Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς   Τρία κεφάλαια για την προσευχή και την καθαρότητα της καρδιάς     1. Επειδή το θείο είναι αυτοαγαθότητα, έλεος αληθινό και άβυσσος καλωσύνης, ή μάλλον που κι αυτή την άβυσσο περιλαμβάνει, γιατί είναι πάνω από κάθε όνομα που λέμε και κάθε τι που νοούμε, μόνο με την ένωση μαζί…

Πως μεταβαίνουμε με τον νου σε θεάρεστη σκέψη… Τώρα θα υποδείξω μόνο έναν μικρό πρακτικό τρόπο, πως μεταβαίνουμε με τον νου σε θεάρεστη σκέψη. Όταν μας έρχεται οποιαδήποτε σκέψη που δεν αντιστοιχεί στον εύαγγελικό νόμο, λέμε: «Κύριε, ίασαί μου τον νουν».

Ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε καὶ κυρίως οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, εἶναι ὁ ὀφθαλμὸς τῆς ψυχῆς, ὁ ὁποῖος, κατὰ τὴν Νηπτικὴ Πατερικὴ διδασκαλία, ὁρᾶ τὸν Δημιουργό του Θεό. Εἶναι ἡ ἐνέργεια ἐκείνη τῆς ψυχῆς, μέσῳ τῆς ὁποίας ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ τὴν ἐμπειρία τῆς Θεανθρώπινης πορείας καὶ ζωῆς. Αὐτὴ ἡ ἐμπειρία διατυπώνεται καὶ ἐκφράζεται μέσῳ…

Ο νους αποκτά τη χάρη με τα άγια μυστήρια και τις άγιες αρετές. Έτσι η προσευχή με την αγία της δύναμη χαριτώνει το νου και ο νους που έλαβε την ποιότητα της προσευχής γεννά και κατευθύνει κάθε λογισμό του στους θείους δρόμους, για να μη συντριβεί ποτέ σε ζοφερά αδιέξοδα. Το ίδιο και η αγάπη…

Μ. Βασίλειος : Ἐπιστολή 2. (P. G. 32, 228 Α καί Ε.Π.Ε. τ. 1ος σελ. 64).   Η ησυχία λοιπόν είναι αρχή κάθαρσης για την ψυχή… Διότι όταν ο νους δεν διασκορπίζεται στα εξωτερικά πράγματα, ούτε διαχέεται από τις αισθήσεις προς τον κόσμο, επιστρέφει στον εαυτό του, και διά μέσω του εαυτού του, ανεβαίνει προς…

  Ό σαρκικός νους Στην ειδωλολατρία συνήθως εκπίπτουν όλοι εκείνοι που έχουν ως οδηγό στην ζωή τους το σαρκικό φρόνημα, «τον νου της σαρκός». Αυτό είναι αναμενόμενο, αφού το φρόνημα των αισθήσεων σταθμίζει τους πάντες και τα πάντα με τα δικά της πενιχρά μέτρα. Μήπως τάχα, έχοντας ως μέτρο αυτό το φρόνημα, μπορεί να μετρηθεί…

55. Όταν ο νους με τη μετοχή του Πνεύματος βρίσκεται με τη θεωρητική του ενέργεια κατά τα συμβαίνοντα ενώπιον του Θεού και απολαμβάνει από την πλευρά του Θεού δόξα και λαμπρότητα με τρόπο θεμιτό, πρέπει, και πολύ εύλογα, να σωπαίνει και να βλέπει ήσυχα και αθόρυβα. Αν όμως παρεμβληθεί κατά κάποιο τρόπο μια σκοτεινή αχλύς…

Μην επηρεάζεστε από αυτά που βλέπουν τα μάτια, επειδή τα μάτια βλέπουν επιφανειακά και δεν βλέπουν το βάθος. Τα μάτια βλέπουν την εξωτερική ενδυμασία του ανθρώπου και δεν βλέπουν τον χαρακτήρα του, βλέπουν τον ηθοποιό και δεν βλέπουν τον άνθρωπο.   Τα μάτια βλέπουν τον άνθρωπο και δεν βλέπουν τον Θεό. Μόνο ο ευλογημένος νους…

Τί νὰ κάνουμε, ὅταν ὁ νοῦς μας τρέχει ἐδῶ κι ἐκεῖ καὶ δὲν μποροῦμε νὰ τὸν συμμαζέψουμε στὴν προσευχή;   Ὅταν εἴμαστε μόνοι στὸ σπίτι, μποροῦμε ν’ ἀναβάλουμε τὴν ἔναρξη τῆς προσευχῆς ἤ, ἂν ἔχουμε ἤδη ἀρχίσει, νὰ τὴ διακόψουμε γιὰ λίγο. Ἂν καὶ ὕστερα ἀπ’ αὐτὸ τὸ μικρὸ διάλειμμα ὁ νοῦς μας δὲν συνεργάζεται…

Όπως το αλάτι κάνει νόστιμο το ψωμί και κάθε φαγητό και διατηρεί τα κρέατα να μην σαπίζουν, το ίδιο σκέψου και για τη νοητή γλυκύτητα και τη θαυμαστή εργασία της φυλάξεως του νου. Γιατί γλυκαίνει με Θείο τρόπο τον εσωτερικό και τον εξωτερικό άνθρωπο, διώχνει την δυσωδία των πονηρών λογισμών και μας διατηρεί σταθερούς στα…

Μελέτες στήν Φιλοκαλία Ὁ ὅλος ἄνθρωπος καί μάλιστα ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου, σύμφωνα μέ τήν Βιβλικοπατερική διδασκαλία, εἶναι δυνάμει ναός τοῦ Θεοῦ[1]. Εἶναι ὁ «τόπος», ὅπου ὁ ἄνθρωπος, κάτω ἀπό προϋποθέσεις, ἑνώνεται μέ τόν Θεό. Τότε γίνεται καί ἐνεργείᾳ ναός τοῦ Θεοῦ[2]. «Ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου», διδάσκει ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής, «εἶναι τόπος ἅγιος…

Μελέτες στήν Φιλοκαλία Τά συστατικά τοῦ προπτωτικοῦ Ἀδάμ ἦσαν τό σῶμα, ἡ ψυχή καί ἡ θεία χάρη ἤ ἅγιο Πνεῦμα, ὅπως λέγεται στήν Ἁγία Γραφή. «Ἀπό τρία στοιχεῖα συντίθεται ὁ ἄνθρωπος», διδάσκει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, «ἀπό τό (ἅγιο) Πνεῦμα, τήν ψυχή καί τό σῶμα»[1]. Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀναφερόμενος στό ἐμφύσημα τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο…

Ψυχή: Αγαπημένε νου μου! Προς σε στρέφω τώρα τούτα τα απλά μου λόγια. Μου προκαλεί μεγάλη απορία το γεγονός ότι εσύ που ορίστηκες από τον Δημιουργό ως κυβερνήτης όλων των δυνάμεών μου, κυβερνάς το σώμα ολάκερο με τις πιο ευέλικτες νοητικές κινήσεις, ως βασιλέας που κυβερνάει μια περιτειχισμένη πόλη ή ως ένας έμπειρος πηδαλιούχος, όταν…

Κάποιος αδελφός έκανε σε έναν γέροντα τις ακόλουθες ερωτήσεις. Ερώτηση: Ποιά εργασία οφείλει να έχει η καρδιά και να είναι αφοσιωμένη σε αυτήν; Απόκριση: Αυτή είναι η τέλεια εργασία του μοναχού, το να έχει πάντοτε τον νου στραμμένο στον Θεό, χωρίς να περισπάται. Ερώτηση: Όμως οι κακοί λογισμοί δεν αφήνουν τον νου να είναι διαρκώς…

Χωρίζεται ο άνθρωπος από τον Χριστό; Τότε χωρίζεται από την μοναδική λογική έννοια του «όντος» του, της ζωής του, της υπάρξεώς του. Χωριζόμενος ο άνθρωπος από τον Χριστό, χωρίζεται και από την μόνη λογική έννοια της ψυχής του, του «νοός» του, της συνειδήσεώς του, του θελήματός του, του σώματός του. Τί είναι ο ανθρώπινος νους…

 Κάποτε ρώτησα, λέγει ὁ σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος, τόν ἀείμνηστο π. Παΐσιο ποιά εἶναι ἡ διαφορά μεταξύ τῆς λογικῆς καί τοῦ νοῦ καί ἐκεῖνος μοῦ ἀπάντησε μ’ ἕνα καταπληκτικό παράδειγμα.

  Όταν ο νους ανεβεί μέχρι τον Θεό είναι αδύνατο να μην γίνει εραστής Του. Γιατί βλέπει να πηγάζει από Εκείνον μία ομορφιά που δεν μπορεί να εκφραστεί με λόγια ούτε μπορεί να κατανοηθεί. Οπότε ο νους που έχει θείες ελλάμψεις μοιάζει με δίχτυ που κινδυνεύει να σκιστεί από το βάρος των πολλών ψαριών που…

ΛΟΓΟΣ ΨΥΧΩΦΕΛΗΣ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΣΙΟΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ Πρέπει να ξέρουμε ότι ο άνθρωπος είναι διπλός, δηλαδή από σώμα και ψυχή, και έχει διπλές τις αισθήσεις και διπλές τις αρετές τους. Πέντε αισθήσεις έχει η ψυχή και πέντε το σώμα. Οι ψυχικές αισθήσεις, είναι νους, διάνοια, γνώμη, φαντασία, και αίσθηση. Οι σοφοί τις ονομάζουν και…

      «Ἐμπειρικὴ Δογματική τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας κατὰ τὶς προφορικὲς παραδόσεις τοῦ π. Ἰ. Ρωμανίδη» Τόμος Β΄.  Τοῦ Σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου καὶ Ἁγ. Βλασίου Ἰεροθέου.   Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας στὰ συγγράμματά τους ἀποκάλεσαν τὴν λογικὴ ἐνέργεια «λόγο» καὶ τὴν νοερὰ ἐνέργεια «νοῦ». Ἔτσι, σὲ πολλὰ πατερικὰ ἔργα συναντοῦμε τοὺς ὅρους «λόγο» καὶ «νοῦ». «Ὅταν διαβάσει κανεὶς…

   Ἅγιος Ἡσύχιος «Συμβουλές γιά τό ἦθος τῶν ἀνθρώπων καί τήν ἐνάρετη ζωή…»   Ἕνα ζωηρό καί ὑπερήφανο ἄλογο ὁρμᾶ χαρούμενο ὅταν δεχτεῖ ἀναβάτη στή ράχη του. Καί ἕνας δεκτικός νοῦς τέρπεται, ὅταν δεχτεῖ τό φῶς τοῦ Κυρίου καί εἰσέλθει σ᾿ αὐτό, ἀφοῦ ἐλευθερωθεῖ ἀπό τά νοήματά του. Θά βαδίσει ἀπό τή δύναμη τῆς πρακτικῆς…

Ἅγιος Ἡσύχιος «Συμβουλές γιά τό ἦθος τῶν ἀνθρώπων καί τήν ἐνάρετη ζωή…»   104. Ἐκ φύσεως ἡ καρδιά, ὅταν φυλάγεται ἀδιάκοπα καί δέν τῆς ἐπιτρέπεται νά δέχεται τίς μορφές καί τίς εἰκόνες καί τίς φαντασίες τῶν σκοτεινῶν καί πονηρῶν πνευμάτων, γεννᾶ ἀπό τόν ἑαυτό της λογισμούς πού φεγγοβολοῦν. Ὅπως τό κάρβουνο γεννᾶ φλόγα, ἔτσι πολύ…

 Ἅγιος Ἡσύχιος «Συμβουλές γιά τό ἦθος τῶν ἀνθρώπων καί τήν ἐνάρετη ζωή…»  Ὅπως εἶναι ἀδύνατο, μέσα ἀπό τόν ἴδιο σωλήνα νά περάσουν φωτιά καί νερό μαζί, ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά μπεῖ ἡ ἁμαρτία μέσα στήν καρδιά μας, ἄν δέν χτυπήσει πρῶτα τήν πόρτα τῆς καρδιᾶς μέ προσβολή μιᾶς ἁμαρτωλῆς φαντασίας.  Πρῶτα – πρῶτα, ὑπάρχει ἡ…

 Μην επηρεάζεστε από αυτά που βλέπουν τα μάτια, επειδή τα μάτια βλέπουν επιφανειακά και δε βλέπουν το βάθος. Τα μάτια βλέπουν την εξωτερική ενδυμασία του ανθρώπου και δε βλέπουν τον χαρακτήρα του, βλέπουν τον ηθοποιό και δεν βλέπουν τον άνθρωπο. Τα μάτια βλέπουν τον άνθρωπο και δεν βλέπουν το Θεό. Μόνο ο ευλογημένος νους βλέπει…

    Το πάν στον μοναχό είναι η τήρησι του νου. Από εκεί γίνονται όλα. Γι’ αυτό και επιβάλλεται ο μοναχός να έχη αυστηρή προσήλωσι, τήρησι και στροφή προς τον νου του. Να τον ελέγχη, γιατί από εκεί ξεκινούν όλα τα καλά και από εκεί μπαίνει φραγμός όλων των κακών. Η χρήσι και παράχρησι των νοημάτων, γεννά όλα τα υπόλοιπα….

    Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ Ψάλλει ὁ πνευματοφόρος θεῖος ψαλμωδός, ἀγγίζοντας τίς ἠχηρές χορδές τοῦ ψαλτηρίου του. Δέν μποροῦσα νά τόν προσέξω, ὅσο βρισκόμουν στούς δυνατούς θορύβους του κόσμου. Τώρα, στήν ἡσυχία τῆς μονώσεως, ἀρχίζω ν᾿ ἀφουγκράζομαι τόν μυστικό ψαλμωδό. Τώρα οἱ ἦχοι καί ὁ ὕμνος του μοῦ γίνονται πιό κατανοητοί. Σάν ν᾿ ἀπέκτησα δυό…

     Ὁ νοῦς ἐὰν ἀφοσιωθεῖ στὸ Θεό, τότε ἔχει δοῦλο τὸ σῶμα καὶ δὲν ὑπάρχει σ’ αὐτὸ τίποτε παραπάνω ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ ζεῖ, ἐὰν ὅμως ἀφοσιωθεῖ στὴ σάρκα, τότε ὑποδουλώνεται στὰ πάθη καὶ φροντίζει πάντοτε νὰ ἰκανονοποιει τὶς ἐπιθυμίες αὐτῆς .   Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητή http://anastasiosk.blogspot.gr/2015/10/blog-post_121.html

Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής (Τό κεφάλαιο αὐτό ἔχει ληφθεῖ ἀπό ἔργο τοῦ Ἁγίου Διονυσίου Ἀρεοπαγίτη.) 66. Πρέπει νά γνωρίζομε ὅτι ὁ νοῦς μας ἔχει τή δύναμη νά νοεῖ, μέσω τῆς ὁποίας βλέπει τά νοητά· ἔχει ἐπίσης τήν ἱκανότητα πρός ἕνωση, ἡ ὁποία ἀνυψώνει τή φύση τοῦ νοῦ, καί μέ αὐτή ἑνώνεται μέ ὅσα εἶναι πέρα…

Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου – Γέροντα, ο Αββάς Ισαάκ λέει: «Η εργασία της ημέρας πρέπει να είναι σύμφωνη με την εργασία της νύχτας»* Τί εννοεί; – Εννοεί ότι, όπως την νύχτα προσεύχεται κανείς και ο νούς του είναι στον Θεό, έτσι και την ημέρα να προσπαθή να μην ξεχνιέται και φεύγη ο νούς του από τον…