Η εισήγηση έγινε στο Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο για το Μάθημα των Θρησκευτικών που διοργάνωσε το Εργαστήριο Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, υπό την Αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, στην Αίθουσα Τελετών του Α.Π.Θ. και στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, στις 11…

  «Ὡς ἐνιαύσιος ἀμνός, ὁ εὐλογούμενος ἡμῖν, στέφανος χρηστός ἑκουσίως, ὑπέρ πάντων τέθυται, Πάσχα τό καθαρτήριον· καί αὖθις ἐκ τοῦ τάφου ὡραῖος, δικαιοσύνης ἡμῖν ἔλαμψεν Ἥλιος» (Ἀναστάσιμος Κανών, ὠδή δ΄). Κατά τήν ἔξοδό του ἀπό τήν αἰγυπτιακή τυραννίδα ὁ ἰσραηλιτικός λαός προσετάχθη ἀπό τόν Θεό νά φάγῃ τόν πασχάλιο ἀμνό (Ἔξ. ιβ΄ 3-10), ὁ ὁποῖος…

Ἡ Μοναχικὴ ζωὴ κατὰ τὸν ἉγιορειτικόΤόμο                                                                  Εἰσηγήσεις εἰς τήν ἡμερίδα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας καί Ναούσης μὲ θέμα: «ΑΣΚΗΣΙΣ ΚΑΙ ΘΕΩΣΙΣ. Ἡ ζωή καί ἡ διδασκαλία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ», 22 Μαρτίου 1997. Ἡ Ἐκκλησία καί ὁ Μοναχισμὸς ὀφείλουν πολλὰ στούς πρώτους ἀλλά καί στούς μεταγενεστέρους μοναχούς, κοινοβιάρχας καί νομοθέτας τοῦ κοινοβίου.  Τόν Μ….

Ἡ προσωπική θέωσις προϋπόθεσις τῆς ἀσκουμένης ὑπ’ αὐτοῦ ποιμαντικῆς τῆς θεώσεως Ὁ κήρυξ, διδάσκαλος καί χειραγωγός στήν ἀπόρρητο ἕνωσι μέ τόν Θεό, τήν θέωσι, ἦτο ὁ ἴδιος φορεύς αὐτῆς τῆς χάριτος. Ὡς μοναχός, ἀσκητής καί ἡσυχαστής στό Ἅγιον Ὄρος, ἔπαθε καί ἔμαθε τήν θέωσι. Διήνυσε ἐν ὑπομονῇ, ὑπακοῇ καί προσευχῇ τά στάδια τῆς καθάρσεως, ἐλλάμψεως…

Ἄλλοι    τρόποι διαποιμάνσεως  Ὁμιλήσαμε ἤδη γιά τό συγγραφικό καί κηρυκτικό ἔργο τοῦ Ἁγίου. Οἱ τομεῖς αὐτοῦ τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου δέν θά ἀπέδιδαν, ἐάν δέν ἔτρεφε τόν λαό μέ τόν Ἄρτο τόν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάντα, τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου, καί ἐάν δέν τοῦ προσέφερε τήν δυνατότητα νά ὡριμάζῃ πνευματικά μέσα στή θεία Λατρεία. Γι’…

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ποιμήν εἰρηνοποιός    Ἡ ἐποχή τοῦ ἁγίου Γρηγορίου ὑπῆρξε κατ’ ἐξοχήν ταραχώδης, ὄχι μόνο λόγῳ τῶν προβλημάτων καί ἐρίδων πού προκαλοῦσαν οἱ δυτικόφρονες λόγιοι, ἀλλά καί γιά τόν ἐπισυμβάντα τότε φοβερό ἐμφύλιο πόλεμο, πού ἐξησθένησε τήν Αὐτοκρατορία καί συνετέλεσε στήν ταχυτέρα κατάρρευσί τους. Γράφει πρός τούς Γέροντες τοῦ Ἁγίου Ὄρους:  «Ἀλλά τῆς στάσεως, ὡς…

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος στηλιτεύει τήν ἀσπλαχνία καί κοινωνική ἀδικία Ἡ κοινωνική διδασκαλια τοῦ Ἁγίου εἶναι ἐπίσης σημαντική.  Καυτηριάζει ὄχι μόνο τήν κακή χρῆσι τοῦ πλούτου ἀλλά καί τήν πλουτομανία καί ἐπιθυμία τοῦ πλοῦτου: «Οὐκοῦν ὁ πρός τόν πλοῦτον ἔρως ἐστί κακόν, ὅν εἰ μή προσέχει καί ὁ πτωχός μάτην καί ὁ πλούσιος πάσχει»13. Ὁ νηστεύων…

 Καθοδήγησις τοῦ ποιμνίου γιά τήν ἐπίτευξι τῆς πράξεως Εἶναι φυσικό ὅτι ἀπώτερος στόχος τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου τοῦ Ἁγίου ἦτο ἡ θέωσις. Ὅμως ἡ θέωσις δέν κατορθοῦται χωρίς τήν ἐπίτευξι του πρώτου σταδίου τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος πού εἶναι ἡ πρᾶξις,  δηλ. ἡ ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη, ἡ κάθαρσις, ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν, ἡ προσευχή καί ἡ…

Θεολογία καί ἐμπειρία κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ καί τήν Ἀγιορειτική Παράδοση.  Ἀφορμή γιά τήν σύναξι τῆς εἰσηγήσεως αὐτῆς ἔδωσε τό ἑξῆς περιστατικό: Πρό ἐτῶν ἦλθε στὸ Ἅγιον Ὄρος κάποιος ὑφηγητής τότε τῆς Φιλοσοφίας, ὁ ὁποῖος ἠσχολεῖτο μέ τήν μελέτη τῶν ἀντιησυχαστικῶν συγγραφέων τοῦ 14ου αἰῶνος. Συνήντησε τότε λόγιο Ἁγιορείτη μοναχό, στόν ὁποῖον εἶπε…

Γεώργιος Καψάνης (Καθηγούμενος Ἱ. Μ. Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγ. Ὄρους)   Εἶναι κοινὴ διαπίστωσις ὅτι σήμερον ὁ γάμος περνᾶ κρίσιν. Αὐτὸ μαρτυρεῖ τὸ πλῆθος τῶν διαζυγίων. Αὐτὸ μαρτυροῦν τὰ τόσα ζεύγη ποὺ χωρὶς νὰ φθάσουν εἰς τὸ διαζύγιον ζοῦν κατὰ συνθήκην καὶ κατ᾿ ἀνοχὴν συζυγικὴν ζωὴν καὶ δὲν εὑρίσκουν καμμίαν εὐτυχίαν καὶ καμμίαν χαρὰν εἰς τὸν…

Τὰ κτιστὰ φῶτα τοῦ κόσμου καὶ τὸ Ἄκτιστο Φῶς τοῦ Χριστοῦ κατὰ τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ Τί εἶναι ὅμως αὐτό τό Φῶς, γιά τό ὁποῖο μέχρι τώρα ὁμιλοῦμε; Ὁ Δυτικός μοναχός Βαρλαάμ ἐπηρεασμένος ἀπό τήν φιλοσοφία καί τόν οὑμανισμό δέν ἠμποροῦσε νά ἐννοήσῃ τόν ὀρθοδοξο τρόπο ἀσκήσεως καί προσευχῆς τῶν Ἁγιορειτῶν μοναχῶν, οὔτε τήν…

  Τὰ κτιστὰ φῶτα τοῦ κόσμου καὶ τὸ Ἄκτιστο Φῶς τοῦ Χριστοῦ κατὰ τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ Ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος γιά τό Φῶς. Τό Ἄκτιστο, ἄναρχο, ὑπερούσιο, ὑπέρκαλλο, τρισήλιο Φῶς τῆς Ἁγίας Τριάδος. Εἶναι πλασμένος, κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο, ἀπό τόν «ὑπερφαῆ καὶ ἀρχέφωτον Θεόν»,  γιά νά πληροῦται «νοεροῦ φωτός», ὡς «λογική φύσις…

   Η ελληνική και η κατά Χριστόν μόρφωσις, κατά τους Τρεις Ιεράρχας   Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης , Καθηγούμενος Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους    Εορτάζουμε σήμερα την μνήμη των τριών μεγάλων Ιεραρχών και οικουμενικών διδασκάλων της Εκκλησίας, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Των τριών μεγίστων φωστήρων της Τρισηλίου Θεότητος. Οι άμβωνες…

Του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Γεωργίου, Καθηγουμένου της Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους Η αγία μας Ορθόδοξος Εκκλησία είναι η Εκκλησία των Προφητών, των Αποστόλων και των Πατέρων. Γι’ αυτό στην Εκκλησία μας δεν αυτοσχεδιάζουμε ούτε ακολουθούμε τον λογισμό μας, αλλά «επόμεθα τοις θείοις Πατράσιν» (Δ’ Οικουμενική Σύνοδος), όπως και εκείνοι ήποντο τοις αγίοις Αποστόλοις…