Ἀρχιμ. Ἰουστίνου Πόποβιτς, Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καὶ Οἰκουμενισμός, Ἐκδόσεις «Ὀρθόδοξος Κυψέλη», Θεσσαλονίκη 1974.Ὁ Εὐρωπαῖος ἄνθρωπος ἔχει καταδικάσει σὲ θάνατο και τὸν Θεὸ καὶ τὴν ψυχή. Δὲν καταδίκασε ὅμως ἔτσι καὶ τὸν ἑαυτό του σὲ θάνατο, ἀπὸ τὸν ὁποῖο θάνατο δὲν ὑπάρχει ἀνάσταση; Κάνετε εἰλικρινὰ καὶ ἀμερόληπτα τὸν ἀπολογισμὸ τῆς εὐρωπαϊκῆς φιλοσοφίας, ἐπιστήμης, πολιτικῆς, κουλτούρας, πολιτισμοῦ, καὶ θὰ δεῖτε ὅτι αὐτὲς ἔχουν φονεύσει στὸν Εὐρωπαῖο ἄνθρωπο τὸν Θεὸ καὶ τὴν ἀθανασία τῆς ψυχῆς. Ἂν ὅμως προσέξετε σοβαρὰ στὴν τραγικότητα τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, ὁπωσδήποτε θὰ ἐννοήσετε, ὅτι ἡ θεοκτονία πάντοτε καταλήγει στὴν αὐτοκτονία. Ἐνθυμεῖσθε τὸν Ἰούδα; Ἐκεῖνος πρῶτος φόνευσε τὸν Θεὸ καὶ ἔπειτα ἐξόντωσε τὸν ἑαυτό του. Αὐτὸ εἶναι ἀδυσώπητος νόμος, ὁ ὁποῖος κυριαρχεῖ στὴν ἱστορία αὐτοῦ τοῦ πλανήτη.
Τὸ οἰκοδόμημα τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ, οἰκοδομημένο χωρὶς τὸν Χριστό, κατ’ ἀνάγκην θὰ καταρρεύσει καὶ μάλιστα πολὺ σύντομα, ὅπως προφήτευσε ὁ ὁραματιστὴς Ντοστογιέφσκι καὶ ὁ θλιμμένος Γκόγκολ. Καὶ μπροστὰ στὰ… μάτια μας πραγματοποιοῦνται οἱ προφητεῖες τῶν ὀρθοδόξων μας Σλάβων προφητῶν. Δέκα ὁλόκληρους αἰῶνες ἀνεγείρονταν ὁ εὐρωπαϊκὸς πύργος τῆς Βαβέλ, καὶ ἡμεῖς ἀξιωθήκαμε τοῦ τραγικοῦ ὁράματος: Ἰδού, ἀνεγέρθηκε πελώριο μηδέν! Ἐπῆλθε γενικὴ σύγχυση. Ἄνθρωπος δὲν ἐννοεῖ ἄνθρωπο, ψυχὴ δὲν ἐννοεῖ ψυχή, ἔθνος δὲν ἐννοεῖ ἔθνος.
Ὁ Εὐρωπαῖος ἄνθρωπος ἔφθασε στὸν μοιραῖο ἴλιγγο, ὁδήγησε τὸν ὑπεράνθρωπο στὴν κορυφὴ τοῦ πύργου τῆς Βαβέλ του, θέλοντας νὰ ἀποπερατώσει μὲ αὐτὸν τὸ οἰκοδόμημά του, ἀλλὰ ὁ ὑπεράνθρωπος τρελλάθηκε ἀκριβῶς ἐπάνω στὴν κορυφὴ καὶ γκρεμίστηκε ἀπὸ τὸν πύργο. Καὶ πίσω του ὁ ἴδιος ὁ πύργος γκρεμίζεται καὶ θρυμματίζεται μὲ τοὺς πολέμους καὶ τὶς ἐπαναστάσεις. Ὁ homo europaeicus ἔπρεπε κατ’ ἀνάγκην νὰ τρελλαθεῖ στὸ τέλος τοῦ πολιτισμοῦ του· ὁ Θεοκτόνος ἦταν ἀδύνατο νὰ μὴ γίνει αὐτοκτόνος. Ἡ Wille zur Macht (Θέληση γιὰ δύναμη) μεταβλήθηκε σὲ Wille zur Nacht (Θέληση γιὰ νύχτα).
Νύχτα, βαριὰ νύχτα ἔχει καλύψει τὴν Εὐρώπη. Γκρεμίζονται τὰ εἴδωλα τῆς Εὐρώπης καὶ δὲν εἶναι πολὺ μακριὰ ἡ μέρα, κατὰ τὴν ὁποία δὲν θὰ μείνει οὔτε πέτρα ἐπάνω στὴν πέτρα ἀπὸ τὴν κουλτούρα καὶ τὸν πολιτισμὸ τῆς Εὐρώπης, μὲ τοὺς ὁποίους αὐτὴ ἀνήγειρε πόλεις καὶ κατέστρεφε ψυχές, θεοποιοῦσε τὰ κτίσματα καὶ ἀπέρριπτε τὸν Κτίστη.
Ἄδειασε ὁ οὐρανός, διότι ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μέσα του. Ἄδειασε ἡ γῆ, διότι δὲν ἔχει ἐπάνω της ἀθάνατη ψυχή. Ὁ εὐρωπαϊκὸς πολιτισμὸς ἔκανε τοὺς δούλους του νεκροταφεῖο. Καὶ αὐτὸς ὁ ἴδιος ἔγινε νεκροταφεῖο. «Θέλω νὰ πάω στὴν Εὐρώπη», δηλώνει ὁ Ντοστογιέφσκι, «καὶ γνωρίζω ὅτι πηγαίνω σὲ νεκροταφεῖο…»
Ἀναμφίβολα οἱ ἀρχὲς καὶ οἱ δυνάμεις τῆς εὐρωπαϊκῆς κουλτούρας καὶ τοῦ πολιτισμοῦ εἶναι Χριστομάχες. Γιὰ πολὺν καιρὸ διαμορφωνόταν ὁ τύπος τοῦ Εὐρωπαίου ἀνθρώπου ἕως ὅτου αὐτὸς ἀντικατέστησε τὸν Θεάνθρωπο Χριστὸ μὲ τὴν φιλοσοφία καὶ τὴν ἐπιστήμη του, μὲ τὴν πολιτικὴ καὶ τὴν τεχνική του, μὲ τὴν θρησκεία καὶ τὴν ἠθική του. Μὲ τὰ σύγχρονα τεχνικὰ μέσα καὶ τὶς πολιτικο-κοινωνικὲς ἐπαναστάσεις, οἱ ὁποῖες εἶναι καὶ αὐτὲς γέννημα καὶ θρέμμα τῆς ἐπανάστασης τῆς Εὐρώπης, ὁ τύπος αὐτὸς τοῦ Εὐρωπαίου ἀνθρώπου καθίσταται πρότυπο τοῦ τέλειου ἀνθρώπου σ’ ὅλη τὴν οἰκουμένη!
Στὴ Δύση οὔτε γνωρίζουν τὴν Ἐκκλησία, οὔτε γνωρίζουν τὴν ὁδό, οὔτε γνωρίζουν ἔξοδο ἀπὸ τὰ ἀδιέξοδα. Ἐκεῖ ὅλα ἔχουν βυθιστεῖ στὴν ψυχοφθόρα εἰδωλολατρία καὶ φιλαυτία, φιληδονία καὶ σαρκολατρία. Γι’ αὐτό, Εὐρώπη ἴσον ἀναγέννηση τῆς εἰδωλολατρίας. Ψευδόχριστοι καὶ ψευδοθεοὶ ἔχουν πλημμυρίσει τὴν Εὐρώπη καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἐξάγονται σὲ ὅλες τὶς ἀγορὲς τῆς Οἰκουμένης, ἔχοντας ὡς κύριο ἔργο τους νὰ φονεύσουν τὸν Θεὸ καὶ τὴν ψυχὴ στὸν ἄνθρωπο καὶ ἔτσι νὰ στερήσουν ἀπὸ τὸν κόσμο τὴ μοναδικὴ ἐλπίδα καὶ αὐτὴ τὴν ἴδια τή δυνατότητα τῆς ἀληθινῆς κοινωνίας.
Γράφοντας αὐτά, προσπαθοῦμε νὰ εἰσδύσουμε στὸν πυρῆνα τῆς εὐρωπαϊκῆς ὑψηλοφροσύνης, στὰ δαιμονικὰ ὑπόγειά της, ἀπ’ ὅπου πηγάζουν οἱ ἀκάθαρτες πηγές της, τὰ νερὰ τῶν ὁποίων δηλητηριάζουν τὴν οἰκουμένη. Αὐτὸ καθόλου δὲν εἶναι καταδίκη τῆς Εὐρώπης· εἶναι μόνο μία ἐκ βαθέων κραυγὴ καὶ ἐν προσευχῇ πρόσκληση στὴ μοναδικὴ ὁδὸ τῆς σωτηρίας μέσῳ τῆς μετάνοιας.
Ἀπὸ τὸ βιβλίο: Ἀρχιμ. Ἰουστίνου Πόποβιτς, Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καὶ Οἰκουμενισμός, Ἐκδόσεις «Ὀρθόδοξος Κυψέλη», Θεσσαλονίκη 1974, σελ. 161, 164, 184 (ἀποσπάσματα, μὲ γλωσσικὴ ἁπλοποίηση).
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2024/06/blog-post_05.html#more