συνέχεια μετακινεῖται ἀπὸ ὄρος σὲ ὄρος, γιὰ νὰ
καταλήξει στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἠλία.
Μετὰ τὴν πάροδο ἀρκετοῦ χρόνου,
πηγαίνει σὲ ἕνα σπήλαιο μεταξὺ τῶν ὀρέων Τούρρι καὶ Ἀρμέντο. Ὁ Ὅσιος
ἀγωνίζεται μέρα καὶ νύκτα προσευχόμενος καὶ φθάνει σὲ πνευματικὰ ὕψη.
Ἀκόμη καὶ τὰ ἄγρια θηρία τοῦ βουνοῦ τὸν πλησιάζουν ἤρεμα, γιὰ νὰ λάβουν
τὴν εὐλογία του.
Ἐκεῖ τὸν ἐπισκέπτεται καὶ ὁ Ὅσιος Λουκᾶς τοῦ Ντέμενα
τῆς Σικελίας (τιμᾶται 13 Ὀκτωβρίου), μαζὶ μὲ τὸν ὁποῖο συζητοῦν
πνευματικὰ θέματα καὶ προσεύχονται.
Ἀργότερα ὁ Ὅσιος μεταβαίνει στὸ
Μπάρι καὶ μαζὶ μὲ τὸν ἀνεψιό του Ἠλία καταλήγει στὸ ὄρος Τούρρι, ὅπου
κτίζει μία ἐκκλησία. Τελικὸς σταθμὸς τοῦ Ὁσίου Βιταλίου εἶναι ἡ περιοχὴ
τῆς Ράπολλα, στὴν ὁποία ἀνήγειρε μονή. Σὲ αὐτὴν διῆλθε τὸ ὑπόλοιπο τοῦ
ἀσκητικοῦ βίου του, συγκεντρώνοντας γύρω του πλῆθος μοναχῶν.
Ὁ Ὅσιος Βιτάλιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 994 μ.Χ.
Ὁ Ὅσιος Κλεόπας ἐκ Ρωσίας
Ὁ Ὅσιος Κλεόπας ἦταν μαθητὴς τοῦ Ὁσίου Παϊσίου Βελιτσκόφσκυ (τιμᾶται 15 Νοεμβρίου) καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1778.
Σύναξη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου «τοῦ Ἔνσαρκου Λόγου», ἐν Ἀλμπαζὶν τῆς Ρωσίας
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸ γεγονός.
Πληροφορίες ἀπό Saint.gr καί Μέγα Συναξαριστή (synaxarion.gr)
anavaseis.blogspot.gr